W tym roku pracownicy mogą skorzystać z nowych urlopów. Nie wszyscy jednak o tym wiedzą. Siedem dodatkowych dni wolnych przysługuje każdemu zatrudnionemu na etacie. Na więcej przywilejów mogą liczyć rodzice. Jakie warunki trzeba spełnić? Oto szczegóły.
Nowe urlopy w Kodeksie pracy
Nowe urlopy są wynikiem wprowadzenia do Kodeksu pracy postanowień dwóch unijnych dyrektyw, rodzicielskiej i work-life balance. Nowe przepisy dają możliwość skorzystania z dodatkowych dni wolnych bez konieczności wykorzystywania urlopu wypoczynkowego.
Pracownicy mogą wziąć m.in. 5 dni urlopu opiekuńczego, nie tylko na dziecko, 2 dni wolnego z powodu działania siły wyższej, a także 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla drugiego rodzica.
Ponadto rodzice dzieci do lat 8 mogą wnioskować o elastyczną organizację czasu pracy. Chodzi m.in. o możliwość skrócenia tygodnia pracy do 4 dni (przez 10 godzin dziennie), ruchomy czas pracy czy pracę zdalną.
Urlop opiekuńczy
Urlop opiekuńczy to 5 dni bezpłatnego wolnego, którego pracodawca nie może odmówić. Można go wykorzystać na opiekę nie tylko nad dzieckiem, ale również nad innymi członkami rodziny – małżonkiem, matką lub ojcem, a także osobami zamieszkującymi w tym samym gospodarstwie domowym, czyli na przykład partnerem. Urlop przysługuje jeśli bliska osoba wymaga wsparcia z powodu poważnych względów medycznych. Aby go uzyskać trzeba złożyć u pracodawcy wniosek najpóźniej 1 dzień przez rozpoczęciem korzystania. Należy podać imię i nazwisko osoby, którą będziemy się zajmować, stopień pokrewieństwa lub adres zamieszkania i przyczynę konieczności opieki. Nie trzeba przedstawiać dokumentacji medycznej.
Oprócz tego rodzice mogą też skorzystać z dwóch płatnych dni wolnych na opiekę nad dzieckiem. Przysługują one opiekunom dzieci do 14 roku życia.
Urlop z powodu siły wyższej
Tzw. urlop z powodu działania siły wyższej to dodatkowe 16 godzin lub 2 dni zwolnienia od pracy. Z wolnego można skorzystać jeśli zaistnieje pilna sprawa rodzinna związana z chorobą albo wypadkiem i konieczna jest natychmiastowa obecność pracownika. Zatrudniony może złożyć wniosek ustnie lub pisemnie bez wyprzedzenia, a pracodawca nie może mu odmówić.
W tym przypadku pracownikowi przysługuje połowa wynagrodzenia. Poza zwolnieniem z powodu siły wyższej pracownik może skorzystać również z pełnopłatnego urlopu na żądanie.
Urlop rodzicielski
Wśród korzystnych dla rodziców zmian w Kodeksie pracy jest również wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka oraz 43 tygodniu w przypadku porodu mnogiego. Z tego 9 tygodni urlopu przysługuje drugiemu rodzicowi. W praktyce jest on dedykowany ojcom. Za ten okres przysługuje zasiłek w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru. Nowe przepisy obowiązują od roku. W tym czasie nastąpił wzrost zainteresowania ojców urlopami rodzicielskimi z 1 proc. do prawie 7 proc, a więc z około 4 tysięcy do prawie 20 tysięcy osób.