Likwidację od 2017 r. obowiązkowego sprawdzianu dla szóstoklasistów i możliwość odwołania się od wyniku egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe - zakłada projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty skierowany w czwartek do konsultacji.

Projekt przygotowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zawiera przepisy doprecyzowujące dotyczące kształcenia uczniów przybywających z zagranicy a także dotowania przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego i osoby fizyczne.

Zgodnie z projektem od roku szkolnego 2016/2017 zlikwidowany ma być ogólnopolski sprawdzian dla uczniów klas VI szkół podstawowych. Oznacza to, że tegoroczni szóstoklasiści są ostatnim rocznikiem, który w tym roku w kwietniu przystąpi do sprawdzianu.

W projekcie zaproponowano by od 2017 r. maturzyści mieli możliwość odwołania się od ustalonego przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

Analogiczne prawo mają mieć też osoby przystępujące do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeśli chodzi o wynik z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Kolegium ma składać się z doświadczonych egzaminatorów oraz ekspertów, specjalizujących się w danej dziedzinie nauki.

Zgodnie z projektem jeszcze w tym roku szkolnym osoby przestępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu. Prawo to, od roku szkolnego 2016/2017 r., będzie przysługiwało również uczniom przystępującym do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego. Obecnie można tylko sporządzać notatki z wglądu do pracy.

Zaproponowano także zmiany zasad weryfikacji – na wniosek ucznia lub absolwenta – sumy punktów z egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Po zmianach dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie zobligowany wyznaczyć do tej weryfikacji innego egzaminatora niż egzaminator, który sprawdzał i oceniał pracę w zespole egzaminatorów.

Projekt zawiera także zapisy dające możliwość dyrektorom szkół podstawowych i gimnazjów zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych do nauki danego języka obcego nowożytnego dla uczniów danych klas, które są dostosowane do ich stopnia zaawansowania znajomości tego języka. Będzie to możliwe w przypadku, gdy w kolejnym roku lub latach szkolnych zaistnieje problem z niedopasowaniem części zakupionych już dla danej klasy podręczników lub materiałów edukacyjnych do tego języka.

Koszt zapewnienia podręczników lub materiałów edukacyjnych do danego języka obcego nowożytnego dostosowanych do stopnia zaawansowania znajomości tego języka będzie refundowany do wysokości 25 zł na ucznia, ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny.

W zakresie kształcenia uczniów przybywających z zagranicy projekt zawiera doprecyzowanie katalogu jednostek samorządu terytorialnego zobowiązanych do zapewnienia dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego uczniom przybywającym z zagranicy oraz daje możliwości wskazania uczniowi przybywającemu z zagranicy, jako miejsca realizacji obowiązku szkolnego, szkoły innej niż ta, w obwodzie której uczeń mieszka.

Doprecyzowane jest też upoważnienia dla ministra edukacji do wydania rozporządzenia w zakresie dostosowania form i metod kształcenia do potrzeb osób niebędących obywatelami polskimi i obywateli polskich, którzy uczyli się za granicą.

Nowelizacja ma również umożliwić zbierania w Systemie Informacji Oświatowej danych o wychowankach młodzieżowych ośrodków wychowawczych, którzy zostali skierowani do ww. ośrodka, lecz do niego jeszcze nie przybyli oraz wychowankach niedoprowadzonych do ośrodka.

W projekcie doprecyzowane zostają też przepisy dotyczących dotowania z budżetów samorządów przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego i osoby fizyczne.

Jak tłumaczy resort edukacji duży poziom ogólności obecnych przepisów powodował wątpliwości interpretacyjne. W konsekwencji powodowało to ich niejednolite stosowanie w skali kraju. Konieczność doprecyzowania i ujednolicenia przepisów w tym zakresie zgłaszały samorządy, regionalne izby obrachunkowe oraz Najwyższa Izba Kontroli. Potrzebę taką wskazywały również podmioty prowadzące przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowe, niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.