Zakład Ubezpieczeń Społecznych podał aktualne informacje o przyznanym dofinansowaniu do żłobków. Rodzice mogą wnioskować o dopłaty do pobytu dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Co warto wiedzieć o tym świadczeniu? Komu i na jakich zasadach przysługuje?

Dane ZUS. Tyle wniosków o "żłobkowe" złożono w 2023

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podał na portalu X (Twitter) statystyki dotyczące świadczenia żłobkowego. Od stycznia 2023 do stycznia 2024 wniosek o przyznanie świadczenia złożyło ponad 115 tys. osób. Jak podaje ZUS wnioski dotyczyły 127 tys. dzieci, a na dofinansowania do pobytu w żłobku urząd przeznaczył ponad 465 milionów złotych.

Komu przysługuje prawo do dofinansowania do żłobka?

O dopłatę mogą ubiegać się rodzice dziecka, rodzice zastępczy lub opiekunowie prawni. Dofinansowanie pobytu dotyczy nie tylko żłobków, ale również klubów dziecięcych i opieki świadczonej przez tzw. opiekunów dziennych. Dofinansowanie nie przysługuje, jeśli dzieckiem opiekuje się niania.

Jakie są warunki przyznawania świadczenia żłobkowego?

Świadczenie jest przyznawane na:

  • pierwsze i jedyne dziecko w rodzinie,
  • pierwsze dziecko w rodzinie, jeśli na kolejne przyznawane jest RKO,
  • drugie i kolejne dziecko w rodzinie, które ma mniej niż 12 miesięcy albo więcej niż 35 miesięcy, i na które ZUS przyznał RKO (pobrano RKO w łącznej, przysługującej wysokości).

Kluczowy warunek to wybór pomiędzy RKO (rodzinny kapitał opiekuńczy), a świadczeniem żłobkowym w przypadku drugiego i kolejnego dziecka – dofinansowanie może być przyznane tylko z jednego źródła. Jak przypomina ZUS, przyznanie dofinansowania nie jest zależne od dochodów rodziny.

Ile wynosi dofinansowanie do pobytu w żłobku?

Rodzice dziecka mogą otrzymać dofinansowanie w wysokości maks. 400 zł miesięcznie. Jak przypomina ZUS, kwota nie może być wyższa niż opłaty ponoszone za pobyt dziecka w placówce. Co istotne, ZUS przekaże dofinansowanie na rachunek bankowy podmiotu – prowadzącego żłobek, klub lub zatrudniającego opiekuna dziennego – do 20 dnia miesiąca za poprzedni miesiąc.

Kiedy i jak złożyć wniosek o świadczenie żłobkowe?

Wniosek o świadczenie można składać najwcześniej w dniu, w którym dziecko zaczyna uczęszczać do żłobka, klubu dziecięcego lub do dziennego opiekuna. Rodzice lub opiekunowie, którzy chcą skorzystać z dofinansowania muszą złożyć do ZUS-u wniosek w formie elektronicznej:

  • wniosek DZ-R – dla rodziców dziecka,
  • wniosek DZ-O – dla osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem, dla opiekunów prawnych i osób, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem,
  • wniosek DZ-D – dla dyrektorów placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Wnioski o dofinansowanie do żłobka można składać tylko elektronicznie. Wszystkie typy wniosków można przesyłać za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Wniosek DZ-R można przesłać również: za pośrednictwem aplikacji mZUS, przez portal Emp@tia (empatia.mpips.gov.pl) oraz za pośrednictwem internetowej strony banku (lista banków dostępna jest na stronie ZUS-u). Składanie wniosku ułatwi posiadanie profilu na portalu PUE ZUS. Osobom, które składają wnioski o świadczenie żłobkowe za pośrednictwem banku lub portalu Emp@tia – a nie posiadają profilu na PUE ZUS – urząd zakłada profil automatycznie, na bazie danych z wniosku. Informacja o przyznaniu dofinansowania do pobytu dziecka w żłobku jest umieszczana na profilu PUE ZUS oraz wysyłana na adres mailowy, podany we wniosku.

Co zrobić, gdy ZUS nie przyzna świadczenia?

W przypadku odmowy urząd wyda decyzję, która zostanie umieszczona na profilu PUE ZUS i przesłana na adres mailowy użytkownika. ZUS może odmówić prawa do dofinansowania, uchylić prawo lub poinformować o nienależnie pobranym świadczeniu. Od decyzji urzędu można się odwołać do Prezesa ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Użytkownik może również złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego w terminie do 30 dni od dnia doręczenia decyzji ZUS-u.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2021 r. poz. 75, z późn. zm.).