Nowa perspektywa finansowa Unii grozi pogłębieniem podziału na Polskę A i Polskę B.
Miliardy na rozwój obszarów wiejskich
/
DGP
Nikt nie skorzystał na członkostwie w Unii tak bardzo jak polska wieś i rolnicy – w latach 2007 – 2013 do ich kieszeni trafi łącznie ok. 67 mld zł.
Ale wszystko wskazuje na to, że w kolejnej perspektywie finansowej na lata 2014 – 2020 nie dostaną już tak dużych pieniędzy.
Tym razem Bruksela zamierza hojniej wspierać miasta. – To grozi nam marginalizacją i stagnacja – grzmią małe gminy i
samorządy powiatowe.
Zgodnie z projektami rozporządzeń Komisji Europejskiej każde państwo członkowskie będzie musiało przeznaczyć na rozwój i rewitalizację miast minimum 5 proc. środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
W przypadku Polski chodzi o co najmniej 850 mln euro, które zasiliłyby miejskie kasy. Kosztem tych wiejskich. Potwierdza to dokument „Założenia Krajowej Polityki Miejskiej” opracowywany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Problem z punktu widzenia wsi jest tym poważniejszy, że Unia planuje przeznaczyć więcej pieniędzy na szeroko pojętą innowacyjność.
A na tym również skorzystają miasta, bo to przecież w nich istnieją ośrodki badawcze. Miasta zresztą dobrze wiedzą o tej dodatkowej szansie i już opracowują odpowiednie strategie, które pozwolą im wyciągnąć unijne środki. Np. stolica już przyjęła plan „Warszawa Innowacyjna 2020”.
Małe gminy twierdzą, że w pojedynku o unijne
pieniądze z rozwiniętymi metropoliami nie będą miały szans.
– Od wejścia Polski do
UE obserwujemy systematyczne pogłębianie się dysproporcji pomiędzy obszarami wiejskimi, małymi miasteczkami a największymi ośrodkami miejskimi.
Dotyczy to wszystkich
usług publicznych oraz infrastruktury komunalnej. Efektem jest wyludnianie się polskiej prowincji i upadek przedsiębiorczości – alarmuje Związek Gmin Wiejskich RP w oficjalnym stanowisku.
Samorządowcy domagają się, aby w kolejnej perspektywie finansowej
UE wyodrębnić pulę środków przeznaczoną wyłącznie na obszary wiejskie.
Zaniepokojony założeniami jest też Związek Powiatów Polskich. – Niezrozumiałe jest pominięcie powiatów jako podmiotów współuczestniczących w realizacji polityki miejskiej – stwierdza Marek Tramś z ZPP.
Zmiany w nowej perspektywie finansowej UE
Trwają negocjacje na szczeblu europejskim w sprawie budżetu UE na lata 2014 – 2020. Wiadomo już, że największy wzrost nakładów nastąpi w obszarze badań naukowych, gospodarki niskoemisyjnej i wspierania innowacyjności w już istniejących przedsiębiorstwach. To budzi obawy biedniejszych państw, bo pieniądze mogą w większości trafić do krajów starej Unii. Procentowy spadek nakładów nastąpi w obszarze ochrony środowiska i promocji zrównoważonego transportu. Wynika to z mniejszego udziału Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w całości alokacji. Powstanie nowy instrument zarządzany przez KE „Łącząc Europę”, który ma finansować modernizację transeuropejskiej sieci dróg (z tego powodu też mniejsze będą możliwości dofinansowania z UE inwestycji w drogi lokalne). Problem w tym, że KE chce zabrać na ten cel część środków z Funduszu Spójności, którego beneficjentem są kraje rozwijające się, w tym Polska.
Zdaniem związku propozycje MRR i Brukseli podważają sens istnienia powiatów.
Ale resort rozwoju regionalnego usp0kaja samorządy. – Polityka miejska zakłada działania nie tylko na rzecz miast w ich granicach administracyjnych, lecz także ich obszarów funkcjonalnych, czyli np. pobliskich miejscowości, z których mieszkańcy dojeżdżają do pracy – tłumaczy Paweł Nowak z biura prasowego MRR.
KE w okresie 2014 – 2020 planuje przeznaczyć na rozwój obszarów wiejskich w całej Unii 89,9 mld euro – o 6 mld mniej niż w obecnej perspektywie. Ale cięcia mogą być jeszcze głębsze z powodu kryzysu w strefie euro.
– Nie jest jeszcze możliwe określenie, jaka dokładnie kwota z tej puli zostanie przyznana Polsce – przyznaje Dariusz Mamiński z biura prasowego Ministerstwa Rolnictwa.
Tymczasem małe samorządy chcą gwarancji, że unijne pieniądze jak płynęły, tak będą płynąć do nich szerokim strumieniem.
Najwyraźniej Polska wieś nigdy nie będzie samowystarczalna.
