Waloryzacja 2025. Kto straci prawo do 13. i 14. emerytury?

W 2025 roku waloryzacja emerytur wpłynie na tysiące seniorów, którzy mogą stracić prawo do pełnych świadczeń w postaci trzynastej i czternastej emerytury. Zmienione progi przychodu i niższy wskaźnik waloryzacji przyniosą zaskakujące konsekwencje, których efekty odczują osoby o najniższych i średnich świadczeniach.

W Sejmie rozpoczęły się prace nad budżetem na 2025 rok, który obejmuje zwiększone wydatki na politykę społeczną oraz waloryzację świadczeń emerytalnych. Zaplanowano rekordowy wzrost nakładów na waloryzację, a także wypłatę trzynastek i czternastek. Pomimo zwiększonego budżetu, wyższe kwoty niektórych emerytur mogą paradoksalnie ograniczyć dostęp do dodatkowych świadczeń.

Prognozowany wzrost waloryzacji wyniesie w przyszłym roku 5,52 proc., co oznacza istotne zmiany dla seniorów. W porównaniu do 2024 roku, kiedy waloryzacja wynosiła 12,12 proc., tegoroczna zmiana jest mniejsza – wynik inflacji uległ obniżeniu, co skutkuje spadkiem wysokości podwyżek.

Jaka waloryzacja w 2025 r.? Plany budżetowe

W ramach budżetu państwa na 2025 rok zaplanowano łączną kwotę 31 mld zł na wypłatę dodatkowych świadczeń dla emerytów – trzynastki i czternastki. Zgodnie z przepisami, waloryzacja w 2025 roku wyniesie 5,52 proc., co w porównaniu z tegorocznym wskaźnikiem 12,12 proc. stanowi znaczący spadek. Niższy wskaźnik waloryzacji wynika ze spadku inflacji i będzie oznaczał mniejsze podwyżki emerytur niż w poprzednich latach.

W najważniejszych założeniach budżetu na 2025 rok:

Na waloryzację emerytur przeznaczono dodatkowo 24 mld zł;Wydatki na trzynaste i czternaste emerytury zaplanowano na poziomie 31 mld zł;Całkowite wydatki na politykę społeczną wyniosą 170 mld zł.

Ile konkretnie dostaną seniorzy po waloryzacji w 2025 r.? Zobacz szczegółowe wyliczenia w formie tabeli [brutto+netto]:

Trzynaste i czternaste emerytury w 2025 roku – nowe zasady

Kwota trzynastej i czternastej emerytury, zgodnie z ustawą, odpowiada wysokości minimalnej emerytury. W przyszłym roku wyniesie ona 1879,27 zł brutto. Pomimo wzrostu wartości świadczeń, próg uprawniający do pełnej kwoty czternastej emerytury nie ulegnie zmianie i od 2021 roku wynosi 2900 zł brutto. Oznacza to, że osoby z wyższymi emeryturami, które przekroczą próg, otrzymają czternastkę pomniejszoną. Kwota "trzynastki" nie podlega zmniejszaniu.

W związku z tym:

Seniorzy z emeryturą do 2900 zł brutto będą uprawnieni do pełnej kwoty czternastki;Osoby, których emerytura przekracza 2900 zł brutto, otrzymają pomniejszoną czternastkę;Seniorzy, których emerytura znacząco przewyższa próg, mogą całkowicie utracić prawo do czternastki.

Kto może stracić 13. emeryturę w 2025 r.?

Osoby, które dorabiają do emerytury, ale nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego (65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet), muszą przestrzegać określonych limitów dochodowych, aby otrzymać „trzynastkę”. W 2024 roku limit ten wynosił 9.353,50 zł brutto miesięcznie. Seniorzy, którzy przekroczyli ten próg, nie otrzymali trzynastej emerytury.

Jaki będzie nowy limit od marca 2025 r.? Tego na razie jeszcze nie wiemy. Niemniej, seniorzy muszą być czujni, jeśli zależy im na wyższej kwocie trzynastki. Ważne jest, że limit nie dotyczy osób, które osiągnęły pełny wiek emerytalny – one otrzymają trzynaste świadczenie niezależnie od wysokości dodatkowych dochodów.

Kto może stracić 14. emeryturę w 2025 r.?

Podwyżka emerytur spowodowana waloryzacją może oznaczać, że część emerytów przekroczy ustalony próg 2900 zł, tracąc prawo do pełnej czternastej emerytury lub nawet do jej częściowej wypłaty. Taka sytuacja dotyczyć może setek tysięcy seniorów, których świadczenia po waloryzacji wzrosną do kwot przewyższających próg uprawniający do otrzymania czternastki.

Pamiętajmy, że w przypadku tego świadczenia stosowana jest zasada "złotówka za złotówkę", co oznacza, że po przekroczeniu progu 2900 zł brutto miesięcznie, emeryci otrzymają czternastkę w pomniejszonej wysokości. Świadczenie całkowicie przestanie przysługiwać osobom o emeryturze wynoszącej 4052 zł netto lub wyższej, gdyż po przeliczeniu czternasta emerytura zostanie zredukowana do zera​.

Eksperci zwracają uwagę, że obowiązujący limit 2900 zł, który decyduje o przyznaniu pełnej czternastej emerytury, jest znacznie niższy od obecnej średniej emerytury wynoszącej około 3500 zł brutto. Dr Tomasz Lasocki z Politechniki Warszawskiej podkreśla w rozmowie z "Faktem", że nie można uznać tego limitu za kryterium odróżniające emerytów o niskich i wysokich dochodach – osoba pobierająca emeryturę w wysokości 2900 zł brutto może dysponować dodatkowymi źródłami dochodu, np. z wynajmu kilku mieszkań.

Zdaniem ekspertów warto rozważyć waloryzację tego progu, aby rósł w tempie podobnym do wzrostu emerytur i rent, co pozwoliłoby bardziej adekwatnie odzwierciedlać rzeczywisty poziom dochodów emerytów. Jednakże rząd na razie nie planuje takiej modyfikacji. Poniżej przedstawiamy symulację, jak może kształtować się wysokość czternastek w 2025 roku przy zamrożonym limicie oraz waloryzacji świadczeń o 5,52%.

Waloryzacja 2025. Co oznacza dla najuboższych emerytów?

Dla wielu emerytów waloryzacja jest ważnym elementem wsparcia finansowego, szczególnie w obliczu wzrostu kosztów życia. Choć waloryzacja świadczeń oznacza podniesienie ich wysokości, nie gwarantuje ona pełnego wyrównania strat wynikających z inflacji. Dlatego też, mimo że osoby o niższych świadczeniach nadal będą korzystać z pełnej trzynastki i czternastki, ich wartość realna będzie nieco niższa niż przed rokiem.

Podsumowując:

Waloryzacja w 2025 roku wyniesie mniej niż połowę tegorocznego wskaźnika;Seniorzy o najniższych emeryturach nadal będą uprawnieni do pełnych świadczeń dodatkowych;Zmiany te są szczególnie dotkliwe dla seniorów, którzy po podwyżkach przekroczą próg 2900 zł.

Co 2025 rok przyniesie emerytom? Podsumowanie

Wprowadzenie nowego budżetu na 2025 rok i zmienione zasady waloryzacji będą miały znaczący wpływ na sytuację finansową emerytów. Choć waloryzacja oznacza wzrost świadczeń, może ona wykluczyć część seniorów z grona osób uprawnionych do pełnej czternastki. To kluczowy temat dla emerytów, którzy w 2025 roku będą musieli zwracać uwagę nie tylko na wysokość swojej emerytury, ale i na skutki waloryzacji.