Świadczenie, które nie spełnia przesłanek odprawy emerytalnej z kodeksu pracy, stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli jednak istnieje związek pomiędzy wypłatą świadczenia a rozwiązaniem stosunku pracy, to może być ono zwolnione z należności do ZUS na innej podstawie – wyjaśnił organ rentowy.
Sprawa dotyczy przedsiębiorcy, który rozwiązał z pracownikiem umowę o pracę na mocy porozumienia stron. Przyczyną była likwidacja stanowiska pracy.
W porozumieniu znalazł się zapis, że pracodawca w dniu przejścia zatrudnionego na emeryturę (jeżeli do tego czasu nie podejmie on pracy) wypłaci mu odprawę emerytalną. W takim wypadku pracownik powinien dostarczyć firmie decyzję z ZUS o przyznaniu świadczenia. Przedsiębiorca zaznaczył, że wewnętrzne przepisy firmy dotyczące zasad naliczania i wysokości odpraw emerytalnych są znacznie korzystniejsze od regulacji kodeksu pracy.
Firma miała jednak wątpliwości, czy od wypłaconej pracownikowi kwoty, będącej wynikiem wspomnianego porozumienia, firma ma obowiązek odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne. Jak sama bowiem wskazała, odprawa jest rodzajem rekompensaty za rozwiązanie stosunku pracy, w związku z tym jest z nim ściśle związana. Od tej sumy firma zamierza zresztą odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
W związku z tym uważała, że wspomniana kwota powinna być zwolniona z należności do ZUS na mocy par. 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Zgodnie z tym przepisem odprawy pieniężne przysługujące w związku z przejściem na emeryturę lub rentę nie stanowią podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne.
Organ rentowy miał jednak inne zdanie na ten temat. W uzasadnieniu decyzji zwrócił uwagę, że przepis ten znajdzie zastosowanie tylko w przypadku, gdy wypłata odprawy emerytalnej pozostaje w bezpośrednim związku z zakończeniem stosunku pracy. A jedyną przyczyną wypłaty takiego świadczenia powinno być ustanie zatrudnienia wskutek przejścia zatrudnionego na emeryturę lub rentę. Oznacza to, że jeżeli odprawę mają objąć przepisy wspomnianego rozporządzenia, nie może być ona wypłacana przez pracodawcę w innych okolicznościach. Dlatego ZUS uznał, że świadczenie, o które pytała firma, nie będzie wypłacone w warunkach odprawy emerytalnej, o której mowa w kodeksie pracy (art. 921 par. 1), a tym samym nie można go wyłączyć z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu o par. 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia.
ZUS wskazał jednak, że odprawa jako rodzaj rekompensaty za rozwiązanie stosunku pracy może zostać wypłacona na podstawie par. 2 ust. 1 pkt 3 tego aktu. W oparciu o ten przepis pracodawca może wypłacić pracownikom pieniądze z tytułu zwolnienia, pod warunkiem że istnieje związek pomiędzy wypłatą świadczenia a rozwiązaniem umowy. ©℗
