Prowadzę żłobek dla dzieci do lat trzech. Pod koniec 2017 r. złożyłem wniosek o dotację celową, ale pismem z 10 stycznia br. wójt gminy odmówił mi przyznania jej. Uznał on, że przekroczyłem termin z uchwały dotacyjnej, który został ustalony do 30 listopada. Czy mogę podważyć tę decyzję? Jeżeli tak, to w sądzie cywilnym czy administracyjnym?
Tak. Wydaje się, że w opisanej sytuacji są szanse na podważenie decyzji wójta o odmowie przyznania dotacji.
Z podanego stanu faktycznego wynika, że wójt, kierując się zapisami uchwały dotacyjnej (żłobkowej), odmówił przyznania dotacji przedsiębiorcy, rzekomo z uwagi na przekroczenie terminu na złożenie wniosku w tej sprawie. Kwestię ww. terminu na złożenie wniosku o dotację należy przede wszystkim ocenić w kontekście uchwały dotacyjnej, która ma moc aktu prawa miejscowego, czyli powszechnie obowiązuje na terenie danej gminy. Przypomnieć również warto, że podstawą materialnoprawną tej uchwały jest art. 60 ust. 2 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech.
W artykule tym wskazano, że wysokość i zasady ustalania oraz rozliczania dotacji celowej, o której mowa w ust. 1, w tym kategorie dzieci, na które przyznawana jest dotacja, określa rada gminy w drodze uchwały. Na kanwie ww. regulacji Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 marca 2017 r. (sygn. akt II GSK 1673/15) przyjął m.in., że: „W tak rozumianym pojęciu zasad ustalania i rozliczania dotacji nie mieści się – jak to przyjęto w zaskarżonej uchwale – termin składania wniosków o dotację, wymogi formalne wniosku czy termin przekazywania dotacji beneficjentom. Nie są to bowiem kwestie o charakterze materialnoprawnym, a więc dotyczące przesłanek materialnych ustalenia i rozliczenia dotacji”. Dalej zaakcentowano, że: „Dodatkowo podnieść trzeba, że ustawa o opiece nad dziećmi, odmiennie niż u.s.o., nie wprowadza jako warunku przyznania dotacji terminu złożenia wniosku o dotację, co wynika z faktu, iż dotacja ta jest dotacją celową, nie zaś podmiotową (przyznawaną na sfinansowanie działalności bieżącej określonych w ustawie podmiotów sprawujących opiekę nad dziećmi)”.
Tak więc rada gminy nie miała podstawy prawnej do ustalania terminu składania wniosku.
A jeżeli go ustaliła, to nie jest on wiążący. Wyraźnie wskazał to WSA w Gliwicach w wyroku z 4 maja 2016 r. (sygn. akt I SA/Gl 1459/15). Stwierdził, że skoro zgodnie z prawem w uchwale dotacyjnej nie można było wprowadzić przepisu ograniczającego możność uzyskania dotacji z uwagi na termin złożenia odpowiedniego wniosku, to należy przyjąć, iż wyznaczony termin ma charakter instrukcyjny, porządkujący, np. umożliwiający organowi zabezpieczenie odpowiednich środków w corocznych uchwałach budżetowych. Podkreślił również, że taki termin nie jest jednak terminem prawa materialnego ani procesowego, nie rodzi określonych w tym prawie skutków i nie wiąże przedsiębiorców ubiegających się o dotację. Ostatecznie w ww. sprawie sąd uznał skargę przedsiębiorcy prowadzącego żłobek na odmowę przyznania dotacji i to w sytuacji, gdy takie ograniczenie wprowadzała ww. uchwała dotacyjna.
Biorąc pod uwagę wskazaną normę prawną i orzecznictwo sądowe w opisywanej sytuacji, przedsiębiorca może skutecznie podważyć odmowę wójta przyznania dotacji na dzieci w żłobku z powodu rzekomego przekroczenia terminu na złożenie wniosku o dotację. Może to zrobić pomimo tego, że uchwała wyznacza taki termin w sposób sztywny, np. na 30 września, października czy listopada danego roku.
Tego rodzaju sprawy podlegają rozpoznaniu przez sądy administracyjne, a nie sądy cywilne. Wynika to m.in. z faktu, że wspomniane środki finansowe przyznawane w ramach dotacji podlegają administracyjnym regułom wydatkowania. W konsekwencji odmowę przyznania dotacji przez wójta należy zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Podstawa prawna
Art. 60 ust. 2 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 157 ze zm.).
