Czy podejrzenie o interesowność jest przesłanką do zwolnienia pracownika samorządowego

PYTANIE. Pracownik naszego starostwa prowadzi działalność gospodarczą w zakresie geodezji. Jego obowiązki w starostwie nie wiążą się z zakresem tej działalności. Dowiedzieliśmy się jednak, że prowadzi działalność także w trakcie pracy w urzędzie, np. przesyła e-maile do swoich klientów. Czy powinniśmy go zwolnić?

ODPOWIEDŹ. Tak, pracodawca po powzięciu informacji o prowadzeniu działalności w trakcie wykonywania obowiązków w urzędzie powinien rozwiązać umowę z pracownikiem na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej: u.p.s.).

Ustawowy zakaz

Pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy (art. 30 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych; dalej: u.p.s.). W przypadku stwierdzenia naruszenia przez pracownika samorządowego któregokolwiek z zakazów, niezwłocznie rozwiązuje się z nim, bez wypowiedzenia, stosunek pracy w trybie dyscyplinarnym lub odwołuje się go ze stanowiska (ust. 2).

Ani stronniczość, ani interesowność, ani zajęcia sprzeczne z obowiązkami wynikającymi z ustawy nie są zdefiniowane w u.p.s. Trzeba jednak zauważyć, że przyczyną uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę na podstawie art. 30 ust. 2 u.p.s. jest już sama możliwość wywołania wykonywanymi czynnościami podejrzenia o stronniczość i interesowność pracownika samorządowego. Pracodawca nie musi zatem wykazywać, że pracownik wykonywał swoje obowiązki stronniczo lub interesownie, a zwłaszcza, że uzyskiwał w związku z ich wykonywaniem jakiekolwiek korzyści. Podejrzenie nie musi mieć podstawy w realnych wydarzeniach i bez nich może być zasadne. Ponadto sama sprzeczność zajęć lub ich związanie z zajęciami wykonywanymi w ramach obowiązków służbowych już uruchamiają obawę naruszenia przepisu (wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 28 maja 2018 r., sygn. akt VIII Pa 77/18).

Prywatna działalność gospodarcza nie w miejscu pracy

Przepis ten będzie miał zastosowanie także wtedy, gdy działalność gospodarcza nie wiąże się bezpośrednio z obowiązkami pracowniczymi w danej jednostce. Sąd Najwyższy w wyroku z 15 lutego 2006 r., sygn. akt II PK 134/05, stwierdził, że prowadzenie przez pracownika samorządowego w czasie i miejscu pracy prywatnej działalności gospodarczej w zakresie kompetencji zatrudniającej go jednostki samorządowej może wywoływać uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność nawet wtedy, gdy dotyczy działalności nieobjętej bezpośrednio jego zakresem pracowniczych czynności ze stosunku pracy. Przyczyną dyskwalifikującą dalsze zatrudnienie pracownika samorządowego, który powierzonych mu kompetencji publicznych wyraźnie nie oddziela od prywatnej działalności gospodarczej, jest bowiem sama możliwość uznania jego zachowań jako rodzących podejrzenia o stronniczość lub interesowność nie tylko u współpracowników lub pracodawcy samorządowego, ale także u obywateli oczekujących praworządnego, bezstronnego i uczciwego załatwiania swoich spraw przez pracowników publicznej sfery samorządowej. ©℗