W piątek rusza rejestracja na szczepienia przeciwko COVID-19, ale w pierwszym okresie dotyczyć będzie osób w wieku 80 lat i więcej. Po tygodniu, 22 stycznia, do zapisów dołączą osoby w wieku 70-79 lat. W kolejnych okresach zapisami zostaną objęte kolejne roczniki Polaków. Agnieszka Kister, dyrektor Centrum eZdrowia, wyjaśnia, jakimi kanałami przebiega rejestracja na szczepienia oraz jak wygląda cała procedura dotycząca szczepień w Polsce.

Kto pierwszy będzie mógł skorzystać z systemu zapisów na szczepienia przeciwko COVID-19

Rejestracja rusza 15 stycznia, ale w pierwszym okresie zapisać na szczepienie będą mogły się osoby w wieku 80 lat i więcej. Po tygodniu, 22 stycznia, do zapisów dołączą osoby w wieku 70-79 lat. W kolejnych okresach zapisami zostaną objęte kolejne roczniki Polaków. Dodatkowo, zapisanie się na szczepienie będzie możliwe trzema różnymi kanałami. Tym samym nie wszyscy będą się od razu zapisywać na szczepienie i nie wszyscy będą chcieli skorzystać ze ścieżki zapisu przez Internet.

Jak - krok po kroku - będzie wyglądać proces rejestracji na szczepienie?

Na szczepienia można się zarejestrować na trzy sposoby: w Internecie poprzez e-Rejestrację dostępną na stronie pacjent.gov.pl, całodobową i bezpłatną infolinię - 989 lub bezpośrednio wybranym przez siebie punkcie szczepień.

Dla grup populacyjnych objętych szczepieniem, czyli w najbliższym czasie dla 80- i 70- latków, wystawione zostaną e-skierowania na szczepienie. Te e-skierowania wystawi automatycznie systemie e-zdrowia (P1), nie trzeba więc prosić lekarza o jego wystawienie. Nie trzeba również znać numeru takiego e-skierowania czy posiadać jego kopii. Wystarczy, żeby przy rejestracji, np. dzwoniąc na infolinię, podać swoje imię i nazwisko oraz swój numer PESEL. Na tej podstawie konsultant infolinii czy pracownik punktu szczepień odszuka w swoim systemie informatycznym nasze pełne dane i zaproponuje nam kilka terminów szczepienia w punktach szczepień znajdujących się w okolicy naszego miejsca zamieszkania. Można będzie też podać własne preferencje, co do lokalizacji czy terminu szczepienia. Po tym, jak potwierdzimy swój wybór, termin szczepienia zostanie dla nas zarezerwowany, a na podany numer telefonu otrzymamy potwierdzenie SMS. Analogiczne przypomnienie SMS otrzymamy na dzień przed terminem szczepienia.

Czyli jeśli zapiszę się na szczepienie poprzez punkt szczepień lub infolinię, to dane do systemu wpisze lekarz lub pracownik infolinii?

Tak, niezależnie na który kanał zapisu się zdecydujemy, informacja trafi do centralnego systemu rejestracji, a my otrzymamy SMS z potwierdzeniem miejsca i terminu szczepienia. Gdyby, pomimo podania prawidłowego numeru telefonu, SMS do nas nie dotarł, warto np. wejść na swoje Internetowe Konto Pacjenta lub zadzwonić na infolinię i upewnić się, że rezerwacja jest prawidłowo dokonana.

A jeśli zdecydujemy się na zapisanie przez Internet?

Wówczas trzeba wejść na stronę pacjent.gov.pl i kliknąć w e-Rejestrację. Po zalogowaniu się, do czego potrzebny jest Profil Zaufany, system e-Rejestracji poprosi nas o ewentualną aktualizację nr telefonu, a następnie zaproponuje nam terminy wizyt w bliskich punktach szczepień. Można też skorzystać z wyszukiwarki, gdzie sami wyszukamy dogodne lokalizacje czy terminy szczepienia. Kiedy już znajdziemy interesujący nas termin, wystarczy zaakceptować wybór. W tym momencie wybrany przez nas termin zostaje dla nas zarezerwowany, czego potwierdzenie otrzymujemy w SMS.

Następnym krokiem jest udanie się w ustalonym terminie do wybranego podczas rejestracji punktu szczepień. Na miejscu odbędzie się kwalifikacja do szczepienia, a następnie szczepienie przeciw COVID-19. Z reguły potrzebne jest przyjęcie drugiej dawki, a na termin tego szczepienia umawiamy się już bezpośrednio w punkcie szczepień, gdzie podano nam pierwszą dawkę. Wszystkie informacje o naszym szczepieniu zostaną wpisane do e-Karty Szczepień. Zbudowaliśmy ją specjalnie dla potrzeb COVID-19, ale docelowo będą tam wpisywane wszystkie nasze szczepienia i zastąpi ona dotychczasową papierową dokumentację.

Informacje o naszym szczepieniu znajdziemy też w Internetowym Koncie Pacjenta. Będzie tam też można, po przyjęciu drugiej dawki, pobrać kod QR i np. zapisać na swoim telefonie. Będzie to rodzaj zaświadczenia o szczepieniu. O wydruk takiego kodu QR będzie też można poprosić w punkcie szczepień.

