Emerytura pomostowa przysługuje pracownikom, którzy w przeszłości byli zatrudnieni przy pracach o szczególnym charakterze, bądź w szczególnych warunkach.

Wcześniejsze emerytury przysługują już coraz mniejszej liczbie osób komu dokładnie, przeczytasz tutaj>>, zostały bowiem zastąpione przez emerytury pomostowe. O ile emerytury wcześniejsze jeszcze przysługują urodzonym przed 1 stycznia 1949 roku, to o pomostówki mogą ubiegać się osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które spełniają też inne warunki, w tym:

  • ukończyły co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),
  • posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
  • udowodniły okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat.

Bowiem warunkiem podstawowym do otrzymania emerytury pomostowej jest praca przed 1 stycznia 1999 r. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac, czy też taka praca po 31 grudnia 2008 r. wymieniona w nowych wykazach prac.

Przy czym ZUS sumuje okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione w starych wykazach prac, a wykonywanej przed dniem 1 stycznia 2009 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz prace wymienione w w nowych wykazach, wykonywane w pełnym wymiarze czasu pracy, niezależnie od tego czy zatrudnienie to miało miejsce przed 1 stycznia 2009 r., czy też po tej dacie.

Emerytura pomostowa na specjalnych warunkach

Za pracę w szczególnych warunkach ustawodawca uznał między innymi prace pod ziemią, na wodzie i pod wodą, w powietrzu, w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu, bardzo ciężkie prace fizyczne oraz prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego, a także ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym.

Chodzi więc przykładowo o pracę w górnictwie, energetyce, hutnictwie, przemyśle metalowym, chemicznym, w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych, w leśnictwie, przemyśle drzewnym, papierniczym, lekkim, poligraficznym, w transporcie i łączności, w gospodarce komunalnej, rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym oraz w służbie zdrowia i opiece społecznej.

Pomostówkę na takich warunkach otrzymają także osoba, która wykonywała prace na statkach powietrznych, w portach morskich, przy przetwórstwie azbestu, produkcji i przetwórstwie ołowiu i kadmu, zajmowała się pracami garbarskimi bezpośrednio przy obróbce mokrych skór czy ciężkimi pracami fizycznymi w podziemnych kanałach ściekowych, lub też pracowała jako rybak morski, nurek czy ratownik GOPR.

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się także tancerzy zawodowych ubezpieczonych z tytułu działalności artystycznej, wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy prace związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym.

Wcześniejsza emerytura za pracę w szczególnym charakterze

Z kolei za zatrudnionych w szczególnym charakterze ustawodawca uznaje osoby wykonujące prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, a które z wiekiem tracą możliwość należytego wykonywania swoich obowiązków w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób.

Są to między innymi prace maszynistów pojazdów trakcyjnych, prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych, prace operatorów żurawi wieżowych, do obsługi których są wymagane uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne oraz dźwignic portowych lub stoczniowych, prace członków zespołów ratownictwa medycznego.

Trzeba zwolnić się z pracy

Ostatnim warunkiem, jaki musi spełnić dana osoba, aby otrzymać emeryturę pomostową, jest rozwiązanie stosunku pracy. Przy czym jeśli pracownik był zatrudniony u kilku pracodawców - musi rozwiązać wszystkie umowy o pracę.

Natomiast osoba ubiegająca się o świadczenie nie musiała być wcześniej zatrudniona w ramach stosunku pracy. Prawo do emerytury pomostowej otrzyma również osoba, która prowadziła pozarolniczą działalność, działalność rolniczą, a także wtedy, gdy nie była w tym czasie aktywna zawodowo.

Pomostówka przysługuje do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego - ile wynosi dla kobiet i mężczyzn, dowiesz się tutaj>>

Wysokość pomostówki

Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury, a oblicza się ją poprzez podzielenie podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie tej emerytury.

Na podstawę obliczenia emerytury pomostowej składa się:

  • kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz
  • kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Tablicę średniego dalszego trwania życia ogłasza corocznie Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Zgodnie z tablicą średniego dalszego trwania życia obowiązującą od 1 kwietnia 2015 r. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat wynosi 261,4 miesiąca.

Podstawa prawna:

Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 1998 r. nr 162, poz. 1118)

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8, poz. 43)