Subskrybuj nas na Youtube
Rzecznik dyscypliny finansów publicznych wszczął sprawę dotyczącą błędnego wykonania sprawozdania Rb-27ZZ w gminnym ośrodku pomocy społecznej. Czy odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych poniesie były już kierownik czy może nadal pracujący skarbnik gminy, który sprawował nadzór nad sprawozdawczością jednostek organizacyjnych?
Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansowej spada na kierownika ośrodka, nie na skarbnika. Kwestią otwartą jest wymiar kary, ewentualne złagodzenie lub odstąpienie od jej wymierzenia.
Zgodnie z par. 3 pkt 9, par. 4 pkt 3 lit. a i b, par. 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra rozwoju i finansów w sprawie sprawozdawczości budżetowej sprawozdanie Rb-27ZZ dotyczy wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami. Wzór tego sprawozdania znajduje w załączniku nr 9 do rozporządzenia. Do sporządzania i przekazywania sprawozdań w imieniu JST są obowiązani:
a) przewodniczący zarządów JST ‒ sprawozdania Rb-27S, Rb-27ZZ, Rb-PDP, Rb-28S, Rb-28NWS, Rb-NDS, Rb-30S, Rb-34S, Rb-50 i Rb-ST,
b) kierownicy jednostek organizacyjnych podległych jednostkom samorządu terytorialnego ‒ sprawozdania Rb-27S, Rb-27ZZ, Rb-28S i Rb-50.
Przepisy te przypisują więc obowiązki w zakresie należytego sporządzenia i przekazania sprawozdania Rb-27ZZ przewodniczącym zarządów JST oraz kierownikom jednostek organizacyjnych podległych JST. Status taki ma m.in. kierownik gminnego ośrodka pomocy społecznej.
Rzetelnie i prawidłowo
Zgodnie z par. 9 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia kierownicy jednostek obsługujących i naczelnicy urzędów skarbowych są obowiązani sporządzać sprawozdania rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. W opisanej sprawie wspomniana zgodność nie wystąpiła, zaistniał bowiem błąd w sprawozdaniu Rb-27ZZ – w odniesieniu do danych wynikających z ewidencji księgowej.
W tym kontekście znaczenie mają również art. 53 ust. 1 ustawy o finansach publicznych oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Z tego pierwszego wynika, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki, z zastrzeżeniem ust. 5. Z kolei ten drugi wskazuje na odpowiedzialność kierownika za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (z zastrzeżeniem art. 4a). Warto w tym miejscu odnotować stanowisko zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 września 2014 r. (sygn. akt V SA/Wa 760/14), gdzie wskazano, że: „ kierownik jednostki nie może uchylać się od odpowiedzialności za stwierdzone nieprawidłowości z tego powodu, że zatrudnia wykwalifikowane osoby. Zaufanie do pracowników nie zwalnia bowiem od realizacji obowiązków kierownika i to zarówno w zakresie nadzoru nad pracą podległych mu osób, jak i w zakresie samodzielnego realizowania posiadanych kompetencji w sytuacji, gdy podlegli pracownicy tego nie czynią”.
Z zestawienia ww. regulacji wynika zatem, że to kierownik jednostki ponosi zasadniczo odpowiedzialność za gospodarkę finansową danej jednostki, w tym za kwestie związane ze sprawozdawczością.
Naruszenie dyscypliny
Co ważne, tak stwierdzona odpowiedzialność wynika również z art. 18 pkt 2 ustawy o dyscyplinie finansów publicznych. Zgodnie z tą regulacją naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Potwierdza to orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych z 25 czerwca 2018 r. (sygn. akt BD1F.4800.22.2018). Zgodnie z nim „podpisanie i przekazanie sprawozdania budżetowego jednostki stanowi czynność z zakresu reprezentacji jednostki i tym samym należy do wyłącznej kompetencji kierownika jednostki. W związku z powyższym za czyny z art. 18 pkt 2 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki”.
W ocenie podanej sprawy pomocne może też być stanowisko wynikające z orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych z 18 lutego 2019 r. (sygn. akt BD1F.4800.93.2018). W sprawie tej komisja uznała, że obwiniona – była kierownik ośrodka pomocy społecznej – ponosi odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych właśnie za wykazanie w sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi z ewidencji księgowej. Co ważne, przypisano jej odpowiedzialność, mimo że formalnie w trakcie postępowania miała już status emeryta. Komisja ostatecznie jednak odstąpiła od wymierzenia kobiecie kary, z uwagi na różne okoliczności, w tym długoletnią pracę, trudne relacje ze skarbnikiem gminy czy wreszcie przejście na emeryturę.
WAŻNEWykazanie w sprawozdaniu danych, które są niezgodne z tymi wynikającymi z ewidencji księgowej, stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Podstawa prawna
Art. 4 ust. 1 pkt 2, art. 18 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1440).
Art. 53 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.).
Par. 3 pkt 9, par. 4 pkt 3 lit. a i b, par. 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1393).
