O nieprawidłowościach w organizacji wypoczynku można zawiadomić kuratora, straż pożarną, sanepid, a nawet policję. A kierownik kolonii lub obozu zobowiązany jest informować na bieżąco rodziców o zachowaniu i zdrowiu podopiecznych.
Czy zorganizowany wypoczynek musi być zarejestrowany
Postanowiliśmy wysłać nasze dzieci w czasie wakacji nad Bałtyk. Informacje o wypoczynku znaleźliśmy w szkole na plakatach. Pani dyrektor zapewnia, że to sprawdzony organizator. Niezależnie od tego chcielibyśmy go sprawdzić. Czy istnieje taka możliwość?
TAK
Opiekunowie, którzy zamierzają wysłać podopiecznych w czasie wakacji na kolonie lub obozy, powinni zweryfikować jednostki prowadzące taką działalność. Każdy taki wyjazd powinien zostać zorganizowany zgodnie z przepisami dotyczącymi wypoczynku dzieci i młodzieży. Na ich podstawie organizator zobowiązany jest zgłosić go do kuratorium oświaty właściwego ze względu na miejsce siedziby osoby lub firmy prowadzącej przedsięwzięcie. Zgłoszenia wypoczynku dokonuje się za pośrednictwem elektronicznego formularza dostępnego na stronie www.wypoczynek.men.gov.pl.
Rodzice powinni sprawdzać organizatora nie wcześniej niż na 21 dni przed rozpoczęciem wyjazdu. Do tego czasu musi on bowiem dopełnić obowiązku zgłoszenia. Kurator oświaty, po jego zatwierdzeniu, za pomocą elektronicznego systemu przesyła informację do kuratorium właściwego ze względu na miejsce wypoczynku oraz do służb sprawujących nadzór nad bezpiecznym wypoczynkiem: właściwych terenowo jednostek straży pożarnej oraz do stacji sanitarno-epidemiologicznych. Jeśli więc opiekunowie chcą sprawdzić, czy wyjazd wakacyjny, na który wysyłają swoje dziecko, został zgłoszony do kuratorium oświaty, mogą to zrobić za pomocą strony internetowej www.wypoczynek.men.gov.pl. Dostępna tam jest baza organizowanych wyjazdów. Podając dane o obozie lub koloniach, można skontrolować, czy obóz został zgłoszony zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Podstawa prawna
Par. 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz.U. poz. 452).
Czy liczba dzieci na wychowawcę jest ograniczona
Zamierzam wysłać córkę na obóz, ale obawiam się, że do tego wyjazdu zgłosiło się zbyt wielu uczniów i nie będzie odpowiedniej opieki. Czy przepisy określają limity w tej kwestii?
TAK
Liczba uczestników obozu lub kolonii pozostających pod opieką jednego wychowawcy wypoczynku nie może przekraczać 20 osób. W przypadku grup z dziećmi do 10. roku życia oraz grup mieszanych, w których są dzieci do 10. roku życia, liczba ta nie może przewyższać 15 osób. Przepisy dopuszczają też udział nie więcej niż dwóch uczestników niepełnosprawnych lub przewlekle chorych w grupie pozostającej pod opieką jednego wychowawcy przy wyżej wskazanych limitach. W przypadku wypoczynku organizowanego wyłącznie dla dzieci niepełnosprawnych lub przewlekle chorych liczba uczestników w grupie pozostającej pod opieką jednego wychowawcy powinna być zgodna z liczbą dzieci w oddziale przedszkola specjalnego i poszczególnych klasach.
Podstawa prawna
Par. 4 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz.U. poz. 452).
Art. 60 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).
Czy kierownik kolonii może pełnić funkcję wychowawcy
Wysłałem syna na kolonie. Po kilku dniach dziecko poinformowało mnie, że warunki są bardzo dobre. Wskazało tylko na jedną niedogodność – ich wychowawcą jest kierownik kolonii, który ciągle jest zajęty sprawami organizacyjnymi. Czy organizator może swobodnie decydować o obsadzie kadry?
NIE
Jeśli organizator deklarował, że wychowawców będzie więcej, niż jest w rzeczywistości, nie może później funkcji tej wykonywać kierownik kolonii, który ma inne ważne zadania. Ponadto ten ostatni nie ma prawa być jednocześnie wychowawcą grupy uczestników wypoczynku. Zgodnie z przepisami o wypoczynku określonymi w ustawie o systemie oświaty każda z tych osób ma wyznaczony inny zakres obowiązków i odpowiedzialności za realizację swoich zadań. Łączenie funkcji kierownika i wychowawcy uniemożliwia spełnianie przez kierownika podstawowych funkcji związanych np. z delegowaniem zadań i sprawowaniem kontroli nad ich realizacją. Dlatego warto o takich nieprawidłowościach powiadamiać kuratora.
Podstawa prawna
Art. 92k ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).
Czy na obozie musi być zatrudniony lekarz
Uczniowie wyjeżdżają na obóz do Borów Tucholskich. Opiekunowie chcą, aby w czasie wypoczynku był z nimi lekarz. Organizator poinformował, że nie ma takiej konieczności, bo w pobliżu jest przychodnia lekarska, a 50 km od obozowiska również szpital. Czy rodzice mogą wymusić na organizatorze zatrudnienie lekarza?
