Od 1 marca wysokość wszystkich świadczeń wypłacanych przez organy rentowe ulegnie zwiększeniu o 0,24 proc. Natomiast osoby otrzymujące renty i emerytury niższe niż 2 tys. zł mogą liczyć na jednorazowe wsparcie.

W tym roku waloryzacja emerytur i rent będzie symboliczna. Podwyżka wyniesie zaledwie 0,24 proc. Efekt? Na konta większości świadczeniobiorców trafi wypłata tylko nieznacznie wyższa niż dotychczasowa

Taka niska podwyżka dotyczy nie tylko świadczeń wypłacanych przez ZUS. W podobnej sytuacji znajdują się również te osoby, które mają przyznane emerytury rolnicze, sędziowskie, pomostowe, mundurowe, a także nauczycielskie świadczenia kompensacyjne.

Tę niekorzystną sytuację dla świadczeniodawców państwo zamierza wyrównać wypłatą jednorazowych dodatków. Trafią one do wszystkich tych rencistów i emerytów, którzy pod koniec lutego mieli przyznane prawo do świadczeń nieprzekraczających 2 tys. zł. Ale wysokość wsparcia została uzależniona od wszystkich świadczeń otrzymywanych z zakładu emerytalnego. Może się więc okazać, że będzie ono niższe, niż wynika z szacunków samego zainteresowanego. Tym bardziej że przy wyliczeniach nie będzie przyjmowana kwota netto, lecz brutto wskazana w decyzji emerytalno-rentowej. Co prawda dodatek nie zostanie opodatkowany, nie będzie też od niego odprowadzana składka zdrowotna, ale nie będzie miał w przyszłości żadnego przełożenia na świadczenia wypłacane w kolejnych miesiącach. Jego kwota nie będzie bowiem wliczana do podstawy świadczenia.

Od marca zostanie też podwyższona kwota bazowa wykorzystywana do obliczania starych emerytur. Do końca lutego 2017 roku będzie ona wynosić 3408,62 zł i będzie wyższa o ponad 100 zł od obecnej. Jednak z takiego przeliczenia mogą skorzystać tylko osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku. Jeśli dorabiają – mogą przeliczyć swoje świadczenie, opierając się na nowej kwocie bazowej. Przy czym w zależności od sytuacji możliwe są różne zasady zwiększania wypłat.

Niestety osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku nie mają takich uprawnień. I jeśli nawet występują o ustalenie wysokości kapitału początkowego liczonego na starych zasadach, to kwota bazowa wykorzystywana przy jego obliczaniu jest stała z 1999 roku. Tak więc choć świadczeniobiorcy mogą skorzystać z kilku form zwiększenia wypłat, to jednak wysokość wsparcia w każdym przypadku będzie niewielka.

Na zmianach obowiązujących od 1 marca najwięcej zyskają osoby mające prawo do emerytur starego typu i te, które otrzymują najniższe świadczenia. Generalnie jednak kończący aktywność zawodową z roku na rok są w coraz gorszej sytuacji. Ustawodawca, ustalając zasady zwiększania świadczeń, za każdym razem przyjmuje bowiem rozwiązania ograniczające wydatki budżetu państwa. I to nie jest wyłącznie sprawa ostatniego roku. Ustawa z 25 października 1996 r. o waloryzacji emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw przyjęła waloryzację cenową. Po wejściu w życie reformy emerytalnej w 1999 roku wielokrotnie zmieniano jej zasady, chociaż podstawowym elementem mechanizmu waloryzacyjnego było zwiększanie świadczeń o wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Początkowo regulacja ustawowa zakładała, że podczas ustalania wysokości zwaloryzowanych świadczeń wzrost nominalny przeciętnej emerytury i renty nie może być niższy niż prognozowany na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych uwzględniający też – w niewielkim stopniu – wzrost płac, jeśli ten przewyższał wzrost cen.

Obecnie wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. A że inflację zastąpiła deflacja, więc wysokość tego wskaźnika jest coraz niższa. Właśnie z tego powodu w 2012 roku wszyscy emeryci i renciści dostali po 71 zł, a w ubiegłym emerytury i renty zostały zwiększone o 0,68 proc., lecz nie mniej niż o 36 zł. W tym zaś jest to jednorazowy dodatek, ale jedynie dla części świadczeniobiorców.

Konieczne jest opracowanie nowego mechanizmu waloryzacji, żeby świadczenia tej grupy osób z roku na rok nie traciły wartości.

1. Czy w marcu wzrośnie kwota bazowa
Przeszłam na emeryturę w 2007 roku. Przez ostatnie kilka lat pracowałam, ale dopiero teraz zdecydowałam się zakończyć aktywność zawodową. Księgowa pracodawcy zwróciła mi uwagę, że powinnam złożyć wniosek o przeliczenie emerytury. Czy faktycznie dostanę wyższe świadczenie?
