Nie można odmówić zwrotu kosztów leczenia poniesionych za granicą, gdy brak podstawowych materiałów medycznych uniemożliwia pacjentowi skorzystanie ze świadczeń we właściwym czasie w jego państwie. Tak uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Rozpatrywał on sprawę Rumunki chorej na ciężkie schorzenie układu krążenia, która potrzebowała pilnej operacji na otwartym sercu. Podczas pobytu w szpitalu kobieta uznała, że brakuje w nim leków i materiałów medycznych pierwszej potrzeby. Zdecydowała, że podda się operacji w Niemczech, a po powrocie do kraju złożyła do kasy ubezpieczenia zdrowotnego wniosek o pokrycie kosztów zabiegu (prawie 180 tys. euro). Rumuński płatnik uznał, że świadczenie było dostępne w Rumunii w rozsądnym terminie i nie zwrócił pieniędzy.
Rumuński sąd, rozpatrując sprawę, zwrócił się do TSUE z pytaniem, czy brak leków i materiałów medycznych pierwszej potrzeby jest równoznaczny z niemożnością udzielenia ubezpieczonemu niezbędnych świadczeń w państwie jego zamieszkania i uprawnia do refundacji wydatków poniesionych przez niego za granicą. Trybunał stwierdził, że w takiej sytuacji nie można odmówić zgody na zwrot kosztów zagranicznego leczenia.
– Wyrok odnosi się co prawda do braku leków i materiałów medycznych pierwszej potrzeby, ale ma szersze znaczenie. W świetle jego uzasadnienia można go odnieść do wszystkich sytuacji, kiedy pacjent z powodu deficytu leków czy sprzętu medycznego nie może skorzystać w kraju z właściwego leczenia, niezbędnego mu ze względu na jego stan zdrowia. Trybunał mówi, że w takiej sytuacji może on pojechać na terapię do innego kraju członkowskiego UE, gdzie infrastruktura jest lepsza – podkreśla Natalia Łojko, radca prawny z kancelarii Kieszkowska Rutkowska Kolasińki.
Dodaje, że TSUE wskazał, iż braki w infrastrukturze szpitalnej muszą pojawiać się na poziomie ogólnokrajowym. Ponadto nie ma znaczenia, czy są one czasowe, czy też stałe.
Wyrok TSUE ma istotne znaczenie dla polskich pacjentów, zwłaszcza tych, którzy czekają na wejście w życie przepisów o leczeniu transgranicznym. W piątek posłowie przegłosowali poprawki wprowadzone do tej regulacji przez Senat. Tym samym ustawa czeka już tylko na podpis prezydenta. Dzięki niej Polacy otrzymają zwrot kosztów leczenia za granicą. Przy czym w przypadku procedur wymagających np. co najmniej dwudniowego pobytu w szpitalu refundacja będzie możliwa, o ile chory przed podjęciem terapii w innym kraju otrzyma zgodę NFZ.
ORZECZNICTWO
Wyrok TSUE z 9 październiak 2014 r. C-268/13; Elena Petru przeciwko Casa Judeţeană de Asigurări de Sănătate Sibiu i Casa Naţională de Asigurări de Sănătate.
