Senackie komisje: nauki, edukacji i sportu oraz samorządu terytorialnego i administracji państwowej opowiedziały się w piątek za przyjęciem bez poprawek nowelizacji ustawy o systemie oświaty m.in. likwidującej sprawdzian dla szóstoklasistów.

Nowelizacja zawiera też m.in. przepisy umożliwiające maturzystom odwołanie się od wyniku egzaminu maturalnego oraz doprecyzowania dotyczące kształcenia uczniów przybywających z zagranicy, a także udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym. Wprowadza też zmiany w nadzorze pedagogicznym.

Przedstawiając komisjom najważniejsze z proponowanych zmian wiceminister edukacji Maciej Kopeć zawrócił uwagę na zapisy dające już tegorocznym maturzystom prawo sfotografowania swojego ocenionego arkusza maturalnego. Jak mówił to właśnie te zapisy powodują konieczność szybkiego procedowania noweli. Tegoroczni maturzyści swoje wyniki poznają 5 lipca.

Za rekomendowaniem Senatowi przyjęcia nowelizacji bez poprawek głosowało 12 senatorów, czterech było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Wniosek w tej sprawie złożył Kazimierz Wiatr (PiS).

Wcześniej senatorowie połączonych komisji odrzucili wniosek Piotra Florka (PO) o odrzucenie projektu. Został on więc zgłoszony jako wniosek mniejszości.

"Marszałek Sejmu przesłał tę ustawę do marszałka Senatu wczoraj, a do nas praktycznie trafiła ona dopiero dzisiaj, a zawiera się ona na 94 stronach. Trudno się było z nią zapoznać" - zauważył Florek. Jak dodał, wie od samorządowców, że wersja, która wyszła z Sejmu znacznie odbiega od tej, która została w nim złożona, wywołuje też sporo kontrowersji. "W trakcie prac w Sejmie wprowadzonych zostało wiele poprawek i to dość zasadniczych, wybiegających poza pierwotny tekst. Stąd jest wiele wątpliwości" - powiedział Florek uzasadniając wniosek o odrzucenie nowelizacji.

Zgodnie z nowelą od roku szkolnego 2016/17 zlikwidowany zostanie ogólnopolski sprawdzian dla uczniów klas VI szkół podstawowych. Oznacza to, że tegoroczni szóstoklasiści byliby ostatnim rocznikiem, który przystąpił do sprawdzianu. W miejsce sprawdzianu od roku szkolnego 2017/18 Centralna Komisja Egzaminacyjna ma udostępniać gimnazjom testy diagnostyczne, z których każda szkoła będzie mogła dobrowolnie skorzystać, aby dokonać wstępnej oceny wiadomości i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w I klasie.

Ponieważ część gimnazjów (np. dwujęzycznych lub sportowych) w postępowaniu rekrutacyjnym uwzględniała wynik sprawdzianu, w noweli zapisano, że w zamian brane pod uwagę mają być oceny z języka polskiego, języka obcego i matematyki umieszczone na świadectwie szkolnym.

Od 2017 r. maturzyści będą mieli możliwość odwołania się od ustalonego przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Analogiczne prawo mają mieć też osoby przystępujące do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeśli chodzi o wynik z części pisemnej egzaminu.

Kolegium ma składać się z doświadczonych egzaminatorów oraz ekspertów, specjalizujących się w danej dziedzinie nauki. Listę arbitrów ma prowadzić minister edukacji. Wpis na listę ma następować na wniosek osoby zainteresowanej. Do rozpatrzenia złożonego odwołania dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej będzie wyznaczał po dwóch arbitrów z listy.

Jeszcze w tym roku szkolnym osoby przystępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu. Prawo to, od roku szkolnego 2016/2017 r., będzie przysługiwało również uczniom przystępującym do egzaminu gimnazjalnego. Obecnie można tylko sporządzać notatki z wglądu do pracy.

Wprowadzono także zmiany zasad weryfikacji – na wniosek ucznia lub absolwenta – sumy punktów z egzaminu. Po zmianach dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie zobligowany wyznaczyć do niej innego egzaminatora niż ten, który sprawdzał i oceniał pracę.

Zgodnie z nowelizacją dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjów będą mieli prawo zakupu dodatkowych podręczników do nauki języka obcego dla uczniów. Będzie to możliwe w gdy okaże się, że kupione dla wcześniejszych roczników nie odpowiadają poziomowi umiejętności kolejnych roczników.

Doprecyzowane zostały też przepisy dotyczące kształcenia uczniów przybywających z zagranicy, a także zasady udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym (m.in. sposób obliczania wysokości dotacji).

Nowelizacja wprowadza także zmiany dotyczące nadzoru pedagogicznego, m.in. przywraca opiniowanie arkuszy organizacyjnych publicznych szkół i placówek oświatowych przez kuratora. Rozszerza skład komisji konkursowych na stanowisko dyrektora szkoły. Wprowadzono też zapis o dokonywaniu oceny pracy dyrektora szkoły przez nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym placówkę. Zapisy dotyczące nadzoru włączone zostały do projektu przez sejmową Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży na wniosek posłów PiS.

Nowe regulacje będą obowiązywać od 1 września 2016 r., z wyjątkiem części przepisów, dla których wyznaczono inne terminy wejścia w życie.