Jak obliczać podstawę zasiłku dla niedawno zatrudnionych pracowników?

Aby ją ustalić, należy przyjąć wynagrodzenie z pełnych miesięcy kalendarzowych, które ubezpieczony przepracował. Jeśli staż u tego pracodawcy jest krótszy niż miesiąc, pensję trzeba będzie uzupełnić.

Zgodnie z ogólną zasadą okres, z którego oblicza się podstawę zasiłku, wynosi 12 miesięcy poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy. Do obliczeń przyjmuje się wypłacone za ten okres wynagrodzenie w przeciętnej miesięcznej wysokości. Jednak nie zawsze pracownik ma aż tak długi staż ubezpieczeniowy u swojego pracodawcy. Czasem pracownik jest niezdolny do pracy już w pierwszym albo drugim miesiącu po zatrudnieniu. W takich przypadkach podstawa wymiaru musi być ustalona z okresu krótszego.

Nie zawsze z 12 miesięcy

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, to podstawę wymiaru zasiłku ustala się, przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe tego zatrudnienia. Miesiąc, w którym pracownik został zatrudniony od pierwszego roboczego dnia miesiąca, traktuje się jako pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia i wynagrodzenie za ten miesiąc przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. [przykłady 1 i 2]

przykład 1

przykład 2

przykład 3

przykład 4

przykład 5

przykład 6

przykład 7

przykład 8

Umowa po umowie

Jeżeli pracownik jest zatrudniony bez przerwy u tego samego pracodawcy na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę, to gdy pracodawca ustala podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, sumuje się wynagrodzenie wypłacone z tytułu tych umów. Jako przerwy w ubezpieczeniu nie traktuje się przerwy przypadającej na dzień ustawowo wolny od pracy. [przykłady 3 i 4]

Niedługo po podjęciu pracy

Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (łącznie 13,71 proc.) finansowanych ze środków pracownika.

Jeżeli umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a niezdolność do pracy powstała w drugim miesiącu pracy, to podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie pracownika za ten drugi miesiąc, tj. za pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia, po odpowiednim uzupełnieniu. Tak samo się postępuje, gdy umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a zakończyła się w trakcie następnego miesiąca.

Jeszcze inaczej ustala się podstawę, gdy umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, zatrudnienie ustało w następnym miesiącu, a pracownik stał się niezdolny do pracy w miesiącu następującym po miesiącu zakończenia współpracy. Wtedy podstawę wymiaru zasiłku stanowi uzupełnione wynagrodzenie, ale za oba miesiące.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego miesiąca kalendarzowego zatrudnienia, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się:

• wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub w innym akcie nawiązującym stosunek pracy, jeżeli wynagrodzenie przysługuje w stałej miesięcznej wysokości;
• wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne ‒ akordowe, prowizyjne (nie jest wynagrodzeniem zmiennym to określone w stawce godzinowej);
• kwoty zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości, wypłacone za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku pracy u pracodawcy, u którego przysługuje zasiłek chorobowy, jeżeli ubezpieczony będący pracownikiem nie osiągnął żadnego wynagrodzenia;
• minimalne wynagrodzenie za pracę dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, jeżeli kwoty wynagrodzenia nie można ustalić według powyższych zasad.

W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy kwota ta jest odpowiednio zmniejszana, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Wynagrodzenie określone w stawce godzinowej traktuje się jak wynagrodzenie stałe.

Z kolei wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się:

• poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte, i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień;
• przyjmując kwotę zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości wypłaconej za ten miesiąc pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku w zakładzie pracy, w którym przysługuje zasiłek chorobowy – jeżeli pracownik nie osiągnął w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia.

Jeśli pracownik jest wynagradzany w sposób mieszany, a więc oprócz stałej miesięcznej stawki otrzymuje zmienne składniki zmniejszane w sposób proporcjonalny do okresów niezdolności, to wynagrodzenie trzeba uzupełnić według metody właściwej dla danego rodzaju składnika.

Nie należy uzupełniać:

• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
• wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
• składników, które za okresy nieobecności w pracy są zmniejszane w inny sposób niż proporcjonalnie (np. procentowo), a także
• wynagrodzenia w przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej.

Gdy pracownik nie uzyskał wynagrodzenia za część miesiąca z przyczyn nieusprawiedliwionych, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie osiągnięte w tym miesiącu, bez uzupełniania jego wysokości za dni nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. Gdy pracodawca ustala wynagrodzenie za pełny miesiąc w liczbie dni, którą pracownik był obowiązany przepracować, nie uwzględnia dni nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. [przykłady 5‒8] ©℗