Zagadnienie regulują § 11 i 12 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. z 1997r., Nr 12 poz. 67 z zm. – dalej rozporządzenie)
Kierować placówką wypoczynku może:
• nauczyciel
• czynny instruktor harcerski od stopnia podharcmistrza
• inna osoba, posiadająca co najmniej trzyletni staż pracy opiekuńczo-wychowawczej lub dydaktyczno-wychowawczej
gdy posiada zaświadczenie o ukończeniu kursu dla kierowników placówek wypoczynku, zgodnych z programem stanowiących załącznik do rozporządzenia. Z wymogu tego zwolnione są osoby zajmujące stanowiska kierownicze w publicznych szkołach i placówkach.
Pełnić rolę wychowawcy mogą:
• nauczyciele
• studenci szkół wyższych kierunków i specjalności, których program obejmuje przygotowanie pedagogiczne, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia
• słuchacze kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów językowych, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia
• osoby posiadające zaświadczenia o ukończeniu kursu dla wychowawców kolonijnych, obejmującego program, wskazany w załączniku do rozporządzenia
• instruktorzy harcerscy od stopnia przewodnika włącznie
• przodownicy turystyki kwalifikowanej oraz instruktorzy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego
• trenerzy i instruktorzy sportowi
Wszyscy poza nauczycielami, studentami studiów pedagogicznych oraz słuchaczy kolegiów nauczycielskich muszą spełniać dodatkowe wymagania:
• mieć ukończone 18 lat
• posiadać co najmniej średnie wykształcenie
• posiadać odpowiednie warunki zdrowotne, potwierdzone zaświadczeniem lekarskim
• posiadać predyspozycje do pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą
Z warunku wykształcenia zwolnieni są instruktorzy harcerscy jeżeli pełnią funkcję wychowawcy w placówkach wypoczynku prowadzonych przez organizacje harcerskie.
W artykule 92a ustawy o systemie oświaty (Dz. U z dn. 2004r., Nr 256, poz. 2572) ustawodawca zastrzegł, że wychowawcą i kierownikiem kolonii, obozów i innych form wypoczynku nie mogą być osoby karane za:
• umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu na szkodę małoletniego
• przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego
• przestępstwo przeciwko rodzinie i opiece, z wyjątkiem przestępstwa określonego w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.22)),
• przestępstwo określone w rozdziale 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124)
oraz osoba, wobec której orzeczono:
• zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi
• obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach
• zakaz kontaktowania się z określonymi osobami
• zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu.
W celu weryfikacji sytuacji prawnej kandydata, musi on przedstawić organizatorowi informację z Krajowego Rejestru Karnego lub pisemne oświadczenie o niekaralności za powyższe przestępstwa.