Senacka komisja powróci dziś do petycji Naczelnej Rady Adwokackiej, która proponuje, by pomoc prawną mogli świadczyć jedynie wykwalifikowani prawnicy.

Propozycja adwokatury zmierza do uregulowania działalności takich podmiotów jak kancelarie odszkodowawcze i kancelarie frankowe. Zgodnie z nią pomoc prawna za wynagrodzeniem mogłaby być świadczona tylko przez adwokatów, radców prawnych, prawników zagranicznych, doradców podatkowych, rzeczników patentowych, doradców restrukturyzacyjnych i notariuszy. Projekt ustawy w tej sprawie NRA złożyła do Sejmu i Senatu wraz z petycją o podjęcie prac legislacyjnych.

– Z całą mocą podkreślam, że w odróżnieniu np. od doradców podatkowych, którzy rzeczywiście działają w obszarze wyspecjalizowanej gałęzi prawa, zarówno kancelarie odszkodowawcze, windykacyjne, jak i tzw. kancelarie frankowe merytorycznie robią to samo, co adwokaci i radcowie prawni, tylko bez nadzoru, bez odpowiedzialności dyscyplinarnej, obowiązkowego ubezpieczenia i zasad etyki, które na pierwszym miejscu stawiają interes klienta i jego bezpieczeństwo – tłumaczy adwokat Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych przy NRA.

MS chce własnych regulacji

Branża odszkodowawcza uważa, że propozycja jest sprzeczna z konstytucyjnymi zasadami swobody działalności gospodarczej oraz racjonalnego prawodawcy. Właśnie wątpliwości konstytucyjne były jednym z powodów, dla których petycję odrzuciła komisja sejmowa. Senacka komisja praw człowieka, praworządności i petycji wystąpiła z kolei o stanowiska w sprawie petycji do szeregu instytucji i dziś wróci do dyskusji.

Ministerstwo Sprawiedliwości już wcześniej sygnalizowało, że pracuje nad własnym projektem, który działalność kancelarii odszkodowawczych ureguluje, zamiast jej zakazywać. W odpowiedzi przesłanej komisji wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł potwierdził, że materii tej ma dotyczyć ustawa o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę wynikającą z czynu niedozwolonego, która oczekuje na wpis do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Sceptyczna wobec pomysłu regulacji takich firm jest Dorota Kulińska.

– Konieczne jest, żeby ich założyciele, zarządzający i menedżerowie ukończyli studia prawnicze i odbyli aplikację, a w konsekwencji rozpoczęli działalność pod nadzorem władz samorządowych, z ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej i widmem odpowiedzialności dyscyplinarnej – mówi.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny w swoim stanowisku z jednej strony „dostrzega zagrożenia dla konsumentów, jakie mogą płynąć z działalności m.in. tzw. kancelarii odszkodowawczych”, z drugiej strony wskazuje na możliwe negatywne skutki propozycji NRA dla poradnictwa konsumenckiego. Obecnie jest ono świadczone przez osoby i instytucje, które w myśl proponowanych regulacji nie będą do tego uprawnione.

Jeszcze ostrzejsze kary

Szerokie konsultacje projektu zalecił rzecznik praw obywatelskich prof. Marcin Wiącek, zaś zastrzeżenie natury prawnej co do niektórych przepisów zgłosił Marcin Mikołajczyk, zastępca przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

W odpowiedzi NRA przygotowała nową propozycję projektu, która uwzględnia część uwag. Dołączyła do niej opinię prof. Marka Chmaja, według której projekt jest zgodny z konstytucją i prawem unijnym.

Nowa wersja odnosi się do świadczenia pomocy prawnej „za wynagrodzeniem”, a nie tylko w ramach działalności gospodarczej – w ocenie prof. Chmaja ma to zapobiec niekontrolowanemu świadczeniu pomocy prawnej przez „zakamuflowane kancelarie odszkodowawcze”, działające jako fundacje lub stowarzyszenia. Projekt rozszerza też katalog kar, jakie mają grozić za świadczenie pomocy prawnej bez uprawnień (patrz: grafika).

– Posiedzenie komisji dotyczy wcześniejszego projektu ustawy, a nie nowej wersji. Nasze stanowisko co do niego jest niezmiennie negatywne – mówi Radosław Pęcherzewski, prezes Polskiej Izby Doradców i Pośredników Odszkodowawczych.©℗

Jakie kary za nieuprawnioną pomoc prawną proponuje adwokatura / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe