Ostatnia emerytura po zmarłej osobie może trafić do rodziny. Ale są pewne warunki

Emeryt otrzymuje swoje świadczenie aż do śmierci. To oznacza, że przysługuje ona także w miesiącu, w którym dana osoba zmarła. Czy świadczenie jest wówczas realizowane? Ostatnia emerytura może zostać przekazana członkom rodziny. Należy jednak o nią zawnioskować.

Czym jest niezrealizowane świadczenie?

W pewnych przypadkach ZUS wypłaca bliskim osoby zmarłej ostatnie przysługujące jej świadczenie. Taka ostatnia emerytura, której nie otrzyma już świadczeniobiorca, a przekazywana jest rodzinie, nazywana jest wypłatą niezrealizowanego świadczenia.

Kiedy mamy do czynienia z niezrealizowanym świadczeniem?

Jeżeli zmarła osoba przed swoją śmiercią była uprawniona do pobierania emerytury, ale nie zdążyła tego zrobić, to dochodzi do niezrealizowanego świadczenia. Tym samym na przykład w przypadku, gdy emeryt zmarł w maju, ale świadczenie nie zostało wypłacone, ponieważ ZUS został poinformowany o jego śmierci, bliscy zmarłego mogą starać się o wypłatę tego świadczenia, gdyż jest ono należne.

Niezrealizowane świadczenie – pozostałe przypadki

O wypłacie niezrealizowanego świadczenia mowa również w przypadku, gdy osoba zmarła nie pobierała jeszcze emerytury, ale złożyła o nią wniosek i nie zdążyła otrzymać decyzji. Jeżeli przykładowo emerytka złożyła wniosek we wrześniu i od tego miesiąca była uprawniona do otrzymywania emerytury, po czym zmarła w listopadzie – nie otrzymawszy decyzji – rodzina ma prawo starać się nie tylko o wypłatę niezrealizowanego świadczenia w listopadzie, lecz także wyrównania z września i października.

Jeżeli świadczeniobiorca zgłosił wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty, ale nie dożył rozstrzygnięcia sprawy, to należności mu przysługujące również mogą zostać wypłacone bliskim jako niezrealizowane świadczenie.

Kto może ubiegać się o wypłatę ostatniej emerytury po zmarłej osobie?

W przypadku śmierci emeryta prawo do pobrania ostatniego świadczenia mają (w kolejności):

• mąż/żona lub dzieci osoby zmarłej prowadzące z nią gospodarstwo domowe;
• mąż/żona oraz dzieci osoby zmarłej nieprowadzące z nią gospodarstwa domowego; jeżeli zmarła osoba nie miała małżonka, wówczas pierwszeństwo mają dzieci osoby zmarłej prowadzące z nią gospodarstwo domowe;
• inni członkowie rodziny, którzy są uprawnieni do renty rodzinnej lub utrzymywali zmarłą osobę, jeśli nie miała ona małżonka czy dzieci.

Możliwe jest również staranie się o wypłatę niepobranej emerytury przez kilka uprawnionych osób, wówczas kwotę tę dzieli się na równe części. Ma to miejsce na przykład w przypadku, gdy osoba zmarła miała kilkoro dzieci.

Jak uzyskać niezrealizowaną emeryturę po zmarłej osobie?

Na złożenie wniosku o wypłatę niezrealizowanego świadczenia osoby uprawnione mają 12 miesięcy od dnia śmierci świadczeniobiorcy. Jeśli termin ten zostanie przekroczony, roszczenia wygasają. Czas ten można przedłużyć, składając wniosek o dalsze prowadzenie postępowania.

Niezbędnymi dokumentami do uzyskania niezrealizowanego świadczenia są:

• wniosek ENS o niezrealizowane świadczenie;
• odpis aktu zgonu w przypadku, jeśli wnioskodawca nie złożył go wcześniej (na przykład podczas starania się o zasiłek pogrzebowy);
• odpis aktu małżeństwa w przypadku małżonka i odpis aktu urodzenia w przypadku dzieci;
• wszelkie dowody lub oświadczenia, które świadczą o tym, że wnioskodawca prowadził z osobą zmarłą wspólne gospodarstwo domowe lub utrzymywał ją.

Dokumenty należy złożyć samodzielnie lub przez pełnomocnika w dowolnej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przesłać je pocztą lub złożyć elektronicznie przez platformę PUE ZUS.

Czy za wypłatę niezrealizowanej emerytury należy zapłacić podatek?

ZUS potrąca podatek od wypłaty niezrealizowanego świadczenia i wysyła go do właściwego urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego przesyła osobie uprawnionej PIT-11. Na jego podstawie może ona rozliczyć się z podatku za uzyskanie ostatniej emerytury po zmarłym.