Uzyskanie pomocy dofinansowywanej w ramach rządowego programu dożywiania jest uzależnione od kryterium dochodowego. Jego wysokość wynosi 684 zł na osobę w rodzinie

Czy gmina opłaci obiady dzieciom w szkole

Pani Katarzyna samotnie wychowuje troje dzieci, które uczą się w szkole podstawowej. Do tej pory korzystały one z bezpłatnych posiłków, ale matka usłyszała, że zmieniły się przepisy, na podstawie których ośrodek pomocy społecznej przyznał jej takie wsparcie. Czy dalej będzie jej ono przysługiwać?
Co do zasady dożywianie dzieci i innych potrzebujących tego osób jest jednym z obowiązkowych zadań, które na gminy nakładają przepisy dotyczące pomocy społecznej. Aby jednak można było nim objąć jak największą liczbę osób, gminy mogą korzystać z dofinansowania przewidzianego w rządowym programie „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”, który jest realizowany w latach 2014–2020. Ponieważ obecnie jest on prowadzony na podstawie uchwały Rady Ministrów, a nie ustawy, która obowiązywała do końca ubiegłego roku, wymaga to od samorządów podjęcia dodatkowych działań, które umożliwią im korzystanie z budżetowego dofinansowania. Ta zmiana nie spowodowała jednak modyfikacji w zakresie grupy osób uprawnionych do bezpłatnego posiłku. Przysługuje on dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej, również tym, które przebywają w żłobkach i przedszkolach, oraz uczniom, dopóki nie ukończą szkoły ponadgimnazjalnej. Ponadto posiłek mogą otrzymać osoby dorosłe znajdujące się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, czyli takie, które dotyka problem m.in. ubóstwa, sieroctwa, bezrobocia, przemocy w rodzinie, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Przy czym zasady rządowego programu wskazują, że takie wsparcie powinny uzyskać w szczególności osoby samotne, w podeszłym wieku, chore lub niepełnosprawne. Ponadto tak jak do tej pory podstawowym warunkiem, który trzeba spełnić do jego uzyskania, jest wysokość dochodu nieprzekraczająca ustalonego kryterium.
Podstawa prawna
Art. 7 i 17 ust. 1 pkt 3 i pkt 14 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy obowiązuje kryterium dochodowe

Syn czytelniczki rozpocznie we wrześniu naukę w przedszkolu. Ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego matka nie otrzymuje na niego zasiłku rodzinnego, dlatego obawia się, czy gmina sfinansuje koszty jego żywienia w placówce. Jeżeli będzie się ubiegać o taką pomoc, to czy będzie brana pod uwagę wysokość jej dochodów?
Rządowy program dożywiania przewiduje, że gmina może uzyskać dofinansowanie do posiłków tych osób, których dochody są nie wyższe niż 150 proc. kryterium obowiązującego w pomocy społecznej. Ponieważ wynosi ono obecnie 542 zł dla osoby samotnej oraz 456 zł na osobę w rodzinie, to w przypadku posiłków będzie to odpowiednio 813 zł i 684 zł. Z tego też powodu gminy podejmują uchwały podwyższające progi uprawniające do bezpłatnej pomocy właśnie do tej wysokości. Jednak rodzic, który będzie starał się o objęcie dożywianiem, powinien sprawdzić, czy jego samorząd przyjął taki akt prawa miejscowego. Jeśli tego nie zrobił, a dochody członków rodziny przewyższają wspomniane 456 zł, to dzieci nie będą miały prawa do bezpłatnej pomocy. Nie ma jednak przeszkód, żeby gmina przyjęła na swoim terenie jeszcze wyższy poziom progu dochodowego, o ile jej budżet pozwoli na sfinansowanie posiłków dla takich osób. Może też zadecydować, że zwiększone kryterium dochodowe, np. wynoszące 200 proc. tego z pomocy społecznej będzie obowiązywać tylko w przypadku dożywiana dzieci w szkołach. Ponadto samorząd może postanowić, że pomoc dla osób i rodzin przekraczających kryterium będzie przyznawał odpłatnie.
Podstawa prawna
Art. 8 ust. 1 i 2 oraz art. 96 ust. 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy pomoc ma tylko formę posiłku

Czytelnik z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności jest uprawniony do bezpłatnych posiłków w jadłodajni ośrodka pomocy społecznej. Czy warunki rządowego programu pozwalają na przyznanie mu tylko takiego wsparcia?
Wprawdzie podstawową formą pomocy przewidzianą w programie dożywiania jest posiłek, np. obiad lub mleko i bułka dla dziecka w szkole, ale zarówno do końca ubiegłego roku, jak i obecnie możliwe jest też uzyskanie świadczenia pieniężnego, a więc zasiłku celowego na zakup żywności lub posiłku. Gmina może również przyznać świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych.
Podstawa prawna
Art. 36 pkt 1 lit. c i pkt 2 lit. e i j ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy można uzyskać wsparcie bez decyzji