TAK
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego wydał komunikat w sprawie kwoty bazowej. Wynika z niego, że wielkość ta będąca podstawą do przeliczania emerytur według starych zasad oraz renty z tytułu czasowej niezdolności do pracy wynosi 3408,62 zł. Obowiązuje od 1 marca 2016 roku do końca lutego następnego roku. Przy obliczaniu emerytury stosuje się kwotę bazową obowiązującą w dniu, w którym wpłynął wniosek o świadczenie. Jeżeli zgłoszono go w terminie wcześniejszym niż nabycie prawa do emerytury, do obliczeń przyjmuje się kwotę bazową w wysokości obowiązującej w dniu powstania prawa do świadczenia. Tym samym występujący o przyznanie lub przeliczenie emerytury na podstawie starych zasad powinien wybrać termin dla siebie najbardziej korzystny. Na przykład osoby, które zdecydowały się na taki krok w ubiegłym roku, miały ustalaną wysokość świadczenia na podstawie kwoty bazowej wynoszącej 3308,33 zł. Była więc ona niższa od obowiązującej od 1 marca 2016 roku o 100,29 zł. Takie zwiększenie ma decydujący wpływ na wysokość świadczenia ustalanego na starych zasadach. Kwota bazowa wpływa na wysokość tzw. części socjalnej emerytury. Oprócz tego determinuje ona wysokość podstawy wymiaru świadczenia. ZUS wylicza ją, mnożąc obliczony wcześniej wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury (stosunek zarobków wnioskodawcy w wybranych przez niego latach do przeciętnej płacy w tych okresach) przez kwotę bazową. A przy obliczaniu części socjalnej emerytury i podstawy wymiaru ZUS stosuje kwotę bazową obowiązującą w dniu zgłoszenia wniosku. Od 1 marca 2016 roku będzie to 3408,62 zł.
Podstawa prawna
Art. 20 pkt 1 lit. b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
2. Czy ostatnie lata pracy będą doliczone do emerytury
Po kilkudziesięciu latach pracy zawodowej dowiedziałem się, że ze względu na datę urodzenia (grudzień 1948 roku) będę musiał pracować do ukończenia 65 lat i 4 miesięcy. Urzędniczki w ZUS poinformowały mnie, że pomimo wydłużenia powszechnego wieku emerytalnego dla mężczyzn urodzonych w tym roku zachowałem prawo do obliczenia emerytury według dotychczasowych zasad. W tym roku kończę 68 lat i uważam, że najwyższa pora zakończyć pracę zawodową. Czy praca po ukończeniu wieku emerytalnego zwiększy wysokość mojego świadczenia?
TAK
Dzieje się tak dlatego, że przy ustalaniu wysokości emerytury przyznanej według starych zasad uwzględniana jest podstawa wymiaru świadczenia. Przy czym możliwe jest ponowne jej przeliczenie. W tym celu zainteresowany wybiera z ostatnich 20 lat kalendarzowych 10 lat poprzedzających bezpośrednio rok zgłoszenia wniosku o emeryturę. Jeśli do ustalenia nowej podstawy wymiaru czytelnik wskaże wynagrodzenie przypadające w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, to ponowne ustalenie jego wysokości następuje przy zastosowaniu właśnie tej kwoty bazowej obowiązującej od marca tego roku.
Podstawa prawna
Art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
3. Czy przeliczenie może spowodować obniżenie wypłaty
Przeszedłem na emeryturę w 2007 roku. Świadczenie było tak niskie, że miałem problemy z opłaceniem mieszkania. Podjąłem więc pracę na budowie. Część pieniędzy dostawałem w kasie firmy, reszta była wypłacana przez majstra bez żadnego pokwitowania. Kiedy poszedłem do kadr po zaświadczenie do przeliczenia emerytury, okazało się, że składki były odprowadzane od płacy minimalnej. Czy ZUS policzy moją emeryturę od całych zarobków?
NIE
Przy przeliczaniu emerytury uwzględniane jest tylko to wynagrodzenie, od którego zostały odprowadzone składki. Jeżeli świadczenie w wyniku ponownego obliczenia okaże się niższe niż już pobierane, ZUS nadal będzie wypłacać emeryturę w dotychczasowej wysokości. W takim przypadku obowiązuje bowiem zasada, że dopuszcza się ponowne ustalenie podstawy wymiaru świadczenia wyłącznie wtedy, gdy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.
Podstawa prawna
Art. 109–111 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
4. Czy wcześniejszy emeryt skorzysta na nowej kwocie bazowej
W 2007 roku przeszłam na wcześniejszą emeryturę. Przez cały czas obierałam pieniądze z ZUS. W tym roku przechodzę na emeryturę w wieku powszechnym. Czy ZUS obliczy wysokość świadczenia z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej?
NIE
Osoba, która pobierała emeryturę przysługującą jej w niższym niż powszechny wieku emerytalnym lub w wieku obniżonym, otrzymuje świadczenie w takiej samej wysokości jak poprzednio. Nie może ono ulec zwiększeniu, bo podstawę obliczenia emerytury w wieku powszechnym pomniejsza się o kwotę już pobranych świadczeń.
Podstawa prawna
Art. 25 ust. 1b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
5. Czy rencista odniesie korzyść z nowej kwoty bazowej
Pracownik dużej korporacji (35 lat), który przez 10 lat podlegał ubezpieczeniu społecznemu, zachorował na serce. Przez 182 dni przebywał na zwolnieniu lekarskim. Potem lekarz prowadzący wystąpił o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego. Lekarz orzecznik zgodził się z wnioskiem, więc pacjent przez 12 miesięcy korzystał z takiego rozwiązania. Po zakończeniu rehabilitacji lekarz prowadzący przygotował wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Zainteresowany podjął jednak decyzję, że wniosek o rentę złoży dopiero na początku marca. Czy otrzyma świadczenie liczone od nowej kwoty?
TAK
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ma osoba, która została uznana przez lekarza orzecznika ZUS za niezdolną do pracy. Przy czym świadczenie zostanie przyznane tylko wtedy, gdy ubiegający się o nie posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy. Dodatkowo niezdolność do pracy musi powstać w okresie podlegania ubezpieczeniu lub wskazanym w ustawie. Ponieważ czytelnik spełnił wszystkie warunki do uzyskania prawa do renty, ZUS przyzna świadczenie. Wysokość renty jest ustalana na takich samych zasadach jak stare emerytury. To oznacza, że składa się ona z tzw. części socjalnej, która jest jednakowa dla wszystkich ubezpieczonych bez względu na wysokość zarobków i jest zwiększana o 24 proc. kwoty bazowej. Od 1 marca wynosi 817,98 zł. Jednocześnie wysokość takiego świadczenia zależy również od długości okresów składkowych i nieskładkowych oraz ewentualnego stażu hipotetycznego, wysokości podstawy wymiaru renty oraz wysokości obowiązującej kwoty bazowej. I to właśnie dlatego do renty jest dodawane po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych oraz po 0,7 proc. za każdy rok okresów nieskładkowych. Aby osoba niezdolna do pracy nie była poszkodowana, że zachorowała, jej świadczenie zostanie dodatkowo powiększone o 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok stażu hipotetycznego, tj. okresu czasu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek uprawniający do powszechnej emerytury. Ponieważ od marca wysokość kwoty bazowej będzie wyższa niż w lutym, więc zainteresowany otrzyma wyższe świadczenie. Przy czym w związku z podwyższeniem wieku emerytalnego wydłużono okres, z którego oblicza się staż hipotetyczny przy ustalaniu wysokości renty.
Podstawa prawna
Art. 57 oraz 62 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
6. Czy można przeliczyć rentę z tytułu niezdolności do pracy
Po długiej i ciężkiej chorobie otrzymałem rentę z tytułu niezdolności do pracy. Pracodawca nie zwolnił mnie jednak z pracy z uwagi na wyjątkowe kwalifikacje. Kadry po zakończeniu każdego roku sporządzają zaświadczenie o wysokości zarobków. Czy na tej podstawie mogę się ubiegać się o przeliczenie podstawy wymiaru renty?
TAK
Istnieje kilka sposób ponownego ustalenia podstawy wymiaru renty. O takie przeliczenie można wystąpić, jeśli wynagrodzenie, od którego były opłacane składki, w całości lub w części było wypłacane po przyznaniu pierwszego świadczenia. Wówczas wymagane jest, aby wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był wyższy od ostatnio obliczonego. Wskazanie zarobków uzyskanych w części po przyznaniu renty dotyczy jakiegokolwiek okresu ubezpieczenia (może to być nawet jeden dzień). Jeżeli jednak w wyniku przeliczenia podstawy wymiaru okaże się, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest jednak niższy od poprzednio ustalonego, to przeliczenie może być dokonane tylko wtedy, gdy rencista od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie podstawy wymiaru nie pobrał renty np. wskutek jej zawieszenia.
Podstawa prawna
Art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
7. Czy muszę składać wniosek o waloryzację emerytury
Od grudnia ubiegłego roku jestem na emeryturze. Teraz słyszałem, że świadczenia będą podwyższane. Nie bardzo wiem, co mam dalej robić. Czy muszę w sprawie waloryzacji napisać pismo do ZUS?
NIE
Waloryzacja jest standardowym działaniem, powtarzanym każdego roku. Na jej podstawie świadczenia emerytalne i rentowe wypłacane zarówno z systemu pracowniczego, jak i rolniczego oraz służbom mundurowym są zwiększane od 1 marca. Podwyżka polega na pomnożeniu kwoty świadczenia przez wskaźnik waloryzacji. Z takiej możliwości mogą skorzystać osoby mające prawo do świadczenia ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Tak więc proces podwyższenia świadczeń obejmuje wszystkie emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji. Zmiana wysokości świadczeń w ramach waloryzacji następuje z urzędu, a jeżeli wypłata była wstrzymana – po jej wznowieniu, z uwzględnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji i waloryzacji dodatkowych w okresie wstrzymania.
Podstawa prawna
Art. 88 oraz art. 93 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
8. Czy ZUS sam liczy waloryzację świadczenia
Po śmierci ojca pobieram rentę rodziną. Rodzina twierdzi, że każdego roku ZUS będzie mi wyliczał nowe, wyższe świadczenie. Czy będzie ono wyliczone na takich samych zasadach, jak świadczenia innych emerytów i rencistów?
TAK
W tym roku nie będzie waloryzacji kwotowej ani też mieszanej jak w ubiegłym. W związku z tym emeryci i renciści nie otrzymają takiej samej wypłaty, bez względu na wysokość świadczenia. Wiadomo, że wskaźnik waloryzacji w 2016 roku wynosi 100,24 proc. W praktyce oznacza to, że każdy zainteresowany powinien przemnożyć kwotę wpisaną na decyzji o przyznaniu renty lub emerytury przez 0,24 proc. oraz dodać do wcześniej przyznanej wypłaty brutto. Ustalenie takiej wysokości waloryzacji zależy od średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym, który z kolei jest zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Natomiast zwiększenie o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia jest przedmiotem corocznych negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego, przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację. Jeżeli Rada Dialogu Społecznego w terminie 14 dni od dnia przedstawienia przez stronę rządową partnerom społecznym informacji o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych, w tym o wielkości wskaźnika inflacji, stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok następny, uzgodni w drodze uchwały wysokość zwiększenia, to jest to ogłaszane w Monitorze Polskim. Jeśli natomiast – jak to miało miejsce w tym roku – Rada Dialogu Społecznego nie uzgodni stanowiska, Rada Ministrów określa wysokość zwiększenia w drodze rozporządzenia w terminie 21 dni od dnia zakończenia negocjacji. Bierze przy tym pod uwagę informacje o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych, w tym wielkość wskaźnika inflacji, stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok następny. Ponieważ deflacja w ubiegłym roku była wyższa, niż zakładał rząd, więc tegoroczna waloryzacja jest niższa, niż pierwotnie planowano.
Podstawa prawna
Art. 89–94 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748, ze zm.).
Komunikat ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 10 lutego 2016 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2016 r. (Monitor Polski z 2016 r. poz. 149).
9. Czy wzrośnie najniższa emerytura
W styczniu tego roku złożyłem do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Urzędniczka po sprawdzeniu dokumentów stwierdziła, że mam prawo tylko do najniższego świadczenia. Czy moja emerytura wzrośnie po waloryzacji?
TAK
Jednak jeszcze nigdy wysokość waloryzacji nie była tak niska. A to dlatego, że rząd, przygotowując budżet na ten rok, błędnie ustalił wysokość inflacji. W efekcie tego wysokość wszystkich świadczeń wzrośnie o zaledwie 0,24 proc. zamiast planowanych 0,52 proc. W praktyce oznacza to, że osoba pobierająca do końca lutego najniższą emeryturę, rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy lub rentę rodzinną w wysokości 880,45 zł, od 1 marca będzie otrzymywać świadczenie wyższe o zaledwie 2,11 zł. Natomiast osoba pobierająca rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w kwocie 675,13 zł otrzyma od ZUS decyzję, że jej świadczenie wzrośnie o 1,62 zł. Także osoby pobierające renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i rentę rodzinną wypadkową otrzymają groszową waloryzację. Obecnie otrzymywane świadczenie wynoszące 1056,54 zł zostanie powiększone o zaledwie 2,54 zł. Nie mają też powodu do zadowolenia pobierający renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową. Świadczeniobiorcy mający decyzje ZUS opiewające na kwotę 810,16 zł, poczynając od 1 marca, będą mieć świadczenia zwiększone o 1,94 zł brutto.
Podstawa prawna
Art. 89 ust. 6 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Komunikat ministra rodziny, pracy i polityki społeczne z 10 lutego 2016 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2016 r. (Monitor Polski z 2016 r. poz. 149).
10. Czy jednorazowy dodatek zastępuje waloryzację
Otrzymuję najniższą rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W decyzji, którą otrzymałem z ZUS w marcu ubiegłego roku, widnieje kwota przyznanego mi świadczenia w wysokości 1056,54 zł. Ze względu na mój stan zdrowia ZUS wypłaca mi też dodatek pielęgnacyjny w wysokości 208,17 zł. Czy jeśli dostanę jednorazowy dodatek, to ZUS już nie zwaloryzuje renty?
NIE
Wypłata dodatku jest niezależna od waloryzacji i jej nie zastępuje. Będzie on wypłacony tylko raz. Aby otrzymać dodatek, nie trzeba składać wniosku – przyznawany jest przez ZUS z urzędu. Środki będą wpłacane na konto lub dostarczane przez listonosza w terminie wypłaty świadczeń. Jednocześnie decyzje w sprawie dodatku wyda i dodatek przekaże organ wypłacający świadczenie. W razie zbiegu prawa do świadczeń, które są wypłacane przez dwa organy emerytalno-rentowe, decyzje w sprawie dodatku wydaje i wypłaca go Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzje sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego mogą zamiast podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania. W razie pojawienia się wątpliwości dotyczących wysokości świadczenia od decyzji organu wypłacającego przysługują środki odwoławcze.
Podstawa prawna
Art. 2–7 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).
11. Czy marcowy dodatek zostanie doliczony do podstawy
Podobno w marcu najbiedniejsi emeryci i renciści mają dostać ekstra po 400 zł na rękę. Otrzymuję najniższą emeryturę, więc się ucieszyłem. Ale pozostaje pytanie, czy te 400 zł będę w 2016 r. otrzymywał każdego miesiąca?
NIE
To jednorazowy dodatek, który zostanie wypłacony wszystkim emerytom i rencistom, których łączne świadczenie nie przekracza 2 tys. zł. Jego wypłata jest niezależna od waloryzacji, która zostanie przeprowadzona 1 marca. Przy czym, żeby wsparcie dostały wyłącznie osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, wprowadzono progi dochodowe. Kwota dodatku jest uzależniona od wysokości świadczeń przysługujących 29 lutego tego roku. Osoby, których emerytury i renty w tym dniu nie przekroczą 900 zł, otrzymają dodatek w wysokości 400 zł. Jeżeli kwota dotychczasowych świadczeń przekroczy ten poziom, ale nie będzie większa niż 1100 zł, to wsparcie wyniesie 300 zł. Natomiast 200 zł będzie można otrzymać, jeżeli świadczenie wynosi powyżej 1100 zł, lecz nie więcej niż 1500 zł. Z kolei na 50 zł może liczyć osoba ze świadczeniem powyżej 1500 zł, ale nieprzekraczającym 2000 zł. Problem w tym, że ten jednorazowy dodatek nie rekompensuje niskiej waloryzacji. W przypadku osób pobierających najniższe świadczenia dodatkowo przyznane 400 zł podzielone przez 12 daje miesięcznie niespełna 34 zł. Co więcej w przyszłym roku ta forma wsparcia nie będzie mieć wpływu na wysokość świadczenia, bo nie zostanie dodana do podstawy. To jednorazowy dodatek, który nie będzie miał wpływu na przyszłe świadczenia.
Podstawa prawna
Art. 5, art. 8, art. 10–11 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. poz. 188).
12. Czy pracujący emeryt może przeliczyć wysokie świadczenie
Po 1989 r. byłem zatrudniony jako specjalista w jednym ze strategicznych przedsiębiorstw. Ze względu na wysokie kwalifikacje moje zarobki przekraczały 400 proc. przeciętego wynagrodzenia i od takiej kwoty pracodawca opłacał za mnie składki. Kiedy w 1999 r. moja podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne została ograniczona do 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia, okazało się, że to, co przekraczało kwotę graniczną, nie będzie mieć wpływu na moją emeryturę. Problem pojawił się, kiedy pracodawca w moim imieniu złożył wniosek o przyznanie mi emerytury. Wysokość świadczenia nie była satysfakcjonująca, więc skorzystałem z możliwości dalszej pracy. Teraz chcę przejść na zasłużoną emeryturę. Czy mogę ją przeliczyć na podstawie aktualnej kwoty bazowej?
TAK
W polskim systemie ubezpieczeniowym obowiązuje zasada, że przeliczenie wysokości emerytury z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej jest możliwe tylko wtedy, gdy nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia jest wyższy niż przyjęty ostatnio do jego obliczenia. Przez wiele lat największe problemy ze skorzystaniem z takiego rozwiązania miały osoby, które w przeszłości zarabiały więcej niż 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia. A to dlatego, że od 1 stycznia 1999 r. obowiązuje ograniczenie podstawy wymiaru składek do 30-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W efekcie większość osób dorabiających do emerytury po tej dacie nie miała możliwości wykazania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury od obliczonego poprzednio. Od maja 2015 r. nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie musi być wyższy od poprzednio obliczonego, o ile wynosił więcej niż 250 proc. Do ponownego ustalenia wysokości świadczenia trzeba wskazać zarobki, które chociaż częściowo przypadały po jego przyznaniu. Może to być albo 10 kolejnych lat z ostatniego 20-lecia przed zgłoszeniem wniosku o przeliczenie, albo 20 lat dowolnie wybranych z całego okresu aktywności zawodowej, przy czym co najmniej część z nich musi przypadać po przyznaniu emerytury. Jeśli te warunki są spełnione, to świadczenie jest obliczane z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu złożenia wniosku o przeliczenie emerytury. Od 1 marca 2016 r. wynosi ona 3408,62 zł. Przy czym z takiego przeliczenia można skorzystać tylko raz w życiu.
Podstawa prawna
Art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
13. Czy można przeliczyć zawieszoną emeryturę
W 2014 r. przeszedłem na emeryturę, ale pracodawca przekonał mnie, żebym nadal pracował. W efekcie ZUS zawiesił wypłatę świadczenia, bowiem dużo zarabiałam, a mój wskaźnik podstawy wymiaru emerytury wynosił 230 proc. Z wyliczeń kadrowej wynika, że mój nowy wskaźnik wysokości podstawy będzie zbliżony do 250 proc., więc będzie wyższy od wcześniej wyliczonego o niecałe 20 proc. Czy będę mógł przeliczyć swoją emeryturę na podstawie nowej kwoty bazowej?
TAK
Przeliczenie wysokości zawieszonej emerytury następuje na wniosek zainteresowanego. Osoba, występująca z wnioskiem o podjęcie wypłaty świadczenia i ponowne ustalenie jego wysokości, powinna zgłosić swoje żądanie i do wniosku dołączyć wymagane dowody. To oznacza, że konieczne jest dołączenie świadectwa pracy potwierdzającego rozwiązanie stosunku pracy oraz zaświadczenia o wysokości uzyskiwanych wynagrodzeń z okresu przypadającego po przyznaniu świadczenia. Zainteresowany może skorzystać z takiej możliwości, jeśli do ponownego ustalenia podstawy wymiaru wskaże wynagrodzenie w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzedniego. Gdy w ogóle nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa i do ponownego ustalenia podstawy wymiaru wskaże wynagrodzenie w całości lub w części po przyznaniu emerytury, nie wymaga się, aby nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był wyższy od ostatnio obliczonego.
Podstawa prawna
Art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
14. Czy najstarsi dorabiający emeryci mogą dostać emeryturę kapitałową
Po ukończeniu 60. roku życia złożyłem wniosek o przejście na wcześniejszą emeryturę. Ponieważ urodziłem się w 1948 r., miałem prawo do obliczenia świadczenia na starych zasadach z uwzględnieniem części socjalnej. Kadrowa próbowała mnie przekonać, żebym poczekał z zakończeniem aktywności zawodowej do czasu, aż będę mógł uzyskać emeryturę na podstawie kapitału zgromadzonego w ZUS. Zarabiałem bowiem dużo i przyjęcie do ustalenia mojego świadczenia części socjalnej było dla mnie mniej korzystnym rozwiązaniem niż ustalenie jego wysokości na podstawie kapitału początkowego oraz opłaconych składek. Strach przed utratą prawa do wcześniejszej emerytury zwyciężył. Później się okazało, że takie osoby jak ja nie mogą mieć przeliczanych świadczeń z kapitałem początkowym, bo za wcześnie przeszedłem na wcześniejszą emeryturę. Czy teraz mogę się ubiegać o emeryturę kapitałową?
TAK
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. mają możliwość ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem zgromadzonego kapitału pod warunkiem, że wniosek o jej przyznanie zgłosiły po 31 grudnia 2008 r. oraz kontynuowały ubezpieczenia po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W świetle przepisów obowiązujących do końca kwietnia 2015 r. takie rozwiązanie nie było dostępne dla tych, którzy przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę powszechną przeszli na wcześniejszą i ją pobierali. Obecnie przepisy pozwalają, by również takie osoby skorzystały z możliwości obliczenia emerytury według kapitałowych zasad. Trzeba się jednak liczyć z tym, że podstawa obliczenia nowej emerytury zostanie pomniejszona o sumę kwot pobranych wcześniejszych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawa prawna
Art. 55a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
15. Czy każdy może przeliczyć swoje świadczenie
Pracuję w prywatnym zakładzie usługowym, a pracodawca opłaca za mnie składki na ubezpieczenie społeczne. Od kilku lat pobieram emeryturę na starych zasadach obliczaną z uwzględnieniem stażu emerytalnego, zarobków i kwoty bazowej. Do tej pory nie występowałam o przeliczenie świadczenia. Doradzono mi, że powinnam o to wystąpić do ZUS. Czy mogę otrzymać wyższe świadczenie z ZUS?
TAK
Osoby pobierające emerytury ustalane na starych zasadach mogą je przeliczyć. Jest bowiem możliwe doliczenie okresów przepracowanych już po przyznaniu świadczenia. Ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych lub nieskładkowych, następuje wyłącznie na wniosek zainteresowanego. Można go złożyć po każdym zakończonym kwartale kalendarzowym, jeżeli nadal pozostaje się w ubezpieczeniu. Jeśli zatrudnienie ustało, wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia może być zgłoszony w każdym terminie. Zostaje ono ponownie ustalone nie wcześniej niż od pierwszego dnia miesiąca, w którym wpłynął wniosek.
Do wniosku trzeba dołączyć dokument przygotowany przez pracodawcę potwierdzający wysokość przychodu osiągniętego w danym roku kalendarzowym, np. zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (ZUS Rp-7) lub inne potwierdzenie uzasadniające żądanie przeliczenia świadczenia. Przy czym – jak to ma miejsce w przypadku czytelniczki – taki dokument potwierdzający zarobki może złożyć także pracodawca. W takiej sytuacji ZUS informuje emeryta lub rencistę o jego wpływie oraz o możliwości zgłoszenia stosownego wniosku. Dodatkowo powiadamia również o tym, jakie dane powinien zawierać wniosek oraz że za datę jego zgłoszenia uważa się datę złożenia wniosku bezpośrednio w ZUS lub datę jego nadania za pośrednictwem każdego przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej w obrocie krajowym lub zagranicznym. Prawidłowo wypełniony wniosek o przeliczenie wysokości świadczenia powinien zawierać: imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz do korespondencji. Niezbędne jest także podanie numeru świadczenia, które ma być przeliczone oraz wskazanie organu, który ustalił prawo do świadczenia lub który je wypłaca. Obowiązkowo należy się podpisać.
Podstawa prawna
Art. 109 oraz art. 133 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
16. Czy nowa kwota bazowa trafi do kapitału początkowego
W przyszłym roku przechodzę na emeryturę. Do tej pory nie złożyłam jednak dokumentów o obliczenie wysokości kapitału początkowego, dopiero teraz zaczęłam kompletowanie dokumentacji. Słyszałam, że kapitał początkowy zostanie mi policzony według starych kapitałowych zasad, czyli z uwzględnieniem kwoty bazowej. Czy przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego będzie przyjęta najnowsza kwota bazowa obowiązująca przy obliczaniu emerytur w 2016 r.?
NIE
Do obliczania kapitału początkowego będzie przyjęta kwota bazowa obowiązująca w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, czyli 1 stycznia 1999 r. Kwota ta stanowi 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r. i wynosi 1220,89 zł. To jest wielkość stała zapisana w ustawie emerytalnej, więc ZUS nie może do obliczenia wysokości kapitału przyjąć kwoty obowiązującej od 1 marca 2016 roku (czyli 3408,62 zł). Różnica wynika z tego, że kapitał początkowy jest formą rozliczenia ze starym systemem emerytalnym. Nie może więc dojść do sytuacji, żeby osoba składająca wniosek o ustalenie kapitału początkowego w 2000 roku miała inną podstawę niż występująca o obliczenie go w 2016 roku.
Obowiązek złożenia wniosku mają osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., jeżeli opłacały za siebie składki na ubezpieczenie społeczne lub pracowały na podstawie umowy o pracę, a pracodawca odprowadzał za nie składki. Podczas składania wniosku o ustalenie wysokości kapitału początkowego konieczne jest dołączenie kwestionariusza zawierającego wykaz okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6). Jednocześnie należy dostarczyć do ZUS świadectwa pracy lub zaświadczenie potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe. Konieczne jest także zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia. Na tej podstawie zostanie obliczony kapitał, który będzie mieć wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Ważne jest także to, że kapitał początkowy może być ustalony wyłącznie na wniosek ubezpieczonego. Nie będzie więc liczony z urzędu. W praktyce osoba występująca o ustalenie wysokości kapitału początkowego ma obowiązek złożenia druku ZUS Kp-1. Może to zrobić w każdej chwili jeszcze przed nabyciem prawa do emerytury lub razem z wnioskiem o świadczenie. Ale trzeba to zaznaczyć we wniosku.