NIE
Uczniowie, z wyjątkiem tych ze szkół dla dorosłych, objęci są świadczeniami profilaktycznej opieki zdrowotnej. Nie ma jednak obowiązku, aby w trakcie zorganizowanego wypoczynku był obecny lekarz lub nawet pielęgniarka. Przy czym rodzice mogą się domagać jednak od organizatora, aby podpisał umowę z lokalnym ośrodkiem zdrowia lub gabinetem lekarskim, który zapewni taką opiekę. W przypadku obozów pod namiotami, wędrownych (z dala od ośrodków zdrowia) należy zapoznać się z instrukcją głównego inspektora sanitarnego z czerwca 2010 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych dla obozów stacjonarnych pod namiotami. W rozdziale VII, par. 39, jest wskazane, że uczestnikom należy zapewnić opiekę medyczną, przy czym zaleca się, aby była ona stała. Jeśli organizator uchyla się od tego obowiązku, trzeba powiadomić inspekcję sanitarną. Instrukcja jest dostępna na stronie Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Podstawa prawna
Par. 39 instrukcji głównego inspektora sanitarnego z 24 czerwca 2010 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych dla obozów stacjonarnych pod namiotami.
Czy opiekunowie mogą sprawdzać zagraniczne obozy
Córka wraz z całą klasą z gimnazjum wyjeżdża na obóz językowy połączony z wypoczynkiem. Obawiam się jednak, że nie będę miał wpływu na warunki, jakie będą panowały podczas wyjazdu. Czy jeśli moje dziecko się poskarży, to będzie można skontrolować organizatora?
TAK
Opiekunowie mają prawo sprawdzić przede wszystkim to, czy kierownik lub przynajmniej jeden z wychowawców placówki organizującej wypoczynek poza granicami Polski zna język obcy w stopniu umożliwiającym porozumienie się w docelowym kraju. To minimalny warunek, jaki musi spełnić organizator wyjazdu za granicę. Ponadto, jeśli okaże się, że dzieci przebywają w złych warunkach, opiekunowie powinni powiadomić kuratora właściwego ze względu na siedzibę organizatora. W takich przypadkach kurator w Polsce kontaktuje się z zagranicznym nadzorem pedagogicznym, prosząc o interwencję i przeprowadzenie kontroli. Co do zasady nadzór nad wypoczynkiem organizowanym za granicą sprawuje kurator oświaty właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku. W ramach takiego nadzoru kurator może żądać od niego dokumentacji oraz dodatkowych informacji związanych z organizacją i przebiegiem imprezy, także po jej zakończeniu.
Podstawa prawna
Art. 92o ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).
Czy rodzic może się domagać planu obozu
Jestem matką samotnie wychowującą trójkę dzieci. Podczas tych wakacji wyjeżdżają na obóz. Może jestem przewrażliwiona, ale chciałabym wiedzieć, jaki będzie plan zajęć w poszczególne dni. Czy organizator wypoczynku powinien mi udostępnić takie informacje?
TAK
Za realizację planu odpowiada kierownik i to on powinien o wszystkim poinformować rodzica. Z kolei opiekunowie powinni pouczyć swoich podopiecznych o tym, że o jakichkolwiek nieprawidłowościach mają powiadomić kierownika. Ponadto na wniosek rodziców kierownik ma obowiązek informowania o zachowaniu dzieci i młodzieży oraz o ich stanie zdrowia. Musi również zadbać o odpowiednie wyżywienie podopiecznych, którzy wymagają szczególnej diety (np. cukrzyków). Kierownikowi w realizacji tych zadań mają pomagać wychowawcy. To oni muszą m.in. sprawować opiekę nad uczestnikami grupy w zakresie higieny, zdrowia, wyżywienia oraz innych czynności.
Podstawa prawna
Art. 92k ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).
Czy rodzic może zawiadomić odpowiednie służby
W połowie turnusu przyjechałem odwiedzić mojego syna na obozie. Okazało się, że panują tam złe warunki sanitarne, brakuje m.in. środków higienicznych. Interwencja u kierownika wypoczynku nie przyniosła żadnych efektów. Tłumaczenia były takie, że nie było odpowiednich środków do przygotowania obiektu do sezonu. Czy powinienem się poskarżyć inspekcji sanitarnej?
TAK
Jeżeli rodzice dostrzegli niepokojącą sytuację na koloniach, powinni zgłosić to do kuratorium nadzorującego wypoczynek (czyli właściwego ze względu na miejsce, w którym przebywają uczniowie). W ramach nadzoru kurator oświaty zbiera i analizuje informacje o stanie i warunkach realizacji przedsięwzięcia na obszarze województwa, a także, odpowiednio do potrzeb, może:
● przeprowadzić kontrolę w miejscu wypoczynku;
● żądać wglądu do dokumentacji w miejscu imprezy;
● żądać wglądu do dokumentacji po jej zakończeniu;
● występować do organizatora wypoczynku o informacje związane z organizacją i przebiegiem imprezy.
W razie stwierdzenia, że obóz lub kolonia są prowadzone niezgodnie z prawem lub danymi zawartymi w zgłoszeniu, kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku, z urzędu albo na wniosek państwowego inspektora sanitarnego lub komendanta powiatowego (miejskiego) straży pożarnej, nakazuje organizatorowi usunięcie w wyznaczonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości pod rygorem zakończenia imprezy. Może też nakazać natychmiastowe przeniesienie uczestników wypoczynku do innego obiektu spełniającego odpowiednie warunki.
W omawianym przypadku nieprawidłowości dotyczą warunków higieniczno-sanitarnych. Wtedy warto, aby rodzice powiadomili także powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną właściwą dla miejsca wypoczynku. W uzasadnionych przypadkach również policja współpracuje z pracownikami kuratoriów oświaty.
Podstawa prawna
Art. 92m i 92n ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).