Od 6 marca 2016 r. pobieram emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jest to emerytura z nowego zreformowanego systemu. 17 marca 2016 r. ponownie podjęłam pracę. Czy będę mogła wystąpić do ZUS o doliczenie mi tego okresu pracy? Czy dłuższy staż pracy zwiększy moją emeryturę?
Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę, że zreformowane w 1999 r. zasady przyznawania i obliczania wysokości emerytury odeszły od długości stażu pracy jako warunku mającego wpływ na to świadczenie. Dlatego też w opisywanej sytuacji nie można mówić o doliczaniu okresu pracy, a jedynie o doliczaniu składek, jakie ubezpieczona zgromadziła w trakcie pracy na emeryturze. Pobieranie emerytury nie zwalnia bowiem wynagrodzenia emeryta ze składek.
Wysokość emerytury ustalanej według zreformowanych zasad dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., to wynik podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez liczbę miesięcy średniego dalszego trwania życia danej osoby, co wynika z tablic trwania życia ogłaszanych przez prezesa GUS. [ramka]
Emerytura obliczana w ten sposób przysługuje wszystkim ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r., a więc także osobom, które cały swój staż ubezpieczeniowy przebyły wyłącznie przed 1 stycznia 1999 r., a po 31 grudnia 1998 r. nie podlegały ubezpieczeniom społecznym. Dla tej grupy ubezpieczonych podstawę obliczenia nowej emerytury stanowić będzie wyłącznie odpowiednio zwaloryzowany kapitał początkowy.
Natomiast w przypadku ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., którzy zostali objęci ubezpieczeniami społecznymi po raz pierwszy po 31 grudnia 1998 r., podstawę obliczenia emerytury stanowi wyłącznie kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne.
Przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób uprawnionych do świadczenia w niższym wieku emerytalnym na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej (np. z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) podstawę obliczenia emerytury stanowią:
●zwaloryzowane składki emerytalne, zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje emerytura, oraz
●kapitał początkowy – przeliczony poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę, a następnie odpowiednio zwaloryzowanego.
W przypadku, gdy o tę emeryturę ubiega się ubezpieczony, który złożył równocześnie wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym (II filar) na dochody budżetu państwa – składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w ZUS, podlegają zwiększeniu się poprzez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Wskaźnik ten odzwierciedla stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w ZUS. Wysokość nowej emerytury ulega dodatkowo zwiększeniu za okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, o ile ubezpieczony:
●nie ma ustalonego prawa do emerytury rolniczej,
●te okresy są krótsze niż 25 lat.
Osobom, które nabyły emerytury według nowych zasad i nadal podlegają ubezpieczeniom społecznym, bo np. pracują, przysługuje prawo do ponownego obliczenia ich wysokości. Polega ono na powiększeniu emerytury o kwotę wynikającą z podzielenia dodatkowych składek (odpowiednio zwaloryzowanych), zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego już po ustaleniu prawa do emerytury, przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia. Chodzi o składki zewidencjonowane od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, a jeśli emerytura była już przeliczana – od miesiąca, w którym nastąpiło to przeliczenie – do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury. Emerytura może być w ten sposób przeliczana wielokrotnie, ale ponowne ustalenie jej wysokości może być dokonane nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego albo po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
W opisywanym przypadku ubezpieczona może złożyć wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia po 31 grudnia 2016 r. albo w każdym czasie po ustaniu zatrudnienia. ⒸⓅ
Ważne definicje
PODSTAWA OBLICZENIA EMERYTURY
Suma:
● zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego od 1 stycznia 1999 r.
oraz
● zwaloryzowanego kapitału początkowego obliczonego za okres sprzed 1 stycznia 1999 r.
TABLICE TRWANIA ŻYCIA
Tablice uwzględniające średnie dalsze trwanie życia, wspólne dla kobiet i mężczyzn, wyrażone w miesiącach dla wieku ubezpieczonego, ogłaszane corocznie przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim w formie komunikatu.
Stanowią podstawę do obliczenia emerytur ustalanych na wnioski zgłoszone od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku kalendarzowego. W przypadku zgłoszenia przed 1 kwietnia wniosku o emeryturę przez osobę, która wiek emerytalny osiągnie po 31 marca, do ustalenia średniego dalszego trwania życia stosuje się tablice obowiązujące od 1 kwietnia.
Podstawa prawna
Art. 108 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