Podstawa prawna
Art. 173–177 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
17. Czy waloryzacja obejmuje podstawę emerytury
Przez całe życie ciężko pracowałem na kilku etatach. Po przejściu na emeryturę okazało się, że wysokość mojego świadczenia wynosi około 40 proc. zarobków. Co prawda wszyscy twierdzą, że otrzymuję wysokie świadczenie, zbliżone do przeciętnego wynagrodzenia w Polsce, ale je wypracowałem. Czy skoro już jestem na emeryturze, to ZUS będzie waloryzować wypłacane świadczenie, oraz o ten sam wskaźnik będzie zwiększana jego podstawa?
TAK
Waloryzacji od 1 marca 2016 r. podlega także podstawa wymiaru świadczeń. Polega ona na jej pomnożeniu przez wskaźnik ustalony w wyniku podzielenia kwoty świadczenia ustalonego w wyniku waloryzacji przez kwotę tego świadczenia, ustaloną na dzień 29 lutego 2016 r. Podstawa wymiaru wzrasta więc o taki sam procent, o jaki – w wyniku waloryzacji – wzrośnie od 1 marca 2016 r. wysokość emerytury lub renty. Ponieważ wskaźnik waloryzacji wyniesie tylko 0,24 proc., więc trudno uznać to za znaczne zwiększenie podstawy. Przy czym waloryzacji podlegają dodatki i świadczenia pieniężne wypłacane wraz z emeryturą lub rentą. Waloryzacja obejmuje również okresowe emerytury kapitałowe, emerytury pomostowe oraz nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Warto jednak pamiętać, że zwiększeniu podlega kwota świadczenia w wysokości ustalonej przed dokonaniem potrąceń i egzekucji oraz zmniejszenia w związku z osiąganiem przychodu przekraczającego 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Podstawa prawna
Art. 89 ust. 6 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Komunikat ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 10 lutego 2016 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2016 r. (Monitor Polski z 2016 r. poz. 149).
18. Czy waloryzacja obejmie świadczenia przedemerytalne
Firma, w której pracowałem, została zlikwidowana. Do emerytury brakuje mi jeszcze dwóch lat. Ponieważ nie miałem szans na znalezienie pracy, złożyłem wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. W grudniu pobierałem 1027,39 zł brutto. Czy od marca jego kwota będzie wyższa?
TAK
Od 1 marca 2016 r. waloryzacji podlegają również zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Waloryzacja obejmuje świadczenia i zasiłki przedemerytalne przyznane na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, jak również świadczenia przedemerytalne przyznane na podstawie ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Świadczenia te waloryzuje się wskaźnikiem 100,24 proc. To oznacza, że świadczenie przedemerytalne wynosi 1029,86 zł. Równocześnie otrzyma pan jednorazowy dodatek, którego wysokość będzie uzależniona od wszystkich świadczeń wypłacanych przez organ rentowy.
Podstawa prawna
Art. 3 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 170 z. zm.).
19. Czy przy dwóch świadczeniach będą dwa dodatki
W czasie pracy uległem wypadkowi. Z tego tytułu dostałem rentę wypadkową. W ubiegłym roku nabyłem prawo do emerytury w wieku powszechnym. Obecnie otrzymuję emeryturę powiększoną o połowę renty wypadkowej. Słyszałem, że w marcu wszystkie osoby pobierające świadczenia z ZUS otrzymają specjalny dodatek. Czy ZUS wypłaci mi jeden do renty, a drugi do emerytury?
NIE
Chociaż prawo do renty wypadkowej zostało wskazane wśród świadczeń uprawniających do otrzymania takiej formy wsparcia, to ustawodawca, określając zasady przyznawania dodatków, w sposób jednoznaczny wskazał, że wypłaty kilku świadczeń ulegają sumowaniu. Wysokość wsparcia będzie zależała od sumy wszystkich wypłat. Jeśli więc zainteresowany dodatkowo dostaje zasiłek pielęgnacyjny, to także on będzie mieć wpływ na ostateczną kwotę wypłaty.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 26 ustawy z 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. z 2013 r. poz. 737).
Art. 2 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).
20. Czy renta socjalna będzie zwaloryzowana
Syn zachorował przed ukończeniem 18. roku życia. Lekarz orzecznik ZUS uznał, że jest całkowicie niezdolny do pracy. Obecnie syn przebywa poza granicami Polski, u rodziny, gdzie uczy się i ma prowadzoną rehabilitację. Czy w takim przypadku ZUS przeprowadzi waloryzację świadczenia?
