Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do wypoczynku. Gwarantem urlopu są przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy i urlopach wypoczynkowych. W świetle tych przepisów pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu, także tego, którego nie zdążył wykorzystać. Jak strony mogą rozwiązać kwestię zaległego urlopu pracownika?

Ile dni wolnych przysługuje pracownikowi?

Jeśli zatrudniony pracuje krócej niż 10 lat, przysługuje mu 20 dni płatnego urlopu rocznie. Jeśli zaś jest zatrudniony od co najmniej 10 lat, ma prawo do 26 dni wolnych. Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy także może wykorzystać dni wolne, jednak ich ilość ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Zgodnie z obowiązującym prawem, jednak dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.

Kluczowym przepisem regulującym kwestię zaległych urlopów jest art.161 Kodeksu Pracy, zgodnie z którym pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Jednocześnie istnieje możliwość udzielenia urlopu w innym terminie na wniosek pracownika. Taką prośbę musi jednak odpowiednio umotywować. Przesunięcie jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli np. nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

Przełożony musi udzielić pracownikowi urlopu najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Przepis ten nie dotyczy urlopów na żądanie, który przysługuje pracownikowi w wymiarze 4 dni. Pracodawca zachowa ustawowe terminy nawet gdy na dzień 30 września wyznaczy pierwszy dzień urlopu.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia należnego urlopu?

Nieudzielenie urlopu wypoczynkowego pracownikowi lub nieuzasadnione zmniejszenie jego wymiaru traktowane jest jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Takie postępowanie zagrożone jest karą grzywny od 1 do 30 tysięcy złotych.

Sprawa zaległego urlopu wygląda inaczej w przypadku, gdy zbliża się termin wygaśnięcia umowy między stronami. Wówczas pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Takie rozwiązanie nie jest możliwe, jeśli pracownik bezpośrednio po wygaśnięciu umowy, nawiązuje kolejną z tym samym przełożonym.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

Polecany produkt: Kodeks pracy 2016>>