Orzeczenia będą ważne dłużej. Niepełnosprawni nie stracą uprawnień

Prawie 400 tys. osób niepełnosprawnych, którym termin ważności dokumentów upływa 30 września br., nie straci prawa do świadczeń i ulg. Aby orzeczenia obowiązywały jeszcze do 31 marca 2025 r., trzeba złożyć wniosek do końca września br.

Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nad którym pracuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS).

Proponowana nowelizacja wprowadzi przepisy, które umożliwią zachowanie ważności dotychczasowego orzeczenia o niepełnosprawności albo stopniu niepełnosprawności. Będą one obowiązywały do czasu, gdy nowe orzeczenie stanie się ostateczne – nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej ważność dotychczasowych dokumentów. Resort stawia warunek: trzeba złożyć wniosek o wydanie nowego orzeczenia, gdy obecny dokument jest jeszcze ważny.

– Proponowana zmiana jest szczególnie istotna dla osób niepełnosprawnych, które utraciłyby ważność dokumentów 30 września 2024 r. Brak nowego przepisu skutkowałby utratą świadczeń i ulg przez znaczną część osób. Rozwiązanie będzie korzystne również dla zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności, które będą mogły zaplanować organizację pracy składów orzekających, co jest ważne z uwagi na spodziewany w najbliższym czasie napływ większej liczby wniosków o wydanie orzeczeń – zaznacza resort i szacuje, że z upływem 30 września 2024 r. orzeczenia wygasają ok. 399,6 tys. osób.

– Projektowana regulacja powinna niwelować zatory, które mogą się pojawić w związku ze skumulowaniem wniosków o wydanie kolejnego orzeczenia o niepełnosprawności albo stopniu niepełnosprawności m.in. od osób składających je w ostatnim możliwym terminie – dodaje MRPiPS.

– Teraz to jedyne możliwe rozwiązanie, żeby ludzie nie zostali bez uprawnień – komentuje prof. Paweł Kubicki, kierownik Katedry Polityki Społecznej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. – Proponowany projekt nie dotyka jednak sedna problemu, czyli niedrożności zarówno systemu orzeczniczego, jak i systemu ochrony zdrowia. One i tak są zatkane, nawet jak nie ma kumulacji wniosków. Za pół roku również będziemy mówić o zatorach i zastanawiać się, czy nie jest konieczne kolejne odroczenie terminu – dodaje.

Resort rodziny obejmie zmianami też inne dokumenty. Analogiczne rozwiązanie zaproponowano w przypadku złożenia nowego wniosku o wydanie kolejnej decyzji o poziomie potrzeby wsparcia (jest ona konieczna do uzyskania świadczenia wspierającego). Z projektu wynika bowiem, że jeżeli wniosek o wydanie nowej decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia zostanie złożony w okresie obowiązywania obecnej decyzji, to ta zachowuje ważność do czasu, gdy nowa stanie się ostateczna, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność.

Ponadto proponowana nowelizacja umożliwi wcześniejsze złożenie wniosku o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności (lub jej stopniu). Będzie można składać wnioski na dwa miesiące przed upływem terminu ważności dokumentu, a nie tylko o 30 dni przed tą datą. Z kolei w przypadku osób poniżej 16. roku życia, które będą się ubiegały o wydanie orzeczenia, ten okres wyniesie trzy miesiące.

– Dzięki temu wprowadza się dłuższy termin na odpowiednie zweryfikowanie wniosku osoby niepełnosprawnej przez zespoły orzecznicze, co umożliwi płynne rozpatrywanie wniosków i eliminację zatorów w postępowaniach orzeczniczych – a to jest szczególnie istotne z uwagi na przewidywaną kumulację wniosków we wrześniu 2024 r., w okresie, w którym kończy się ważność wielu orzeczeń – wyjaśnia MRPiPS.

Co więcej, w związku z regulacją umożliwiającą zachowanie statusu osoby niepełnosprawnej maksymalnie do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej ważność orzeczenia o niepełnosprawności albo jej stopniu wprowadza się przepis, który wydłuża ważność kart parkingowych do 31 marca 2025 r.

Nowe przepisy wejdą w życie dzień po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. ©℗