Pytanie prejudycjalne, na które odpowiadał TSUE, zadał litewski Sąd Najwyższy. W zawisłej przed nim sprawie po stronie powodowej stanął adwokat domagający się zapłaty zaległego wynagrodzenia, a pozwanym był dawny klient prawnika. Strony łączyło kilka umów o świadczenie usług prawnych. Honorarium adwokata miało wynieść 100 euro za każdą godzinę pracy. Klient nie opłacił wystawionych przez prawnika faktur za wykonane usługi na kwotę prawie 10 tys. euro. Litewski SN zastanawiał się, czy klient, który występował w sprawie jako konsument, może być zobowiązany do zapłaty, skoro w umowie nie przedstawiono mu żadnych wskazówek co do tego, ile ostatecznie może wynieść adwokackie wynagrodzenie.
Te wątpliwości podzielił TSUE, który uznał, że jeśli nie ma jakiejkolwiek informacji poza tą o wysokości stawki godzinowej, przeciętny konsument nie ma szans dokonać oceny konsekwencji finansowych zawartej umowy. Trybunał zauważył jednak, że w przypadku usług prawnych określenie z góry całkowitego kosztu usługi może być trudne albo nawet niemożliwe. Zdaniem TSUE prawnik powinien więc przekazać klientowi wskazówki dające wyobrażenie o możliwym finalnym koszcie. Może to oznaczać oszacowanie przewidywanej lub minimalnej liczby godzin pracy prawnika albo wysyłanie okresowych faktur lub sprawozdań z przepracowanych godzin.
Nieprzejrzystość spowodowana brakiem takich wskazówek nie powoduje jednak automatycznie, że warunek umowny należy ocenić za nieuczciwy w świetle prawa UE. Ocena z tego punktu widzenia należy już do sądów krajowych, które muszą zbadać, czy przedsiębiorca dochował wymogu dobrej wiary oraz czy w sprawie wystąpiła znacząca nierównowaga ze szkodą dla konsumenta – podkreślił TSUE. ©℗

orzecznictwo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 12 stycznia 2023 r. w sprawie C 395/21 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia