Pan Łukasz zawarł umowę o dzieło z dużym przedsiębiorstwem. – Do moich obowiązków należy wykonywanie drewnianych skrzyń transportowych – mówi czytelnik. – Świadczyłem już kiedyś podobne czynności, tylko że w ramach zlecenia. Czym się różnią te dwie umowy – pyta czytelnik.
Odróżnienie umowy o dzieło od zlecenia może sprawiać spore problemy. Zdarza się, iż prawdziwy charakter postanowień wiążących strony ocenia sąd. Takie sprawy trafiają często do wydziałów ubezpieczeń społecznych. ZUS może bowiem kwestionować, czy wykonawca rzeczywiście działał w ramach umowy o dzieło. Ma to duże znaczenie, ponieważ w ramach zlecenia istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne. Nie ma go w przypadku umowy o dzieło. Dlatego główną konsekwencją tej formy zatrudnienia jest brak ubezpieczenia.
Gdyby ZUS przeprowadził kontrolę i doszedł do wniosku, że w rzeczywistości zawarto umowę-zlecenie, to pan Łukasz nie powinien mieć większych powodów do zmartwień. Decyzja będzie miała negatywne skutki głównie dla przedsiębiorcy, z którym czytelnik podpisał kontrakt. Powstanie bowiem po jego stronie obowiązek opłacenia zaległych składek do ZUS.
Warto wiedzieć, że istnieją kryteria, które pomagają stwierdzić, z jaką formą pracy mamy do czynienia. Umowa o dzieło charakteryzuje się przede wszystkim brakiem stosunku podrzędności.
Oznacza to, że zamawiający nie ma możliwości wydawania wiążących poleceń wykonawcy. Dziełobiorca powinien wywiązywać się z obowiązków umownych i dla zamawiającego nie ma większego znaczenia, w jaki sposób to zrobi. Może więc korzystać z pomocy osób trzecich, świadczyć obowiązki o dowolnej porze w wybranym przez siebie miejscu.
W umowie o dzieło ważny jest rezultat, a nie wykonywanie czynności z należytą starannością. Dla zamawiającego istotny jest efekt czynności przedsięwziętych przez pana Łukasza. Wynagrodzenie może więc zostać wypłacone tylko w przypadku prawidłowego wykonania dzieła. W ramach umowy powinna funkcjonować też odpowiednia procedura reklamacyjna. Zatem samo realizowanie powtarzalnych czynności nie świadczy o tym, iż czytelnik nie wykonuje dzieła.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.). Art. 627, 642 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).