W wielu samorządach nie tylko rodziny wielodzietne, ale też osoby starsze mogą korzystać z różnego rodzaju ulg i zniżek w gminnych instytucjach oraz prywatnych przedsiębiorstwach.
Jest to możliwe, jeśli samorząd wprowadzi na swoim terenie kartę seniora, do czego potrzebne jest przyjęcie przez radnych uchwały określającej podstawowe warunki jej uzyskania. Okazuje się, że coraz więcej gmin decyduje się na takie rozwiązanie, aby poprawiać jakość życia starszych osób oraz aktywizować ich przez ułatwianie dostępu do różnych usług.
Kryterium wiekowe
Co do zasady podstawowym kryterium otrzymania karty jest odpowiedni wiek. Najczęściej wymagane jest skończenie 60 lat. Tak jest m.in. w Kielcach, Łodzi, Poznaniu, Koninie i Olsztynie. Są jednak i takie samorządy, w których konieczne jest osiągnięcie 65 lat (Płock, Leszno, Koluszki, Choroszcz). W Opolu obowiązuje reguła, że kobietom karta seniora przysługuje po 60. urodzinach, a mężczyźni mogą wyrobić ten dokument, gdy osiągną 65. rok życia. Jeszcze inne rozwiązanie wybrano we Wrocławiu, gdzie obecnie wydawane są trzy karty.
– Srebrna karta seniora jest przeznaczona dla osób w wieku 60–74 lat, złota dla mających 75 lat i więcej, a szmaragdowa jest dla wrocławian, który skończyli 90 lat. Takie rozróżnienie pozwala uwzględnić ich potrzeby oraz dostosować do nich naszą ofertę – mówi Robert Pawliszko, dyrektor Wrocławskiego Centrum Seniora.
Dodaje, że do tej pory wydanych zostało ok. 60 tys. kart.
Nie tylko lokalnie
Poza kryterium wieku większość samorządów stawia wymóg, aby senior mieszkał na ich terenie, choć są i takie, gdzie konieczne jest posiadanie zameldowania. Taki warunek znalazł się w uchwałach podjętych przez radnych np. Olsztyna i Skierniewic. W Poznaniu senior musi dodatkowo złożyć oświadczenie, że rozlicza się z podatku dochodowego na rzecz miasta.
– Kartę, która została wprowadzona w mieście 1 marca 2018 r., posiada teraz 28,6 tys. osób – wskazuje Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Ponadto karta seniora jest zwykle wydawana osobom uprawnionym bezpłatnie i bezterminowo, ale zdarzają się również karty wyrabiane na czas określony, jak w Płocku, gdzie jej okres ważności wynosi siedem lat.
Część samorządów postanowiła wprowadzić kartę seniora we współpracy ze Stowarzyszeniem MANKO z Krakowa, które oferuje osobom starszym Ogólnopolską Kartę Seniora (jest honorowana w ok. 2 tys. podmiotów w całym kraju).
– Wydawana w ten sposób karta łączy funkcję lokalnej i ogólnopolskiej. Dotychczas 140 samorządów zdecydowało się na taki krok – informuje Łukasz Salwarowski, prezes Stowarzyszenia Manko.
Poza gminami karty seniora są wprowadzane też w niektórych powiatach oraz województwach. Taki dokument mają np. woj. warmińsko-mazurskie, lubuskie, łódzkie, zachodniopomorskie, śląskie i świętokrzyskie. Co ciekawe te dwa ostatnie nie wprowadziły własnego dokumentu, który trzeba przedstawić, aby skorzystać ze zniżek. Wystarczy pokazanie dowodu osobistego. Z uprawnień mogą w tych woj. korzystać nie tylko seniorzy będący ich mieszkańcami, ale też i inni, którzy akurat w nich przebywają. W pozostałych regionach konieczne jest wyrobienie karty, przy czym np. w lubuskim i zachodniopomorskim wnioski o jej wydanie może składać za pośrednictwem gminy (nie trzeba wysyłać wniosku do urzędu marszałkowskiego lub wyznaczonej instytucji, która zajmuje się kartą seniora).
Zyski z karty
Podobnie jak posiadacze lokalnych kart dużej rodziny, tak i osoby z kartą seniora mogą korzystać ze zniżek w samorządowych instytucjach (kina, teatry, domy kultury, obiekty sportowe) i w przedsiębiorstwach, które przystąpiły do programu wspierania osób starszych. Często jest to oferta związana z ochroną zdrowia, dzięki czemu seniorzy mogą zapłacić mniej za badania, usługi rehabilitanta i fizjoterapeuty, wyroby medyczne oraz bezpłatnie zaszczepić się przeciwko grypie.
Ale to nie wszystko, bo np. we Wrocławiu posiadacze złotej karty seniora mają prawo do dwóch darmowych przejazdów taksówką w miesiącu, a szmaragdowej mają zapewnioną pomoc w swoim domu lub mieszkaniu. Obejmuje ona np. bezpłatne usługi fryzjera, manikiurzystki oraz kompleksowego sprzątania, wizyty audiologa i optometrysty, naprawę drobnych usterek, a także wypożyczania i dostarczania książek.