Włodarz nie wprowadzi opłaty reklamowej na podstawie uchwały krajobrazowej

W myśl art. 17a ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.) rada gminy może wprowadzić opłatę reklamową od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych. Z kolei zgodnie z ust. 2 opłata reklamowa może być pobierana jedynie na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń.

Z ust. 3 wynika natomiast, że opłatę reklamową pobiera się od:

1) właścicieli nieruchomości lub obiektów budowlanych, z wyłączeniem nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste,

2) użytkowników wieczystych nieruchomości gruntowych,

3) posiadaczy samoistnych nieruchomości lub obiektów budowlanych,

4) posiadaczy nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego,

b) jest bez tytułu prawnego – jeżeli na tych nieruchomościach lub obiektach budowlanych znajdują się tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe, niezależnie od tego czy na tablicy reklamowej lub urządzeniu reklamowym eksponowana jest reklama.

W myśl art. 19 pkt 1 lit. g i h u.p.o.l. rada gminy w drodze uchwałyokreśla zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie, z tym że:

• stawka części stałej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 3,72 zł dziennie,
• stawka części zmiennej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 0,34 od 1 mkw. pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy dziennie.

Uwaga! Powyższe maksymalne stawki określane są co roku poprzez specjalne obwieszczenia ministra finansów.

Uchwała poprzedzająca

Z zestawienia przepisów wynika, że warunkiem wprowadzania opłaty reklamowej przez gminę jest uprzednie wprowadzenie na obszarze gminy uchwały w sprawie zasady i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Z kolei, podstawą wydania tej uchwały jest art. 37a ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wynika z niego, że rada gminy może ustalić w formie uchwały zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane.

W uchwale tej określa się ponadto zasady i warunki sytuowania szyldów, ich gabaryty oraz liczbę, które mogą być umieszczone na danej nieruchomości przez podmiot prowadzący na niej działalność. Ale rada gminy może też ustalić w niej zakaz sytuowania ogrodzeń oraz tablic reklamowych i urządzeń reklamowych (z wyłączeniem szyldów). Uchwała jest aktem prawa miejscowego.

Stanowisko RIO

W sytuacji opisanej w pytaniu rada gminy przyjęła uchwałę krajobrazową, natomiast nie została przyjęta uchwała w sprawie opłaty reklamowej. Zatem nie ma więc podstawy prawnej do ustalania i poboru opłaty reklamowej przez wójta gminy – mimo tego, że formalnie posiada status organu podatkowego.

Takie stanowisko przyjmują również regionalne izby obrachunkowe. Przykładowo Regionalna Izba Obrachunkowa w wystąpieniu pokontrolnym z 5 lipca 2024 r. (znak WK.610–17/4/2024; https://rzeszow.rio.gov.pl) stwierdziła w kontrolowanej gminie Nowa Dęba „pobranie w 2023 r. opłaty reklamowej w wysokości 21219,87 zł, bez stosownej uchwały rady miejskiej”.

RIO stwierdziła, że odpowiedzialny za tę nieprawidłowość jest burmistrz miasta. W ramach wniosku pokontrolnego RIO nakazała jednostce, aby pobierała opłatę reklamową „po uchwaleniu przez radę miejską zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty, zgodnie z art. 17a ust. 1 i art. 19 ust. 1 lit. g i h u.p.o.l.”.

Nie wszystko można objąć opłatą

W myśl art. 17a ust. 5 u.p.o.l. opłaty reklamowej nie pobiera się, jeżeli tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe:

1) nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie;

2) stanowią szyld, o ile jest on zgodny z zasadami i warunkami sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń;

3) są realizacją obowiązku nałożonego przepisami prawa;

4) służą wyłącznie do upowszechniania informacji:

a) trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia,

b) o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów lub innych związków wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz cmentarzy.

Zatem gmina nie może wprowadzić opłat od szyldów. ©℗