Rozumiem, że osoby spoza grupy priorytetowej - np. 30-latkowie, bez żadnych chorób współistniejących i nie będący np. nauczycielem - też będą mogły od 15 stycznia się zapisać, ale na wyznaczenie terminu szczepienia poczekają dłużej?

Osoba poniżej 70. roku życia, do czasu uruchomienia szczepienia dla jej grupy wiekowej, nie będzie jeszcze mogła zapisać się na szczepienie, ale będzie mogła zgłosić chęć zaszczepienia się przeciw COVID-19 wypełniając specjalny formularz na stronie szczepimysie.pacjent.gov.pl. Dzięki temu, w momencie, kiedy szczepienia będą uruchomione dla jej grupy wiekowej, otrzyma ona na podany w formularzu adres e-mail informację, że zostało już dla niej wystawione e-skierowanie i może umówić się na szczepienie. Wypełnienie formularza nie jest obowiązkowe. Dla osób, które tego nie zrobią również zostanie wystawione e-skierowanie, trzeba będzie tylko śledzić informacje w mediach o tym, że jest się już w grupie wiekowej objętej szczepieniami.

Czy można zarejestrować np. swojego dziadka, który może być wykluczony cyfrowo?

Do rejestracji potrzebne jest jedynie podanie imienia i nazwiska oraz nr PESEL osoby, która ma zostać zaszczepiona. Warto też podać lub zaktualizować numer telefonu tak, by otrzymać SMS z przypomnieniem miejsca i terminu szczepienia.

Jak długo będzie ważne e-skierowanie?

Przez 90 dni. W momencie, kiedy przyjdzie nasza kolej na szczepienie, system automatycznie wygeneruje takie e-skierowanie. Jeśli jednak nie posiadamy numeru PESEL lub minął termin ważności pierwszego e-skierowania, o wystawienie tego dokumentu będzie trzeba poprosić lekarza.

System informatyczny będzie odnotowywać, kto się już zaszczepił, a kto nie?

Informacja o przebytym szczepieniu będzie wprowadzana przez osobę, która nas zaszczepiła do e-Karty Szczepień w systemie e-zdrowie (P1). Pacjent otrzyma także zaświadczenie o szczepieniu w postaci kodu QR, który będzie można pobrać ze swojego Internetowego Konta Pacjenta lub w aplikacji mObywatel, a także uzyskać w formie wydruku bezpośrednio w punkcie szczepień.

Co, jeśli ktoś nie zgłosi się na drugą dawkę szczepienia? Nie wypadniemy wówczas z kolejki?

Na drugą dawkę szczepienia umawiamy się bezpośrednio po przyjęciu pierwszej dawki szczepienia w tym samym punkcie szczepień, gdzie podano nam dawkę pierwszą. To ważne, ponieważ drugie szczepienie musi odbyć się szczepionką tego samego producenta co pierwsza dawka, a dodatkowo istotny jest okres czasu między podaniem pierwszej i drugiej dawki. Jeżeli z powodów losowych nie możemy zaczepić się w umówionym terminie, można zmienić termin szczepienia, dokładnie w ten sam sposób, co zapisanie się, czyli np. dzwoniąc na infolinię. Warto takiej zmiany dokonać jak najszybciej, tak by z naszego terminu mógł skorzystać inny pacjent, a szczepionka nie została zmarnowana.

Jeśli dobrze zrozumiałem, to system informatyczny dotyczyć będzie nie tylko szczepionki na COVID-19, ale będzie rozciągnięty na inne szczepionki, np. na grypę?

e-Karta Pacjenta zostanie z nami na stałe, jako kolejny rodzaj elektronicznej dokumentacji medycznej. Będą do niej mieli dostęp lekarze poprzez swój system gabinetowy, ale również pacjenci, na swoich Internetowych Kontach Pacjenta.

Jest pani spokojna o wydajność systemu? Nasze doświadczenia z takimi centralnymi bazami bywają kiepskie - wystarczy wspomnieć problemy z CEPiK czy awarie Systemu Rejestru Państwowych, skutkujące np. tym, że gminy w całym kraju czasowo nie mogą obsługiwać petentów.

Co do systemu e-zdrowia (P1), gdzie będzie się odbywała obsługa e-skierowań na szczepienie oraz wystawiania e-Kart Szczepień, to pamiętajmy, że system jest zaprojektowany dla obsługi całej elektronicznej dokumentacji medycznej, a już teraz każdej sekundy odbywa się w nim mnóstwo operacji związanych z np. wystawieniem i realizacją e-recepty czy e-skierowania. Odpowiadając zatem wprost na pytanie, jestem w miarę spokojna, aczkolwiek w przypadku tak dużych systemów IT, nigdy nie można mieć stuprocentowej pewności, czy będzie działał bez żadnych problemów. Zrobiliśmy natomiast wszystko, co było możliwe, by zapewnić jego maksymalną wydajność i niezawodność. Gdyby jednak wystąpiły jakieś przerwy w dostępności systemów, przygotowaliśmy procedury awaryjne, które pozwolą prowadzić szczepienia nawet w przypadku takich sytuacji.