Subskrybuj nas na Youtube
Uczniowie, rodzice, a także dyrektorzy szkół – wszyscy powinni być zainteresowani zatrudnieniem jak najlepszych pedagogów. Nie zawsze tak jest, ale w państwowych placówkach zwolnienie gorszego nauczyciela może być bardzo trudne
Czy rodzice mają wpływ na zwolnienie pedagoga
Jestem przewodniczącą rady rodziców. Ci prosili mnie, abym zwróciła się do dyrektora szkoły o zwolnienie nauczyciela fizyki. Nie dość, że nie potrafi tłumaczyć, to w dodatku krzyczy na dzieci. Czy zebrane przez nas podpisy pod wnioskiem o pozbycie się nauczyciela mogą zmusić szefa placówki do rozwiązania z nim umowy?
NIE
O tym decyduje dyrektor szkoły. Jednak rada rodziców może się zwrócić z wnioskiem do niego o ocenę pracy nauczyciela. Weryfikacja może być dokonywana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od poprzedniej oceny. Z inicjatywą mogą wystąpić nauczyciele, kuratorium oświaty, gmina, rada szkoły lub rada rodziców. Jeśli rodzice złożą taki wniosek, muszą poczekać trzy miesiące, bo tyle czasu ma dyrektor na dokonanie oceny. Ma ona charakter opisowy i może być zakończona notą wyróżniającą, dobrą lub negatywną. Ta ostatnia w przypadku nauczyciela zatrudnionego poprzez mianowanie i na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jest podstawą do rozwiązania z nim stosunku pracy za trzymiesięcznym wypowiedzeniem, liczonym od dnia otrzymania takiego wyniku.
Podstawa prawna
Art. 6a ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 5, art. 27 ust. 3 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Czy można ukarać za brak dyscypliny
Jeden z moich nauczycieli angielskiego nagminnie spóźnia się na lekcje. W związku z tym mniej czasu poświęca na zajęcia w szkole, natomiast uczniowie dostają dużo zadań domowych. Czy można go za to ukarać?
TAK
Każda osoba ucząca w szkole musi nie tylko stosować się do Karty nauczyciela, lecz także respektować kodeks pracy. Do podstawowych jej obowiązków należy przestrzeganie organizacji czasu pracy. Jeśli więc spóźnia się na lekcje, to dyrektor może ją ukarać. Wtedy może zastosować art. 108 kodeksu pracy, który dopuszcza wymierzenie pracownikowi upomnienia, nagany albo kary pieniężnej. Pracodawca może udzielić upomnienia i nagany podwładnemu, jeśli ten nie będzie przestrzegał ustalonej organizacji i porządku pracy w szkole, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowych. Co więcej, kara może zostać nałożona, gdy nauczyciel nie będzie respektował przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności. Z kolei sankcja pieniężna stosowana może być m.in. w przypadku opuszczania pracy bez usprawiedliwienia lub przychodzenia do niej pod wpływem alkoholu.
Podstawa prawna
Art. 75 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Czy o zwolnieniu chorującego decydują związki
Jeden z moich nauczycieli dyplomowanych rzadko pojawiał się w szkole z powodu ciągłych zwolnień lekarskich. Postanowiłem go zwolnić w maju. Okazało się, że odwołał się do sądu pracy. Wskazał, że nie powiadomiłem o jego zwolnieniu związku zawodowego. Czy w takim przypadku rzeczywiście muszę się konsultować z przedstawicielami organizacji związkowych?
NIE
Nauczyciela dyplomowanego, tak jak innych pracowników, można zwolnić z pracy w razie długiej choroby. Zgodnie bowiem z art. 53 par. 1 k.p. pracownik nie może być zwolniony przed upływem 182 dni (w przypadku gruźlicy 270 dni), a w razie uzyskania z ZUS świadczenia rehabilitacyjnego – przed upływem 272 dni (przy gruźlicy – 360 dni). Jeśli te terminy zostaną przekroczone, pracodawca nie ma obowiązku konsultowania ze związkami zawodowymi zwolnienia (wyrok SN z 5 lutego 1998 r.; sygn. akt I PKN 495/97). Wtedy rozwiązanie stosunku pracy następuje z końcem miesiąca, w którym upływa okres czasowej niezdolności nauczyciela do pracy. Trzeba też pamiętać, że jeśli zostanie zwolniony po 182 dniach, a w tym czasie wystąpił z wnioskiem do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne, to i tak jego wypowiedzenie dojdzie do skutku. Zgodnie z art. 23 karty stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu m.in. w razie jego czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli jej okres przekracza 182 dni. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres nieobecności w pracy może być przedłużony o kolejne 12 miesięcy, o ile nauczyciel uzyska prawo do świadczenia rehabilitacyjnego lub zostanie mu udzielony urlop dla poratowania zdrowia. Nawet jeśli ZUS przyzna takie świadczenie, to i tak może być zwolniony. Dyrektor może ostatecznie pożegnać się z pracownikiem, bo korzystanie przez niego z kolejnej przerwy dezorganizuje funkcjonowanie placówki. Taki wyrok zapadł w SN 9 lutego 2012 r. (sygn. akt I PK 95/110).
