W 2000 roku ONZ zainicjowało program Edukacja dla wszystkich. 189 państw członkowskich zobowiązało się wypełnić 6 celów. Wśród nich znalazł się rozwój edukacji przedszkolnej, wyrównywanie szans dziewczynek i chłopców, rozwijanie koncepcji uczenia się przez całe życie, zwiększanie umiejętności dorosłych i podwyższanie standardów szkolnictwa.

W ciągu 15 lat cele te udało się zrealizować większości krajów rozwiniętych. ONZ oceniła, że Polska zbliża się realizacji celu.

System edukacji przedszkolnej i poziom skolaryzacji gwałtownie rozszerzył się w niektórych krajach. Polska znalazła się wśród liderów wzrostu w swoim regionie. Obecnie jego poziom jest porównywalny do Wielkiej Brytanii czy Luksemburga, a przewyższa m.in. Stany Zjednoczone. Jednak jak zauważa UNESCO poziom, jaki zdołaliśmy osiągnąć w 2014 roku był poziomem startowym w 2000 roku dla Białorusi, Węgier czy Słowacji. Najniższy poziom skolaryzacji UNESCO zanotowało w Tadżykistanie

UNESCO zwraca również uwagę w przypadku edukacji przedszkolnej na poziom opieki instytucjonalnej. W krajach słabo rozwiniętych w zasadzie ona nie istniała. Celem UNESCO było zwiększanie jej poziomu. W Polsce wskaźnik ten wynosi około 80 proc. Jest to jednak jeden z najmniejszych wskaźników wśród państw rozwiniętych i rozwijających się. Największy wzrost został zanotowany w Wielkiej Brytanii.

Reforma w szkolnictwie zawodowym zakończyła się porażką. Wszelkie zmiany to tylko pozory
Reforma w szkolnictwie zawodowym zakończyła się porażką. Wszelkie zmiany to tylko pozory

Zobacz również

Jednym z najsłabiej realizowanych przez Polskę punktów jest efektywna edukacja dorosłych. Badanie ONZ pokazuje, że po zakończeniu edukacji formalnej Polacy nie kontynuują edukacji. Barierą są zbyt niskie nakłady finansowe. Jako przykład do naśladowania została podana Norwegia, która od 1990 roku zwiększyła finansowanie tego sektora z 14 mln NOK rocznie do 105 mln NOK. W realizację tego celu zaangażowało się 700 firm. System edukacji dorosłych w Norwegii jest zróżnicowany: oprócz inicjatyw ukierunkowanych na pracę, obejmuje również stowarzyszenia edukacyjne, ośrodki szkolenia językowe dla imigrantów i kształcenie na odległość. Norwegia kładzie nacisk nie tylko na rozwój umiejętności potrzebnych na rynku pracy, ale także na rozwój osobisty, umiejętności kluczowe dla gospodarki i umiejętności wykorzystywane w społeczeństwie obywatelskim.

Wyniki badania ONZ pokazują również duży wzrost jakości szkolnictwa wyższego w Polsce i niewielki – podstawowego. Opisuje to skala PIACC. Osoby z wykształceniem wyższym w wieku do 29 lat uzyskały w niej 280 punktów. Starsi, w wieku do 65 lat, w tej samej skali uzyskały 250 punktów. Rozbieżność między osobami z wykształceniem średnim i podstawowym w wieku do 29 lat i starszymi wyniosła 10 punktów. Jednak na tle pozostałych krajów jakość polskiego szkolnictwa podstawowego i średniego jest dosyć wysoka. Wskazują na to wyniki badania umiejętności czytania ze zrozumieniem. Polacy wyprzedzają w tym zakresie Włochów, Niemców i Norwegów. Z drugiej strony umiejętność czytania ze zrozumieniem wśród osób z wykształceniem wyższym jest niż w Niemczech czy Holandii.

Duży postęp został odnotowany w zrównywaniu szans dziewczynek i chłopców. W przypadku Polski różnice w umiejętnościach matematycznych czy umiejętności czytania ze względu na płeć w zasadzie nie istnieją.