TAK
Renta socjalna podlega waloryzacji na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy emerytalnej. Jej wysokość uzależniona jest od wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – stanowi ona bowiem 84 proc. kwoty tej renty. Od 1 marca 2016 r. wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 882,56 zł, a zatem wysokość renty socjalnej to 741,35 zł. Dla porównania do końca lutego tego roku była to kwota 739,58 zł. To oznacza, że osoba niezdolna do pracy od dziecka, poczynając od 1 marca tego roku, otrzyma świadczenie wyższe o 1,77 zł. Podwyższona zostaje również kwota renty socjalnej, wypłacana w wysokości 50 proc. pełnej kwoty tej renty osobie tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności. Od 1 marca 2016 r. wynosi ona 370,66 zł, podczas gdy do końca lutego było to 369,79 zł. Gdy osoba ubiegająca się o rentę socjalną jest jednocześnie uprawniona do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, przysługuje jej prawo do obydwu świadczeń. Przy takim zbiegu kwotę renty socjalnej ustala się tak, aby łączna wysokość obu świadczeń nie przekraczała 200 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od 1 marca 2016 r. kwota ta wynosi 1765,12 zł, do końca lutego było to 1760,90 zł – w wyniku waloryzacji zwiększyła się więc o 4,22 zł. Jednak gdy łączna wysokość tych dwóch świadczeń przekracza 200 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, obniżona zostaje wysokość renty socjalnej, nie może być jednak niższa niż 10 proc. kwoty najniższej renty. Od 1 marca 2016 r. renta socjalna nie przysługuje, jeśli wysokość renty rodzinnej przekracza 1765,12 zł.
Podstawa prawna
Art. 4–6 ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982 ze zm.).
Art. 89 ust. 6 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Komunikat ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 10 lutego 2016 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2016 r. (Monitor Polski z 2016 r. poz. 149).
21. Czy zawieszone świadczenie automatycznie będzie waloryzowane
Pobieram wcześniejszą emeryturę, ale ze względu na to, że nadal jestem aktywny zawodowo, ZUS zawiesił mi wypłatę świadczenia. Czy moja wypłata zostanie zwiększona na podstawie marcowej waloryzacji?
TAK
Waloryzacji podlega kwota świadczenia przysługującego w ostatnim dniu lutego tego roku w wysokości ustalonej przed dokonaniem potrąceń i egzekucji oraz zmniejszenia w związku z osiąganiem przychodu przekraczającego 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przy czym jeżeli wypłata świadczenia jest wstrzymana w związku z tym, że osiągany przychód przekracza 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia lub w związku z kontynuowaniem zatrudnienia bez rozwiązania stosunku pracy, zostanie ono zwaloryzowane z chwilą podjęcia jego wypłaty.
Podstawa prawna
Art. 88–94 ust. 6 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Komunikat ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 10 lutego 2016 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2016 r. (Monitor Polski z 2016 r., poz. 149).
22. Czy sierota dostanie pomoc państwa
Moja wnuczka uczy się w trzeciej klasie liceum. Jej rodzice zginęli w wypadku samochodowym. Otrzymuje rentę rodzinną w wysokości 880,45 zł miesięcznie. Do tego dostaje dodatek dla sierot zupełnych wynoszący 391,26 zł. Czy należy jej się jednorazowy dodatek?
TAK
Wnuczka dostanie jednorazowy dodatek w wysokość 200 zł, bowiem ZUS do ustalania jego wysokości weźmie kwotę 1271, 71 zł, czyli sumę renty rodzinnej i specjalnego dodatku dla sierot zupełnych. Przy ustalaniu wysokości świadczenia uwzględnia się bowiem jego kwotę łącznie z dodatkiem pielęgnacyjnym, dodatkiem dla sierot zupełnych oraz innymi dodatkami lub świadczeniami pieniężnymi przysługującymi na podstawie odrębnych przepisów, które są wypłacane w wysokości ustalonej przed dokonaniem potrąceń i egzekucji.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).
23. Czy dług zmniejszy wypłatę jednorazowego dodatku
Przed przejściem na emeryturę miałem problemy z terminowym opłacaniem czynszu. Część zaległości odrobiłem, wykonując prace porządkowe na rzecz spółdzielni. Nadal jednak spółdzielnia ściąga ze mnie zadłużenie. Czy teraz zajmie także 400 zł, które podobno mam dostać w postaci jednorazowego dodatku?
NIE
Ustawodawca wprowadził zasadę, że z kwoty dodatku nie dokonuje się potrąceń i egzekucji. W efekcie tego otrzyma pan całą kwotę na konto lub jeśli go pan nie posiada, pieniądze przyniesie listonosz razem z marcową emeryturą.
Podstawa prawna
Art. 10 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).
24. Czy jednorazowy dodatek jest kwotą netto
W lutym złożyłam do ZUS wniosek o emeryturę, ale ponieważ udało mi się jedynie zgromadzić dokumenty potwierdzające 22 lata pracy, dostanę emeryturę minimalną, poczynając od 1 lutego. Znalazłam informacje, że obecnie jest to kwota 880,45 zł, czyli powinnam w marcu otrzymać 400 zł dodatku. Czy tyle wpłynie na konto?
TAK
Jednorazowy dodatek pieniężny, o którym mowa w ustawie z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r., jest zwolniony od podatku dochodowego. Wszystkie osoby pobierające wskazane w ustawie świadczenia otrzymają kwotę wskazaną w decyzji ZUS.
Podstawa prawna
Art. 11 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).
25. Czy dodatek będzie zmniejszony o składkę zdrowotną
W grudniu zakończyłam pracę zawodową. Okazuje się, że moja emerytura ma wynieść niecałe 2 tys. zł. Podobno mam otrzymać jednorazowy dodatek w wysokości 50 zł. Czy od tej kwoty będzie odliczona składka zdrowotna?
NIE
Kwota dodatku nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. To wyjątek od ogólnej zasady, że składki zdrowotne są odprowadzane od wszystkich przychodów. Wysokość świadczenia nie ulegnie więc uszczupleniu.
Podstawa prawna
Art. 8 ustawy z 15 stycznia 2016 r. o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 188).