Podstawa prawna
Art. 23 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Czy dyrektor może zwolnić nauczyciela z dnia na dzień
Nie ma wątpliwości, że zatrudniony przeze mnie nauczyciel mianowany w szkole samorządowej nie radzi sobie z uczniami. Co więcej, ma problemy z terminową realizacją programu nauczania, a także z wystawianiem ocen. Obawiam się, że jest to ze szkodą dla uczniów. Chciałbym go zwolnić już od przyszłego semestru. Czy mam taką możliwość?
NIE
W tym przypadku z decyzją trzeba poczekać do zakończenia roku szkolnego. Jednak jeśli taka sytuacja dotyczy stażystów, to po prostu nie przedłuża im się umowy. Nauczycielowi kontraktowemu należy ją wypowiedzieć i odpowiednio udokumentować, że źle uczy. Sytuacja jest bardziej skomplikowana w odniesieniu do pozostałych pedagogów (mianowanych i dyplomowanych). W takiej sytuacji można przeprowadzić ocenę ich pracy. W interesie gminy i dyrektora szkoły jest zatrudnianie jak najlepszej kadry. Inaczej rodzice nie będą chcieli posyłać dzieci do takiej placówki, co w efekcie może doprowadzić nawet do jej likwidacji.
Podstawa prawna
Art. 27 ust. 1 i 3, art. 28 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.)
Czy pedagog jest chroniony również w szkole prywatnej
Jestem właścicielką prywatnego gimnazjum. Zatrudniłam kilku nauczycieli na podstawie umowy o pracę. Poprzednio pracowali w gminie i mają tytuły mianowanych. Okazało się jednak, że nie przykładają się do pracy. Czy mogę ich zwolnić dopiero w maju?
NIE
W prywatnej szkole nauczyciel, który pracując wcześniej w samorządowej placówce, otrzymał najwyższy stopień awansu zawodowego, nie jest objęty ochroną. Nie przysługują mu też żadne przywileje wynikające z Karty nauczyciela. Właściciel placówki w każdej chwili może wypowiedzieć angaż, jeśli nie jest zadowolony z efektów zatrudnionej osoby w pracy z uczniami. Nie musi czekać do końca roku szkolnego. Co więcej, najczęściej nauczyciele w niepublicznej placówce pracują dłużej i za niższe wynagrodzenie niż to, które gwarantuje karta. Również forma zatrudnienia takich osób może być różna, począwszy od umów-zleceń do tych wynikających ze stosunku pracy, czyli na czas określony lub na stałe.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Czy nauczyciel związkowiec podlega ochronie
Niż demograficzny sprawił, że w zarządzanym przeze mnie liceum jest coraz mniej zajęć lekcyjnych, bo zmniejszyła się liczba oddziałów z 18 do 14. Pod koniec tego roku muszę zwolnić jednego z czterech nauczycieli uczących historii. Według moich kryteriów, a także w opinii rodziców i uczniów najsłabszym nauczycielem jest działacz związkowy. Czy jeśli odwoła się do sądu, ten może go przywrócić?
TAK
Osoba ucząca w szkole, która jest działaczem związkowym i pełni funkcję przewodniczącego, podlega szczególnej ochronie. W efekcie może się zdarzyć, że będzie trzeba zwolnić lepszego pedagoga tylko dlatego, że nie należy do organizacji. Jeśli dyrektor zdecyduje się zakończyć zatrudnienie działacza związkowego, będzie zobowiązany do jego przywrócenia do pracy, jeżeli sprawa trafi do sądu. Sąd rozpatrujący pozew zwolnionego najprawdopodobniej nie weźmie pod uwagę nawet tego, że po przywróceniu działacza nie ma dla niego odpowiedniej liczby zajęć. I uwaga! Przewodniczący związku, który jest jednocześnie nauczycielem, ma jeszcze rok ochrony przed zwolnieniem po rezygnacji z tej funkcji.
Podstawa prawna
Art. 32 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1881 ze zm.).
Art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
