Utrata pracy, choroba, inflacja, uzależnienia (np. od hazardu). To niektóre z czynników, które mogą powodować niemożliwe do spłaty długi. Odsetki rosną, komornik dzwoni codziennie, w skrzynce na listy znajdujemy pisma z mocno niepokojącą treścią. Jest jednak pewna możliwość, by uwolnić się od długów.
Upadłość konsumencka. Co to właściwie jest?
Szansa na restart finansowy i całościowe lub częściowe "wyczyszczenie" długów. Wniosek o upadłość składa się w sądzie. Różne kancelarie prawnicze specjalizują się w tego typu czynnościach, oferując pomoc w załatwieniu formalności.
Warto zaznaczyć, że przed 2020 r. wniosek o upadłość można było złożyć tylko wtedy, gdy niewypłacalność była niezawiniona. Aktualnie obowiązujące przepisy prawa są łagodniejsze pod tym względem. Wniosek o upadłość konsumencką mogą też złożyć te osoby, które z różnych przyczyn źle zarządzały majątkiem. Co ważne, decyzja o tym, czy postępowanie danego dłużnika było zawinione czy też nie, ostatecznie wciąż należy do sądu. Przepisy złagodzono, ale wcale nie oznacza to, że sąd odgórnie zastosuje najkorzystniejsze dla dłużnika rozwiązania. Może tak się stać, jeśli uzna, że upadły umyślnie doprowadził do niewypłacalności albo celowo ją zwiększył. Warunkiem do ogłoszenia upadłości osoby fizycznej jest wykazanie, że dłużnik stał się niewypłacalny. Wniosek może też złożyć wierzyciel, który bezskutecznie próbuje odzyskać swoje należności od dłużnika.
Przygotowania do złożenia wniosku
Należy sporządzić dwa zestawienia. Jedno dotyczące całego majątku ruchomego dłużnika (sprzęty AGD, pamiątki, meble, dzieła sztuki, samochody) i nieruchomego (dom, mieszkanie, działka, grunty, garaż) oraz źródła przychodów. Posiadany majątek należy też wycenić.
Drugie zestawienie to lista zobowiązań ciążących na dłużniku wraz z konkretnymi kwotami, a także danymi wierzycieli. Przy jej konstruowaniu może pomóc Raport BIK.
Ile trwa postępowanie upadłościowe?
Prawo nie reguluje, ile powinno trwać takie postępowanie. Wiadomo jedynie, że plan spłaty wierzycieli nie może być realizowany dłużej niż 36 miesięcy, czyli 3 lata. Dotyczy to jednak sytuacji, gdy problemy finansowe były spowodowane chorobą lub innymi ciężkimi doświadczeniami życiowymi. Jeśli przyczyną niewypłacalności było umyślne działanie lub rażące niedbalstwo, plan spłaty może zostać rozłożony na czas od 36 do 84 miesięcy, czyli maksymalnie 7 lat.
Upadłość konsumencka. Konsekwencje
Przede wszystkim to plan spłaty zobowiązań, a często także częściowe umorzenie długów, czasami znacznej ich większości lub nawet całości. I tu warto zaznaczyć, że całkowite umorzenie długu jest możliwe tylko wtedy, gdy w trakcie postępowania upadłościowego zostanie wykazane, że dłużnik nie posiada majątku.
Rozważając ogłoszenie upadłości należy pamiętać, że jej konsekwencją jest ograniczony dostęp do pieniędzy, a także likwidacja majątku. Syndyk zajmuje wszystko, co przedstawia jakąkolwiek wartość i co można spieniężyć na poczet spłaty zobowiązań. Dotyczy to też mieszkania lub samochodu. Wyjątek stanowią rzeczy osobiste i takie, które są niezbędne do życia (np. lodówka lub łóżko).
W trakcie postępowania upadłościowego nie można dowolnie dysponować majątkiem, sprzedawać go ani przepisywać na członków rodziny. Nie można też zaciągać kredytów/pożyczek. Oddłużenie w formie upadłości konsumenckiej można ogłosić raz na 10 lat.