Renta z tytułu niezdolności do pracy przyznawana jest na wniosek ubezpieczonego złożony w ZUS. Ubiegający się o rentę musi być uznany przez lekarza orzecznika za niezdolnego do pracy oraz spełnić szereg warunków, m.in. wykazać wymagany okres składkowy i nieskładkowy (staż ubezpieczenia).

Jakie warunki trzeba spełnić?

Osoba uznana przez lekarza orzecznika ZUS za niezdolną do pracy (częściowo lub całkowicie) ma prawo do renty stałej lub okresowej.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

  • jest niezdolny do pracy (o czym orzeka lekarz ZUS);
  • ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy (staż ubezpieczenia)
  • niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w ustawie o emeryturach i rentach, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;
  • nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Warunek z punktu 2 (staż ubezpieczenia) nie jest wymagany od ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Warunek z punktu 3 nie dotyczy ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Socjalna, rodzinna, wypadkowa: Ile wynoszą renty w 2019 roku
Socjalna, rodzinna, wypadkowa: Ile wynoszą renty w 2019 roku

Zobacz również

Wypadek w drodze do pracy lub z pracy

W tym miejscu warto przypomnieć, że za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.

Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:

  • innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
  • zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
  • zwykłego spożywania posiłków;
  • odbywania nauki lub studiów.
Renta wyrównawcza. Kiedy i komu jest przyznawana?
Renta wyrównawcza. Kiedy i komu jest przyznawana?

Zobacz również

Wymagany okres składkowy i nieskładkowy (staż ubezpieczenia)

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (staż ubezpieczenia) uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

  • 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
  • 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
  • 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
  • 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
  • 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat (przy czym okres 5 lat powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; UWAGA: wymóg ten nie dotyczy ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy).

Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego (stażu ubezpieczenia), warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Nie chcesz stracić renty po rodzicu? To pilnuj terminów
Nie chcesz stracić renty po rodzicu? To pilnuj terminów

Zobacz również

Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy?

Renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wyliczana jest na podstawie kwoty bazowej, wykazanych (udowodnionych) okresów składkowych i nieskładkowych oraz zarobków ubiegającego się o rentę, które będą wzięte pod uwagę w podstawie wymiaru renty.

Proporcje w wyliczeniach wyglądają następująco:

  • 24% kwoty bazowej (od 1 marca 2019 r. kwota bazowa wynosi 4003,88 zł), oraz
  • po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych;
  • po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych;
  • po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek emerytalny 60 lat.
Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75% renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy.

Najniższa renta z tytułu niezdolności do pracy 2019. Ile wynosi?

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń od 1 marca 2019 r. wynoszą:

  • najniższa gwarantowana renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 1100 zł;
  • najniższa gwarantowana renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 825 zł;
  • najniższa gwarantowana renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa wynosi 1320 zł;
  • najniższa gwarantowana renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową wynosi 990 zł.