Sejmowa komisja kultury poparła w środę projekt noweli ustawy o opłatach abonamentowych wprowadzając do niego poprawki mające m.in. na celu skrócenie procedury przyznawania jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowych papierów wartościowych.

Sejm przystąpił w środę do pierwszego czytania projektu noweli ustawy o opłatach abonamentowych. Zakłada on wprowadzenie rekompensaty w wysokości do 1,95 mld zł w 2020 r. dla TVP i Polskiego Radia w związku z utraconymi wpływami. Po odrzuceniu wniosku o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu, został on skierowany do Komisji Kultury i Środków Przekazu.

Jej członkowie również opowiedzieli się przeciw zgłoszonemu przez poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską (PO-KO) wnioskowi o odrzucenie projektu ustawy.

W toku prac poseł Andrzej Sośnierz (PiS) przedłożył poprawki zakładające zmianę tytułu ustawy i dodające artykuł, w wyniku którego miałoby mieć miejsce zniesienie ograniczenia liczby członków zarządu spółki do trzech. Miałyby tu więc obowiązywać rozwiązania z kodeksu spółek handlowych.

Pomimo głosów posłów PO-KO i Biura Legislacyjnego, zwracających uwagę, że poprawki nie mają związku merytorycznego z treścią rozpatrywanego projektu ustawy, zostały one przez komisję poparte. W ich wyniku tytuł noweli miałby brzmieć: "Ustawa o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych".

Pięć poprawek w imieniu wnioskodawców zgłosił także przewodniczący komisji Piotr Babinetz (PiS). Ich celem jest skrócenie procedury przyznawania jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowych papierów wartościowych. Zakładają również, że wniosek do ministra właściwego ds. budżetu byłby przekazywany bezpośrednio przez KRRiT, z pominięciem ministra właściwego ds. kultury, gdyż "jego rola ograniczona jest w tym przypadku tylko do przekazania uchwały i opartego o nią wniosku, jego udział powoduje więc wyłącznie wydłużenie postępowania".

Poprawki doprecyzowują również m.in. jakie utracone wpływy z lat 2018-2019 są rekompensowane w 2020 r. Proponują też, by wysokość rekompensaty była ustalana w drodze ustawy. Określają także obowiązki, jakie KRRiT musiałby dopełnić, by minister właściwy ds. budżetu mógł przekazać skarbowe papiery wartościowe poszczególnym jednostkom radiofonii i telewizji. Po zmianach dotyczących m.in. zawartych w nich terminów, zostały one poparte przez komisję.

Posłowie PO-KO podnosili w toku dyskusji kwestię, że w wyniku noweli minister kultury "nie będzie miał nic do powiedzenia". Jednak obecny na posiedzeniu komisji podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury Paweł Lewandowski podkreślił, że resort nigdy nie miał związku z finasowaniem mediów publicznych, a organem regulacyjnym co do tych mediów jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Komisja przyjęła również poprawki zgłoszone przez posła Babinetza zakładające m.in., że ustawa wchodzi w życie w dniem następującym po dniu ogłoszenia. Ostatecznie członkowie komisji przyjęli całość projektu z poprawkami. Posłem-sprawozdawcą został Piotr Babinetz.

Uzasadniając projekt ustawy jego wnioskodawcy wskazują, że "potrzeba wydania projektowanej ustawy wynika z braku adekwatnego, stabilnego, przewidywalnego i długofalowego publicznego finansowania mediów publicznych w Polsce".

W projekcie czytamy, że "w roku 2020 minister właściwy do spraw budżetu, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego, przekaże jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowe papiery wartościowe jako rekompensatę z tytułu utraconych w roku 2020 wpływów z opłat abonamentowych z tytułu zwolnień, powiększoną o niewypłaconą w 2019 r. część rekompensaty z tytułu utraconych w latach 2018 i 2019 wpływów abonamentowych, z przeznaczeniem na realizację przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji misji publicznej".

W projekcie ustawy wskazano, że "łączna wartość nominalna skarbowych papierów wartościowych nie może przekroczyć kwoty 1 mld 950 mln zł".

Dodano, że KRRiT ustali w drodze uchwały: kwotę rekompensaty, uwzględniając średnioroczną liczbę osób zwolnionych; szacowaną średnioroczną liczbę osób posiadających uprawnienia do zwolnienia z wnoszenia opłat abonamentowych, którzy nie dopełnili obowiązku zarejestrowania odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego; wysokość opłat abonamentowych na rok, którego rekompensata dotyczy; niewypłaconą w 2019 r. część rekompensaty z tytułu utraconych w latach 2018 i 2019 wpływów abonamentowych oraz szacowane koszty związane ze zbyciem skarbowych papierów wartościowych.

W myśl projektu KRRiT ma być zobowiązana także do ustalenia wartości nominalnej skarbowych papierów wartościowych dla poszczególnych jednostek publicznej radiofonii i telewizji z przeznaczeniem na realizację misji publicznej oraz terminów przekazania jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowych papierów wartościowych.

Projekt reguluje również kwestie związane z kartami powinności - zobowiązuje nadawców publicznych i KRRiT do uwzględnienia w kartach powinności na lata 2020-24, w odniesieniu do każdego roku kalendarzowego objętego taką kartą, finansowania publicznego na poziomie nie niższym niż suma prognozowanych wpływów z opłat abonamentowych na rok 2020 oraz rekompensaty określonej w projektowanej ustawie.

Analogiczny mechanizm, bazujący na emisji skarbowych papierów wartościowych zastosowano w 2019 r. wprowadzając rekompensatę z tytułu utraconych w latach 2018-19 opłat abonamentowych z tytułu zwolnień. Media publiczne dostały wtedy z budżetu 1,26 mld.