Leczenie w szpitalu jest całkowicie darmowe dla osób ubiezpieczonych w Narodowym Funduszu Zdrowia. Tak jest w teorii. W praktyce jednak to nie jest do końca prawda. Istnieją pewne dodatkowe opłaty, z którymi muszą się liczyć pacjenci. Są też usługi, za które szpitale próbują pobierać opłaty, choć jest to niedopuszczalne.
Każdy, kto kiedykolwiek leczył się w publicznym szpitalu wie, że taki pobyt może wiązać się z pewnymi dodatkowymi opłatami i wydatkami. Choć sama procedura lecznicza jest refundowana przez NFZ, to nie oznacza to, że szpital nie może pobierać dodatkowych opłat za określone usługi.
Poniżej zamieszczamy listę dodatkowych opłat w szpitalach, z którymi mogą spotkać się pacjenci w 2024 r. Prezentujemy też zestaw dodatkowych opłat, których czasami żądają publiczne szpitale, a które są pobierane przez nie całkowicie bezprawnie.
Dodatkowe opłaty w szpitalu 2024. Za co płacimy w szpitalu? [LISTA]
Szpitale mogą zażądać, aby pacjenci zapłacili z własnej kieszeni za część usług.
Tego typu opłaty nie są związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, ani nie wiążą się bezpośrednio z procesem ich udzielenia. Takie usługi nie są więc finansowane ze środków w ramach umów z NFZ. Dlatego szpitale mogą samodzielnie określać wysokość wspomnianych opłat - tłumaczy Rzecznik Praw Pacjenta.
Za co możemy dodatkowo zapłacić w szpitalu? Oto lista opłat.
Opłata za wyciąg, odpis lub kopii dokumentacji medycznej [CENNIK]
Zgodnie z art. 27 pkt 2 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, placówka medyczna ma prawo pobierać opłatę za odpis, kopię lub wyciąg z dokumentacji medycznej pacjenta. Co ważne, nie wolno pobierać opłat za pierwszy oryginalny egzemplarz.
Ile wynoszą opłaty? Są one uregulowane w ten sposób, że maksymalna opłata nie może przekroczyć określonej części wysokości przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale danego roku. Oto szczegółowe, aktualne wyliczenia oparte o kwotę 7 540,36 zł - tyle wyniosło bowiem średnie wynagrodzenie w IV kwartale 2023 r.:
- 1 strona wyciągu albo odpisu - maks. 0,002 przeciętnego wynagrodzenia, czyli - 15,08 zł
- 1 strona kopii albo wydruku - maks. 0,00007 przeciętnego wynagrodzenia, czyli - 0,53 zł
- dokumentacja medyczna na informatycznym nośniku danych - maks. 0,0004 przeciętnego wynagrodzenia, czyli - 3,02 zł.
Korzystanie z telewizora w sali chorych
To bardzo często spotykana praktyka w szpitalach. Płatna telewizja znajduje się na każdej z sal i chorzy mogą ją uruchomić, wrzucając pieniądze do specjalnie dostosowanych do tego telewizorów.
Im dłużej chcemy oglądać telewizję, tym więcej musimy zapłacić.
Opłata za parking
Opłata za parking w szpitalach to także bardzo częsta praktyka, która pozwala placówkom na uzyskanie dodatkowych dochodów. Zwykle na takie opłaty decydują się szpitale w dużych miastach, gdzie o miejsca postojowe nie jest łatwo.
Ceny za godzinę postoju na szpitalnym parkingu są różne i zwykle wynoszą od 1 zł do kilku złotych. Istnieje też opcja opłat dobowych. Możemy łatwo policzyć, że w przypadku pozostawienia auta na okres kilkudniowej hospitalizacji, opłata za parking może wynieść całkiem sporo.
Często spotykaną zasadą jest bezpłatny okres np. 15 pierwszych minut postoju. To oznacza, że pacjenci, którzy są podwożeni do szpitala mogą w ten sposób uniknąć dodatkowych wydatków.
Opłata za szatnię
W większości szpitali zarówno pacjenci, jak i odwiedzający nie muszą płacić za pozostawienie ubrań w szatni. Niemniej zdarzają się placówki, które pobierają takie opłaty. Zwykle wynoszą one od złotówki do kilku złotych.
Opłata za obuwie ochronne lub ochraniacze
Zdarza się, że szpitale wprowadzają wymóg wchodzenia na oddziały szpitalne wyłącznie w obuwiu ochronnym lub ochraniaczach na buty. Jeśli nie mamy swoich, to musimy je kupić. Można to zrobić w szpitalnych kioskach lub specjalnych automatach ustawionych zwykle niedaleko wejścia do placówki.
