Od nowego roku szkolonego w szkołach i przedszkolach musi być zatrudniona określona, uzależniona od wielkości placówki, liczba specjalistów, m.in. psychologów i logopedów. Mają się też pojawić nowe stanowiska – pedagogów specjalnych.
Wymagania dla nich określa skierowany w tym tygodniu do uzgodnień projekt nowelizacji rozrządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2020 r. poz. 1289).
Od 1 września 2022 r. osoba chcąca pracować na stanowisku pedagoga specjalnego będzie co do zasady zobowiązana do:
- ukończenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku pedagogika specjalna i posiadania przygotowania pedagogicznego,
- ukończenia jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego lub drugiego stopnia w zakresie pedagogiki specjalnej i posiadania przygotowania pedagogicznego,
- ukończenia jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie pedagogiki i posiadania przygotowania pedagogicznego, a ponadto ukończenia kursu kwalifikacyjnego lub studiów podyplomowych w zakresie pedagogiki specjalnej lub w zakresie edukacji włączającej.
Zgodnie z projektowanym przepisem przejściowym do 31 sierpnia 2026 r. jako pedagogów specjalnych w przedszkolach będzie można zatrudniać osoby posiadające kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu i klasach I–III szkoły podstawowej. Muszą one jednak dodatkowo ukończyć studia podyplomowe w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Z kolei w szkole podstawowej pedagogami specjalnymi będą mogły być osoby, które ukończyły kurs kwalifikacyjny lub studia podyplomowe w zakresie pedagogiki specjalnej.
Przypomnijmy, minimalny wymiar zatrudnienia nauczycieli specjalistów – pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów oraz terapeutów pedagogicznych w szkołach i przedszkolach (publicznych i niepublicznych) uregulowała ustawa z 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 116). Liczba etatów specjalistów będzie uzależniona od liczby dzieci w danej placówce. Wprowadzenie standardów podzielono na dwa etapy: od 1 września 2022 r. do 31 sierpnia 2024 r. będą obowiązywały niższe, przejściowe wartości, a od 1 września 2024 r. zostanie wprowadzony docelowy wymiar zatrudnienia. Przykładowo od września br. szkoła licząca od 51 do 100 uczniów będzie musiała zapewnić co najmniej jeden specjalistyczny etat. Dwa lata później – już półtora. Z kolei w szkole lub przedszkolu o liczbie uczniów pomiędzy 100 a 200 po wakacjach trzeba będzie zatrudniać specjalistów w łącznym wymiarze 1,5 etatu, a w placówce liczącej 501–600 uczniów – 2,3 etatu. Od września 2024 r. w szkole liczącej powyżej setki dzieci wymiar zatrudnienia wyniesie 2 etaty, plus 0,2 etatu na każdych kolejnych 100 uczniów.
W odpowiedzi na obawy m.in. samorządów, czy uda się znaleźć odpowiednią liczbę specjalistów chętnych do pracy w oświacie, podczas senackich prac nad nowelizacją Karty nauczyciela Kazimierz Wiatr, senator PiS i przewodniczący komisji nauki, edukacji i sportu, zgłosił poprawkę, która zakładała, że w ustalonym wymiarze zatrudnienia specjalistów w poszczególnych szkołach i przedszkolach w miejsce m.in. pedagogów specjalnych mogą być zatrudniani inni nauczyciele. Ostatecznie Senat odrzucił jednak tę poprawkę.
Obecnie w szkołach i przedszkolach liczba specjalistów jest znacznie mniejsza, niż wynika to z zaproponowanych standardów. Według szacunku resortu edukacji spełnia je ok. 10 proc. placówek oświatowych. W zakończonym roku szkolnym było w sumie ok. 22 tys. specjalistycznych etatów. Od września liczba ta ma wzrosnąć aż o 16 tys.
Etap legislacyjny
Projekt rozporządzenia skierowany do uzgodnień
