Renta wdowia? Najpierw trzeba złożyć wniosek ERR

Od pierwszego stycznia można składać wnioski o przyznanie renty wdowiej. Jednak, aby skorzystać ze świadczenia, należy najpierw mieć prawo do renty rodzinnej. Co trzeba zrobić, żeby ją dostać i kto może się o nią starać?

Przyznanie renty wdowiej będzie możliwe tylko wtedy, kiedy wdowiec lub wdowa mają ustalone prawo do renty rodzinnej. Co jeśli do tej pory nie korzystali z tego świadczenia? Jak złożyć wniosek o rentę rodzinną?

Najpierw renta rodzinna, potem renta wdowia

ZUS podkreśla, że jeśli do tej pory świadczeniobiorcy nie ubiegali się o przyznanie renty rodzinnej, ponieważ na przykład świadczenie po współmałżonku było mniej korzystne, powinni złożyć wniosek na formularzu ERR. Jest on dostępny na stronie ZUS: https://www.zus.pl/wzory-formularzy/emerytury-renty/renta-rodzinna.

Co dalej? Po przyznaniu renty rodzinnej, wdowiec powinien złożyć wniosek ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń.

„Taka kolejność ułatwi i przyspieszy rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń w 2025 r. Podobna sytuacja dotyczy osób pobierających rentę rodzinną, które nigdy nie wnioskowały o przyznanie własnego świadczenia, np. emerytury” – informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Jak otrzymać rentę rodzinną? Tłumaczymy krok po kroku

Dla kogo renta rodzinna?

Komu przysługuje renta rodzinna? Do tego świadczenia mają prawo członkowie rodziny osoby, która w chwili śmierci:

• miała ustalone prawo do emerytury, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
• miała ustalone prawo do emerytury pomostowej,
• miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
• pobierała zasiłek przedemerytalny,
• pobierała świadczenie przedemerytalne,
• pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Kto ma prawo, aby skorzystać z renty rodzinnej?

Do renty rodzinnej mają prawo:

• Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione do ukończenia 16 lat, jeśli uczą się – do ukończenia 25 lat oraz bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub w przypadku kontynowania nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat.
• Wnuki i rodzeństwo – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności.
• Małżonek – wdowa lub wdowiec- który do dnia śmierci pozostawał we wspólności małżeńskiej, jeżeli: w chwili śmierci małżonka miał skończone 50 lat lub był niezdolny do pracy, albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a jeśli uczy się w szkole – 18 lat, sprawuje opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy, ukończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy już po śmierci współmałżonka, lecz nie później niż 5 lat od jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania dzieci.

Ponadto, jak podaje ZUS, prawo do renty rodzinnej ma małżonka lub małżonek rozwiedziony albo wdowa lub wdowiec, którzy w chwili śmierci współmałżonka nie pozostawali z nim we wspólności małżeńskiej, jeżeli – oprócz spełnienia wymienionych warunków – mieli w dniu śmierci współmałżonka prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.

„Prawo do renty ma również małżonka rozwiedziona lub pozostająca w separacji, jeśli udowodni, że bezpośrednio przed śmiercią współmałżonka otrzymywała od niego alimenty na podstawie porozumienia między rozwiedzionymi/separowanymi (nie dotyczy to mężczyzny)” – przypomina ZUS.

Kto może skorzystać z renty wdowiej, która jest wypłatą świadczeń razem z rentą rodzinną?

Dana osoba:

• musi mieć co najmniej 60 lat (jeśli jest kobietą) lub 65 lat (jeśli jest mężczyzną),
• do dnia śmierci małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej,
• nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat (jeśli jest kobietą) lub 60 lat (jeśli jest mężczyzną),
• nie pozostawać obecnie w związku małżeńskim.

Prawo do wypłaty świadczeń łącznie z rentą rodzinną ustaje, jeśli dana osoba zawrze nowy związek małżeński.

Ile wynosi renta rodzinna?

Renta rodzinna wynosi:

• 85 proc. świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba,
• 90 proc. świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby,
• 95 proc. świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.

ZUS ustala rentę rodzinną po świadczeniu w najkorzystniejszej wysokości.

Ile wynosi renta wdowia?

Od 1 lipca 2025 r. renta wdowia wyniesie:

• 100 proc. renty rodzinnej oraz 15 proc. własnego świadczenia
• albo 100 proc. własnego świadczenia oraz 15 proc. renty rodzinnej.

Wybór jednego z tych wariantów należy do świadczeniobiorcy. Od 1 stycznia 2027 r. uprawniona osoba otrzyma nie 15 proc., ale 25 proc. drugiego
świadczenia.

Kiedy decyzja o przyznaniu renty rodzinnej?

Wniosek o przyznanie renty rodzinnej należy złożyć po śmierci emeryta, rencisty lub ubezpieczonego. W przypadku złożenia wniosku do końca miesiąca następnego po miesiącu zgonu, prawo do renty przysługuje od dnia śmierci.

Jeśli wniosek zostanie złożony w kolejnych miesiącach, prawo do świadczenia będzie ustalone od miesiąca zgłoszenia wniosku.

ZUS informuje, że wniosek rozpatruje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Po analizie wniosku i załączonej dokumentacji oraz ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Natomiast przyznanie renty wdowiej, czyli połączone świadczenia, będą przyznawane od 1 lipca 2025 roku. Aby otrzymywać rentę wdowią od 1 lipca 2025 r., należy złożyć wniosek do 31 lipca 2025 r. Jeśli warunki zostaną spełnione później lub jeśli ubezpieczony złoży wniosek w tej sprawie po wspomnianej dacie, wypłata zostanie podjęta od dnia, w którym spełniono wspomniane warunki, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono wniosek.