Pamiętajmy, że nie ma przepisów, które nakazują szpitalom wprowadzanie wymogu noszenia ochraniaczy przez pacjentów. Mało tego, tego typu rozwiązania są już raczej rzadkością.
Opłata za dodatkową opiekę pielęgnacyjną
Każdy pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej w szpitalu. Pamiętajmy, że przez dodatkową opiekę rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Taka opiekę może sprawować np. członek rodziny pacjenta.
Szpital ma prawo zażądać opłaty, która wynika z kosztów poniesionych przez placówkę w związku ze sprawowaniem dodatkowej opieki nad pacjentem. Chodzi tu np. o koszty związane ze zużyciem mediów jak prąd czy woda, które pobiera członek rodziny albo inna osoba całodobowo przebywająca z hospitalizowanym pacjentem. W dodatkowy koszt wlicza się też np. udostępnienie łazienki czy pomieszczenia socjalnego do przygotowania posiłku lub udostępnienie łóżka i pościeli opiekunom pacjenta.
Ważne Uwaga!
Od 3 lipca 2019 r. rodzice małoletnich pacjentów nie ponoszą już żadnych opłat związanych ze sprawowaniem dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad swoimi dziećmi, w tym za sam pobyt w szpitalu. Dotyczy to również opieki sprawowanej nad pacjentem posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (nie ma znaczenia przy tym wiek takiego pacjenta).
Opłaty dodatkowe, których szpital nie ma prawa pobierać [LISTA]
Zdarza się, że szpitale próbują pobierać opłaty za usługi, za które nie mają prawa tego robić. Takie przypadki należy zgłaszać do NFZ. Za co publiczny szpital nie może zażądać zapłaty?
Opłata za znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie
Od lipca 2015 r. każdej pacjentce podczas porodu przysługuje możliwość nieodpłatnego skorzystania ze znieczulenia zewnątrzoponowego. Niestety, wciąż zdarza się, że niektóre szpitale traktują prośbę pacjentek o znieczulenie jako dodatkową usługę "na żądanie", za którą pobierają opłaty. Jest to niedopuszczalne. Co robić w takiej sytuacji?
Jeśli szpital pobrał od Ciebie taką opłatę zgłoś ten fakt do Narodowego Funduszu Zdrowia. NFZ zweryfikuje czy nie wystąpiła tzw. podwójna płatność za świadczenie – jednoczesna refundacja kosztów z NFZ oraz poniesione przez Ciebie opłata - informuje Rzecznik Praw Pacjenta.
Opłata za korzystanie z energii elektrycznej
Szpitale nie mają prawa żądać od pacjentów opłat np. za ładowanie telefonów, podłączanie laptopów lub innych urządzeń elektrycznych. Korzystanie z energii elektrycznej w placówkach opieki zdrowotnej jest bezpłatne.
Zgodnie ze stanowiskiem Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia pobieranie od pacjentów przez szpitale dodatkowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, narusza zasady realizacji umowy o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej.
Opłata za leki w trakcie leczenia w szpitalu
Jeśli szpital zażądał od pacjenta pozostającego w trakcie hospitalizacji dodatkowej opłaty za leki i wyroby medyczne (np. podkłady, pieluchomajtki itp.), to jest to nieuprawnione działalnie. Niezgodne z prawem jest też zobowiązywanie pacjentów do zabierania ze sobą leków przyjmowanych na stałe w oryginalnych opakowaniach na cały okres pobytu w placówce.
Jak informuje Rzecznik Praw Pacjenta, "hospitalizowany pacjent ma zapewnione leczenie w zakresie, jaki wynika z oceny jego stanu zdrowia oraz wskazań medycznych. Szpital ma więc obowiązek zapewnić mu bezpłatne leki i wyroby medyczne jeśli są one konieczne do wykonania świadczenia zdrowotnego stanowiącego bezpośrednią przyczynę hospitalizacji. Zapis ten dotyczy też konieczności zaopatrzenia pacjenta w niezbędne dla jego zdrowia leki i wyroby medyczne, wynikające z leczenia schorzeń współistniejących, które pojawiają się w trakcie tej hospitalizacji, a które powinny być leczone na koszt szpitala".
Opłata za wyżywienie
Szpital ma obowiązek zagwarantować pacjentowi wyżywienie w trakcie hospitalizacji. Musi też zapewnić mu dostęp do wody. Pacjenci przebywający w oddziałach szpitalnych otrzymują średnio 3 - 5 posiłków dziennie spośród kilku - kilkunastu diet.
Jeśli jednak szpitalna dieta okaże się niewystarczająca, to pacjent musi wówczas zaopatrzyć się w dodatkowe jedzenie, które może zakupić np. w szpitalnym bufecie lub sklepiku. Tutaj już, oczywiście, należy zapłacić (i to często niemało).