Czytelniczka, która jest nauczycielką w szkole podstawowej, zgłaszała dyrektorowi potrzebę przyznania posiłku dzieciom, które nie były objęte programem dożywiania, a przychodziły na zajęcia głodne. Czy również w obecnej edycji programu ma taką możliwość?
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy dziecko lub uczeń wyraża chęć zjedzenia posiłku, a jego rodzice nie złożyli wniosku o jego przyznanie lub dochody rodziny są wyższe niż kryterium uprawniające do bezpłatnej pomocy, to mimo to może go otrzymywać. W takiej sytuacji dyrektor szkoły lub przedszkola powinien poinformować ośrodek pomocy społecznej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka o konieczności udzielenia mu pomocy w formie posiłku. Jednak warunkiem przyznania dożywiania w takiej formie jest przyjęcie przez gminę programu osłonowego. Wówczas dziecko będzie mogło otrzymać posiłek bez konieczności przeprowadzenia wywiadu środowiskowego oraz wydania decyzji administracyjnej. Gmina może jednak nie przyznać pomocy, jeżeli liczba małoletnich objętych w ten sposób dożywianiem przekroczyłaby 20 proc. dzieci i uczniów korzystających z posiłków w szkołach oraz przedszkolach w poprzednim miesiącu.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy trzeba podać wysokość dochodów

Pani Agata będzie składała wniosek o przyznanie dożywiania dla dwójki jej dzieci. Czy tak jak miało to miejsce w poprzednich latach, musi dołączyć dokumenty wskazujące na wysokość dochodów osiąganych przez nią oraz jej męża?
W przypadku sprawdzania uprawnień do wsparcia dofinansowywanego w ramach rządowego programu zastosowanie mają takie same przepisy ustalające dochód osoby lub rodziny, które obowiązują przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. To oznacza, że do dochodu zalicza się wszystkie przychody z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, a w przypadku jego utraty z miesiąca, w którym formularz jest składany, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania. Są one pomniejszane o podatek, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz kwoty alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Przepisy zawierają też zamknięty katalog dochodów, które nie są wliczane do kryterium. Należą do nich m.in. świadczenie przysługujące osobie bezrobotnej z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych oraz szkolne stypendia socjalne.
Podstawa prawna
Art. 8 ust. 3 i 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy do wniosku trzeba dołączyć dodatkowe dokumenty

Pan Andrzej chciałby się ubiegać o zasiłek celowy na zakup posiłku, który jest dofinansowywany z rządowego programu dożywiania. Czy aby gmina mogła sprawdzić spełnianie przez niego warunków do uzyskania bezpłatnej pomocy, musi dostarczyć dodatkowe dokumenty?
Niezależnie od tego, czy rodzic ubiega się o objęcie jego dzieci posiłkami w szkole, czy chce otrzymywać pomoc w formie pieniężnej lub rzeczowej, wniosek musi być poparty odpowiednimi dokumentami. Najważniejsze z nich są potrzebne do ustalenia jego sytuacji dochodowej. Jeżeli osoba ma przychody z tytułu zatrudnienia, musi dostarczyć zaświadczenie od pracodawcy o jego wysokości za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku. Gdy prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, wymagane jest zaświadczenie lub oświadczenie zawierające jego kwotę. Z kolei w przypadku osób uprawnionych do emerytury i renty trzeba dołączyć ich odcinek z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub zaświadczenie z ZUS lub KRUS. Osoby utrzymujące się z działalności rolniczej są zaś zobowiązane do przedstawienia zaświadczenia lub oświadczenia o wielkości gospodarstwa rolnego. Do wniosku trzeba też dołączyć inne dokumenty, np. kserokopię dowodu osobistego, skrócony akt urodzenia dziecka, orzeczenie o niepełnosprawności.
Podstawa prawna
Art. 107 ust. 5b ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).

Czy będzie przeprowadzony wywiad z opiekunem

Matka dwójki dzieci zwróciła się do gminy o przyznanie dla nich bezpłatnych posiłków. Dowiedziała się, że po złożeniu wniosku oraz dokumentów wskazujących na wysokość dochodu będzie z nią przeprowadzony wywiad środowiskowy. Czy gmina ma obowiązek przeprowadzać go w przypadku przyznawania posiłków?
U osób starających się o pomoc objętą rządowym programem dożywiania przeprowadzany jest rodzinny wywiad środowiskowy na takich samych zasadach, jak odbywa się to w przypadku ubiegania o jakiekolwiek świadczenia z pomocy społecznej. Wywiad, którego druk jest określony rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej, jest sporządzany przez pracownika socjalnego w ciągu 14 dni od wypłynięcia informacji o konieczności jego przeprowadzenia. Jego podstawowym celem jest ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej członków rodziny. W przypadku gdyby matka ubiegająca się o posiłek korzystała już z innych form wsparcia, to zostanie przeprowadzona jego aktualizacja. Jest ona też dokonywana, gdyby zmieniły się jakieś zawarte w nim dane, a jeżeli osoba korzysta ze stałych form pomocy, następuje ona minimum co sześć miesięcy.
Podstawa prawna
Art. 107 ust. 1 i 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.).