Pracodawca nie może zmusić pracownika do pracy na zwolnieniu lekarskim, nawet jeśli chodzi o sytuację awaryjną.

Niezdolna do pracy osoba, jeśli jest ubezpieczona - obowiązkowo (umowa o pracę) lub dobrowolnie (umowa zlecenia, rzadko o dzieło - więcej na ten temat czytaj tutaj>>) - i przebywa na zwolnieniu lekarskim, ma prawo do wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego, a w razie przedłużającej się choroby do świadczenia rehabilitacyjnego. Zasiłek chorobowy a świadczenie rehabilitacyjne. Komu i kiedy przysługują>>

Po przeprowadzeniu bezpośredniego badania lekarz wystawia więc zaświadczenie, biorąc pod uwagę stan zdrowia pracownika, ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju i warunków pracy. Jeżeli lekarz orzeknie, że choroba uniemożliwia pracownikowi świadczenie pracy, to pracownik powinien się od niej powstrzymać przez cały okres niezdolności do pracy.

Jak orzekł wyraźnie Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. I PKN 44/00), w czasie przebywania za zwolnieniu pracownik powinien stosować się do wskazań lekarskich i nie podejmować czynności, które mogłyby przedłużyć niezdolność do pracy. Do takich czynności należy między innymi podejmowanie pracy zarobkowej. Chodzi przy tym nie tylko o zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, ale wszelkie działania prowadzące do osiągnięcia korzyści majątkowej, w tym aktywność na podstawie umów cywilnoprawnych czy samozatrudnienia - liczy się bowiem nie charakter stosunku prawnego, ale rodzaj wykonywanych czynności. Zobacz, czego jeszcze nie wolno robić na zwolnieniu lekarskim>>

W czasie przeznaczonym na terapię pracodawca nie powinien więc dopuszczać chorej osoby do pracy - nawet, jeśli byłoby to uzasadnione nagłą awarią w firmie czy inną okolicznością, która wymagałaby obecności akurat tego pracownika w zakładzie. Pracodawca może natomiast odwołać pracownika z urlopu - zobacz kiedy>>

Chory pracownik może więc odmówić żądania pracodawcy do powrotu do firmy, tym bardziej, że zwolnienie lekarskie ma mu stworzyć warunki jak najszybszego odzyskania pełnej zdolności do pracy - świadczenia chorobowe mają bowiem zrekompensować dochody, jakie mógłby osiągnąć, gdyby pracował. W związku z tym pracownik, który wykonuje w okresie niezdolności pracę zarobkową traci prawo do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego za cały okres zwolnienia, w trakcie którego praca była świadczona.