Renta wdowia jest to zmiana ustalenia zbiegu dwóch świadczeń: renty rodzinnej po zmarłym małżonku z własnym świadczeniem, np. z emeryturą. Maksymalna kwota wypłaty renty wdowiej nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury.
Ważne
Jeszcze w styczniu 2025 r., czyli w momencie, w którym można było zacząć składać wnioski o rentę wdowią, wysokość minimalnej emerytury wynosiła 1 780,96 zł brutto. Trzykrotność świadczenia wynosiła więc 5 342,88 zł. Po marcowej waloryzacji kwota minimalnej emerytury wzrosła o 97,95 zł i jej trzykrotność, a więc limit uprawniający do otrzymywania renty wdowiej od lipca wynosi 5 636,73 zł.
Zasady przyznania renty wdowiej
Podstawowe kryteria przyznania renty wdowiej wyglądają następująco:
- trzeba mieć skończone co najmniej 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
- do dnia śmierci współmałżonka pozostawać z nim lub nią we wspólności małżeńskiej,
- nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu, w którym ukończyło się 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn,
- nie wstąpić w nowy związek małżeński i w nim pozostawać.
Wdowiec lub wdowa, którzy spełniają te kryteria będą mogli wybrać, czy chcą otrzymać pełną rentę rodzinną po małżonku (renta rodzinna dla jednej osoby wynosi 85 proc. świadczenia, jakie przysługiwałoby zmarłej osobie) i 15 proc. własnego świadczenia czy odwrotnie - 100 proc. własnego świadczenia i 15 proc. renty rodzinnej.
Aby otrzymać rentę wdowią trzeba również spełniać kryterium dochodowe. Nie otrzymają jej wdowcy i wdowy, których dotychczasowe świadczenie przekracza wysokość trzykrotności minimalnej emerytury. I właśnie zmiany tego przepisu domaga się autorka petycji
Petycja w sprawie renty wdowiej
Petycja w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie górnego limitu wysokości renty wdowiej została przekierowana do sejmowej Komisji ds. Petycji.
"Z wielkim rozczarowaniem przyjęłam do wiadomości, kiedy pojawiło się w projekcie ustawy jakże zmienione kryterium dochodowe. Nagle okazało się, że emerytura pobierana przez wdowę/wdowca nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury wypłacanej w Polsce. […] Pobierana przeze mnie emerytura przekracza trzykrotność najniższej emerytury o około 200 złotych" – czytamy w autorka petycji.
Podkreśliła, że stosowane kryterium przy rozpatrywaniu wniosku o rentę wdowią jest dyskryminujące i bardzo mocno krzywdzące. – W moim odczuciu jest to kryterium nieetyczne i dyskryminujące osoby takie jak ja, gdyż mogę wywnioskować, że w moim kraju "nie opłaca" się pracować przez 40 lat i odprowadzać składki, bo to sprawiło w moim przypadku przekroczeniu kryterium o kilkaset złotych – podała.
Dodatkowo podkreśla, że w przypadku przyznawania świadczenia wychowawczego 800+ nie ma kryterium dochodowego, natomiast dla wdów i wdowców takie kryterium wprowadzono. - Czy to jest uczciwe, że nie mogę otrzymać renty wdowiej z jego konta w ZUS? Czy to jest w porządku, że żona, po śmierci męża, nie może otrzymać zgromadzonych na koncie męża w ZUS pieniędzy? To nie są pieniądze „od Państwa”, tylko uczciwie wpłacane przez mojego męża składki emerytalne – pyta..
Tysiące wdowców i wdów bez szans na rentę
Ustawodawca szacuje, że wdów i wdowców, którzy będą mogli skorzystać z nowych zasad ustalania łącznej wypłaty świadczeń, jest ok. 1,2 mln. Z każdym rokiem prawo do świadczenia będą traciły osoby, które wskutek waloryzacji swoich emerytur, przekroczą próg dochodowy. Zapytaliśmy ZUS, jak te liczby wyglądały w tym roku
Okazuje się, że po waloryzacji w marcu 2025 r. Zakład wypłacił emeryturę w wysokości:
- powyżej 5 342,88 zł dla 1 392 300 osób,
- powyżej 5 636,73 zł dla 1 207 000 osób.
Oznacza to, że jeszcze zanim ruszyły wypłaty renty wdowiej, prawo do niej straciło potencjalnie 185 tys. osób.