W Polsce zawód syndyka należy do grupy z regulowanym dostępem. Aby go wykonywać, należy uzyskać licencję, która uprawnia do wciągnięcia na listę syndyków, którą prowadzi minister sprawiedliwości. Kwestie uzyskania licencji reguluje ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji syndyka (Dz.U. 2014 nr 0 poz. 776).
Jakie wymagania stawiane są kandydatom na syndyka? Są one jasno wyartykułowane w ww. ustawie. Osoba, która może zostać syndykiem:
- ma obywatelstwo polskie lub innego państwa UE, Szwajcarii lub państwa EFTA/EOG
- zna język polski w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności syndyka
- ma pełną zdolność do czynności prawnych
- uzyskała tytuł magistra (lub równorzędny poza Polską)
- posiada nieposzlakowaną opinię
- w okresie 15 lat przed złożeniem wniosku o licencję syndyka kandydat co najmniej 3 lata zarządzał majątkiem upadłego podmiotu, przedsiębiorstwem lub jego wyodrębnioną częścią
- nie była karana za przestępstwo (w tym skarbowe)
- nie jest podejrzana albo oskarżona o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe
- nie jest wpisana do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego
- zdała egzamin
Licencja przyznawana jest na czas nieokreślony. Przyznanie, odmowa, cofnięcie lub zawieszenie licencji jest decyzją administracyjną ministra sprawiedliwości.
Egzamin
Egzamin odbywa sie minimum dwa razy do roku i organizowany jest przez ministerstwo sprawiedliwości. Egzamin ma formę pisemną i składa się z dwóch części. W pierwszej części kandydat rozwiązuje zamkniete pytania testowe jednokrotnego wyboru. W drugiej części należy rozwiązać zadanie problemowe. Na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej ministerstwa sprawiedliwości ogłaszany jest wykaz aktów prawnych i zalecanej literatury, na podstawie której tworzone są pytania (wykaz pojawia się co najmniej 3 miesiące przed pierwszym egzaminem w danym roku).
Ile zarabia syndyk?
Syndyk zarządzający masą upadłego nie otrzymuje stałej miesięcznej pensji. Jego wynagrodzenie określa sąd, który prowadzi postępowanie upadłościowe. Zasady wynagradzania pracy syndyka określa art. 162 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. przepis stanowi, że łącze wynagrodzenie przyznane syndykowi przez sąd nie może przekroczyć 3 procent wartości masy upadłościowej oraz sum, które syndyk uzyskał z likwidacji rzeczy i praw.
Ustawa ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze ustala ponadto, że maksymalne wynagrodzenie syndyka nie może przekroczyć 140-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (wg GUS za czwarty kwartał poprzedniego roku). Ponadto syndykowi przysługuje zwrot wszystkich kosztów koniecznych, które musiał ponieść wykonując swoje czynności i które zostały uznane przez sędziego-komisarza (np. wynajęcie ochrony dla budynków i urządzeń upadłej firmy). Jeśli syndyk uzna, że ponosi szczególnie duży nakład pracy, wówczas może wnioskować do sędziego-komisarza o dodatkowe wynagrodzenie, które maksymalnie może wynieść 10 procent jego rocznego zysku. Syndyk może liczyć także na 10-procentową premię, jeśli w ciągu jednego roku wykona ostateczny plan podziału (szczegóły tej premii określa art. 162 ust. 5 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).