Chociaż renciści socjalni mają mieć prawo do dodatku dopełniającego od stycznia przyszłego roku, to ZUS zacznie im go wypłacać od maja, z wyrównaniem za wcześniejsze cztery miesiące.
Tak przewiduje jedna z sześciu poprawek, jakie zostały zgłoszone przez Koalicję Obywatelską w trakcie drugiego czytania obywatelskiego projektu ustawy nowelizującego ustawę z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2194) i opublikowane na stronie Sejmu.
Przypomnijmy, że projekt, który pierwotnie zakładał zrównanie wysokości renty socjalnej z najniższym wynagrodzeniem za pracę, został przez posłów całkowicie zmieniony w taki sposób, że zakłada wprowadzenie nowego świadczenia – dodatku dopełniającego w wysokości 2520 zł miesięcznie. Będzie on przysługiwał osobie uprawnionej do renty socjalnej, która jest całkowicie niezdolna do pracy oraz samodzielnej egzystencji, i będzie co roku waloryzowany o wskaźnik inflacji. Dodatek ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r., jednak w wyniku wspomnianej poprawki trafi on do rencistów socjalnych później, bo od maja. Zmiana jest uzasadniana potrzebą dostosowania do obsługi nowego świadczenia systemu informatycznego ZUS, co może potrwać od sześciu do dziewięciu miesięcy. Stąd zaproponowany został majowy termin, gdy ma ruszyć wypłata dodatku.
– Poprawka gwarantuje wypłatę nowego świadczenia z wyrównaniem od początku roku, więc renciści socjalni nie stracą finansowo na przygotowaniach ze strony ZUS do jego przyznawania – mówi dr Tomasz Lasocki, ekspert ds. ubezpieczeń społecznych z Politechniki Warszawskiej.
Inna ze zgłoszonych poprawek dotyczy ubiegania się o dodatek dopełniający. Co do zasady ma on być przyznawany przez ZUS z urzędu i nie będzie wymagał wydania decyzji. Natomiast osoby, które w momencie wejścia w życie ustawy będą miały prawo do renty socjalnej, ale nie będą miały ustalonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, będą musiały złożyć wniosek, aby otrzymywać dodatek (z zastrzeżeniem, że wcześniej uzyskają orzeczenie w tej sprawie). Co istotne, te osoby również będą mogły liczyć na wypłatę dodatku od maja z wyrównaniem, przy czym od miesiąca złożenia wniosku o to świadczenie.
Wśród zaproponowanych poprawek jest też ta związana z kolejnym, dodatkowym rocznym świadczeniem dla emerytów i rencistów, czyli 14. emeryturą. Zgodnie z nią przy ustalaniu, czy osoba kwalifikuje się do jej uzyskania, będzie brana pod uwagę kwota renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym. A ponieważ 14. emerytura należy się osobom, których świadczenia emerytalno-rentowe nie przekraczają 2900 zł brutto, uwzględnianie renty łącznie z dodatkiem spowoduje, że renciści socjalni nie będą spełniać tego warunku.
– Początkowo pomysł był taki, aby 14. emerytura była przyznawana jako bonusowe świadczenie, ale wspomniana poprawka świadczy o tym, że na podstawie jakichś dokonanych kalkulacji ta koncepcja uległa zmianie – wskazuje dr Tomasz Lasocki.
Głosowanie nad poprawkami i ostatecznym kształtem ustawy ma być przeprowadzone na zaczynającym się w środę posiedzeniu Sejmu. ©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekt ustawy czekający na III czytanie w Sejmie