Radni nie mogą rozstrzygać o zasadach odpowiedzialności prawnej

Organ stanowiący gminy nie ma prawa określać w regulaminie korzystania z obiektów komunalnych zasad odpowiedzialności prawnej najemcy i użytkowników. Nie powinien również regulować kwestii rozliczania się za lokal. Tak wynika z rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody warmińsko-mazurskiego.

Z tych powodów zakwestionował on uchwałę rady miejskiej w Rynie w sprawie zasad i trybu prowadzenia świetlic wiejskich. Nie spodobało mu się przede wszystkim to, że opiekun świetlicy nie odpowiada za przedmioty osobiste i wartościowe pozostawione w placówce. Wyłączenie jego odpowiedzialności jest bowiem niezgodne z kodeksem cywilnym.

Wojewoda stwierdził też nieważność zapisów uchwały, które powtarzały przepisy k.c. Chodzi np. o zobowiązanie użytkowników do pokrycia szkód powstałych w czasie korzystania z obiektu oraz odpowiedzialność materialną i karną za niszczenie urządzeń lub wyposażenia świetlicy.

Jak wyjaśnił organ nadzoru, rada gminy nie ma prawa rozstrzygać o zasadach odpowiedzialności prawnej. Materia ta należy bowiem do ustawodawcy i zapisana jest w kodeksie cywilnym. Podkreślił, że żaden przepis ustawowy nie upoważnia organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do takiego działania. Zaznaczył też, że art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), który uprawnia organy gminy do wydawania aktów prawa miejscowego w zakresie korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, nie wolno interpretować w sposób rozszerzający.

Wojewoda stwierdził także nieważność postanowienia, że poza opłatami za wynajem najemca zobowiązany jest pokryć koszty mediów, z których korzystał według wskazań liczników lub obowiązujących ryczałtów. W tym przypadku naruszenie prawa polegało na wkroczeniu w sferę stosunków zobowiązaniowych (zapisanych w kodeksie cywilnym), do czego organ samorządowy nie ma ustawowego umocowania. O takich sprawach powinna bowiem rozstrzygać umowa podpisywana osobno z każdym najemcą.

Przepisy nie upoważniają organów gminy do wkraczania w sfery uregulowane w k.c.