Narodowa Strategia Onkologiczna. Prof. Rutkowski: Jest ożywienie

Podczas wtorkowego posiedzenia Rady Ministrów rząd przyjął uchwałę dotyczącą Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020–2030. Choć dotyczyła ona kwestii formalnych związanych z funkcjonowaniem NSO, jest ożywienie w zakresie jej wdrażania. Mówi o nim prof. Piotr Rutkowski, wskazując na najważniejsze tegoroczne działania. Co z Narodową Siecią Onkologiczną? Jakich działań w ramach realizacji Narodowej Strategii Onkologicznej możemy spodziewać się w tym roku?

Jakie zmiany wprowadza rządowa uchwała w sprawie Narodowej Strategii Onkologicznej?

Podczas wtorkowego posiedzenia rząd przyjął uchwałę związaną z programem Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020–2030. Zmiany dotyczyły aktualizacji terminów i zakresu działań realizowanych w jej ramach.

– Zaktualizowanie Narodowej Strategii Onkologicznej było konieczne ze względu na występujące w niej pewne braki – tłumaczył, podczas konferencji prasowej, która odbyła się po posiedzeniu rządu, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.

"Projektowana uchwała przewiduje modyfikację wybranych zadań Strategii w celu ujednolicenia nomenklatury w obowiązujących aktach prawnych oraz w sposób odzwierciedlający zaplanowaną, faktyczną formę, termin i zakres ich realizacji, będący wynikiem wielostronnych ustaleń pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w realizację NSO i podjętych przez nich decyzji, uwzględniających aktualne potrzeby i możliwości wykonania zadań, przy jednoczesnym zachowaniu spójności z rocznymi harmonogramami wdrażania NSO. Projektowana uchwała przewiduje także rozszerzenie odpowiedzialności za realizację zadań z pkt 10 i 22 Strategii, celem precyzyjnego wskazania wykonawców podejmowanych działań" – wyjaśniono w uzasadnieniu projektu przyjętej uchwały.

Co w tym roku będzie wdrażane w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej?

W rozmowie z Gazetą Prawną prof. Piotr Rutkowski z Narodowego Instytutu Onkologii, pełnomocnik dyrektora NIO–PIB ds. Narodowej Strategii Onkologicznej i Badań Klinicznych, a także przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego i Rady Agencji Badań Medycznych zauważa, że choć uchwała, podjęta przez rząd 12 marca 2024 r., dotyczyła kwestii formalnych związanych z funkcjonowaniem NSO, to jest ożywienie w zakresie wdrażania strategii.

– Jest znaczne ożywienie. W zasadzie można powiedzieć, że przez ostatni rok nie działo się tak dużo, jak obecnie. W ciągu czterech najbliższych miesięcy prawdopodobnie zakończą się prace związane z narodowym portalem onkologicznym. Mamy też w końcu finansowanie na adaptację wytycznych amerykańskich NCCN i wydaje się, że w tym roku będziemy mieli większość polskich wytycznych diagnostyczno-terapeutycznych zakończonych. Nie mamy jeszcze ostatecznej decyzji odnośnie Testu FIT do profilaktyki raka jelita grubego, ale będziemy nad tym pracować tak, aby wprowadzić go w drugiej połowie roku – poinformował prof. Piotr Rutkowski.

Szczepienia HPV dostępne w szkołach i aptekach?

Prof. Rutkowski zdradza, że są prowadzone prace nad rozwiązaniem pozwalającym na dostępność szczepionek HPV z poziomu szkół lub aptek.

– Poprawiły się działania związane z kampanią dotyczącą szczepień HPV. Czekam jeszcze na ostateczne dane, ale w tej chwili mamy 22 proc. zaszczepionych dzieci. Zobaczymy, jak wynik ten będzie się kształtował w połowie roku. Mam nadzieję, że będzie on znacznie wyższy. Aktualnie szczepienia te są dostępne z poziomu lekarza POZ. Prowadzimy jednak prace nad rozwiązaniem pozwalającym na to, aby weszły one do szkół lub aptek. Kolejna równie istotna sprawa to test w kierunku HPV DNA. Przeszedł on już ocenę, więc jest szansa na to, aby w drugiej połowie roku został wprowadzony jako alternatywa, która częściowo zastąpi tradycyjne badanie cytologiczne dla profilaktyki raka szyjki macicy – mówi prof. Piotr Rutkowski.

Narodowa Sieć Onkologiczna: "Są przesunięcia, ale to nie znaczy, że nie jest wdrażana"

Rok 2024 przyniósł przesunięcia w harmonogramie wdrażania Narodowej Sieci Onkologicznej.

– Są przesunięcia, ale to nie znaczy, że nie jest ona wdrażana. Brakuje nam sprawnie działającej karty eDILO. Mamy przygotowany system do telekonsultacji, jednak nie jest on jeszcze przetestowany. Monitorowanie krajowej sieci onkologicznej, czyli wdrożenie zaproponowanych wskaźników to rzecz, nad którą pracuje Krajowa Rada Onkologiczna. Lada moment ogłoszone zostaną także kryteria, jakie powinny spełniać ośrodki SOLO I, SOLO II, SOLO III, czyli stopień referencyjności. Jest to niezwykle ważne, ponieważ umożliwi czasowe podpisywanie umów współpracy pomiędzy szpitalami – podkreśla prof. Rutkowski.

Co to jest Narodowa Strategia Onkologiczna?

Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030 to wieloletni pogram, którego celem jest wprowadzenie kompleksowych zmian w polskiej onkologii. Zakłada on poprawę wczesnej wykrywalności i skuteczności leczenia nowotworów oraz równy dostęp do najnowszych metod terapii. NSO wytycza kierunki rozwoju systemu opieki zdrowotnej w zakresie onkologii, wskazując na pięć kluczowych obszarów:

• inwestycja w kadry,
• inwestycja w edukację, czyli prewencję pierwotną – styl życia,
• inwestycję w pacjenta, czyli prewencję wtórną,
• inwestycję w naukę i innowacje,
• inwestycję w system opieki onkologicznej.

Poczynione w ramach NSO inwestycje w powyższe obszarów pozwolą na odwrócenia niekorzystnych trendów epidemiologicznych, poprawy skuteczności terapii onkologicznych i dostosowania rozwiązań systemowych do potrzeb pacjentów z chorobą nowotworową.