Pan Jan pół roku temu składał wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy z powodu schorzenia serca. Został uznany za niezdolnego do pracy, ale renty nie otrzymał, ponieważ nie udowodnił wymaganego pięcioletniego okresu zatrudnienia w ostatnim dziesięcioleciu przed datą powstania niezdolności (brakowało mu roku). Dwa miesiące temu znalazł zatrudnienie, jednak po kilku tygodniach uległ w pracy poważnemu wypadkowi. Czy będzie miał prawo do świadczeń?

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która jest nie tylko niezdolna do pracy, lecz także ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów oraz nie ma ustalonego prawa do emerytury z FUS lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.
Z kolei renta z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje ubezpieczonemu, który stał się częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Renta ta należy się niezależnie od stażu pracy ubezpieczonego (jako warunku niezbędnego do ustalenia prawa) oraz bez względu na datę powstania niezdolności. Tak więc przy ustalaniu uprawnień do tej renty nie bada się stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy ani też nie ustala się daty powstania niezdolności do pracy. Oczywiste jest natomiast, że staż ubezpieczeniowy będzie miał istotny wpływ na wysokość renty. Przy ustalaniu uprawnień do renty wypadkowej istotne jest tylko stwierdzenie, że niezdolność do pracy ubezpieczonego pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
W opisywanej sytuacji pan Jan nie spełnił warunków do otrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy, mimo stwierdzenia, że jest niezdolny do pracy. W przypadku jednak renty wypadkowej nie jest wymagane spełnienie żadnego warunku stażu ubezpieczeniowego. Dlatego jeśli lekarz orzecznik ZUS ustali, że jest on niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, nabędzie on prawo do renty wypadkowej. Co ważne, nie może być to niezdolność do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy, ponieważ w takim przypadku w grę wchodziłaby jedynie zwykła renta.
Od 1 marca 2021 r. najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową wynosi 1125,79 zł. Z kolei najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową oraz renta rodzinna po zmarłym wskutek wypadku przy pracy lub chorobowy zawodowej wynosi 1501,06 zł.
Podstawa prawna
• art. 57 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 794)
• art. 17 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205)