Kobieta w ciąży ma prawo do świadczeń chorobowych, jeżeli jest ubezpieczona - obowiązkowo (umowa o pracę) lub dobrowolnie (umowa zlecenie lub działalność gospodarcza). Więcej o zasiłku chorobowym na zleceniu przeczytasz tutaj>> Ubezpieczona kobieta może w czasie ciąży pobierać wynagrodzenie i zasiłek chorobowy dłużej niż pozostali pracownicy - okres zasiłkowy kobiet w ciąży wynosi 270 dni (z powodu choroby lub pobytu w szpitalu), a więc całe 9 miesięcy. W przypadku pozostałych pracowników jest to maksymalnie 182 dni.
Natomiast, tak jak w przypadku wszystkich pracowników, przez pierwsze 33 dni zwolnienia pracownica ma prawo do wynagrodzenia chorobowego, które wypłaca pracodawca. Natomiast od 34 dnia niezdolności do pracy osobom ubezpieczonym ZUS wypłaca zasiłek chorobowy (jak otrzymać zasiłek chorobowy przeczytasz tutaj>>), chyba, że firma zatrudnia więcej niż 20 pracowników - wtedy świadczenie wypłaca nadal pracodawca.
Te przepisy mogą jednak ulec zmianie - klub Kukiz'15 złożył w Sejmie projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który zakłada, że za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby przypadającej w czasie ciąży, w okresie pierwszych 33 dni tej niezdolności wypłacany będzie zasiłek chorobowy, a nie jak do tej pory l00 proc. wynagrodzenia za pracę przez pracodawcę. Zdaniem klubu zmiana będzie miała pozytywny wpływ na zatrudnianie kobiet. Czytaj więcej na ten temat: Za zwolnienie chorobowe w trakcie ciąży może zapłacić pracodawca a nie ZUS. Jest projekt zmian>>
Wysokość zasiłku chorobowego. Jak na razie miesięczny zasiłek chorobowy przypadający w okresie ciąży wynosi 100 procent podstawy wymiaru zasiłku, co w przypadku większości pracownic odpowiada kwocie 100 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Choroba w pierwszym miesiącu pracy. Jaka jest wysokość zasiłku?>> Pozostali pracownicy otrzymują w większości przypadków otrzymują 80 procent podstawy wymiaru zasiłku.
Co ważne, obydwa świadczenia przysługują pracownicy bez względu na to, czy jej choroba ma jakikolwiek związek z ciążą - schorzenie musi wyłącznie przypadać w okresie ciąży.
Kontrola ZUS. Jednak pracownica powinna wykorzystywać zwolnienie lekarskie we właściwy sposób. Co to znaczy? Kobieta w ciąży nie powinna w okresie, w którym jest niezdolna do pracy, wykonywać pracy zarobkowej lub wykorzystywać zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem. W przypadku, jeśli pracodawca lub ZUS podczas kontroli odkryją, że pracownica w ciąży nie przestrzega zasad wykorzystania zaświadczenia lekarskiego, traci ona prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia, w trakcie którego praca była świadczona. W ostateczności można ja nawet zwolnić dyscyplinarnie. Zobacz, jakie prawa ma pracownik na zwolnieniu lekarskim>>
Jak wynika z orzecznictwa sądowego, za wykorzystanie zwolnienia od pracy niezgodnie z jego celem można uznać między innymi nieprzestrzeganie wskazań lekarskich dotyczących nakazu leżenia w łóżku czy podejmowanie niektórych prac domowych, prac w ogrodzie lub gospodarstwie rolnym. Dozwolone jest natomiast wykonywanie zwykłych czynności, jak wizyta w sklepie, na rehabilitacji czy u lekarza.
Nowy kodeks pracy: Kobiety w ciąży będą gorzej chronione przez zwolnieniem
Podczas zwolnienia lekarskiego zabronione jest również wykonywanie wszelkiego rodzaju pracy zarobkowej, także na podstawie umów cywilnoprawnych czy samozatrudnienia. Nie liczy się także, w jakim wymiarze praca jest wykonywana (pełny lub częściowy wymiar), czy znacznie obciąża organizm pracownika. Bez znaczenia jest także cel i motywacja samego zatrudnionego. Czytaj także: TK o zasiłkach chorobowych - Nie można dorabiać nawet w ramach terapii>>