PROBLEM: Pracownik urzędu gminy ponownie uzyskał negatywną ocenę okresową. Odwołał się od niej, ale kierownik jednostki ją podtrzymał. Wypowiedzieliśmy pracownikowi umowę o pracę. Jednak złożył on skargę do sądu, odwołując się od ponownej negatywnej oceny. Czy wypowiedzenie jest skuteczne?

Tak. W sytuacji opisanej powyżej pracownik złożył skargę do sądu administracyjnego na samą ocenę okresową, ale nie od wypowiedzenia umowy o pracę. Wypowiedzenie to jest skuteczne, a więc okres wypowiedzenia biegnie i umowa o pracę rozwiąże się wraz z jego końcem.

Okresowe podsumowanie

Zasady przeprowadzania okresowych ocen pracowników samorządowych określa art. 27 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej: u.p.s.). Wynika z niego, że oceny na piśmie dokonuje bezpośredni przełożony pracownika samorządowego, nie rzadziej niż raz na dwa lata i nie częściej niż raz na sześć miesięcy. Ocena dotyczy wywiązywania się przez pracownika samorządowego z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku oraz określonych w art. 24 u.p.s. (dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesów obywateli) i art. 25 ust. 1 (polecenie służbowe).

Od oceny przysługuje odwołanie do kierownika jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia oceny. W przypadku uwzględnienia odwołania ocenę zmienia się albo dokonuje się oceny po raz drugi.

U.p.s. przewiduje, że w przypadku uzyskania przez pracownika samorządowego negatywnej oceny ponownej oceny dokonuje się nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od dnia zakończenia poprzedniej oceny. Uzyskanie ponownej negatywnej oceny skutkuje rozwiązaniem umowy o pracę z zachowaniem okresów wypowiedzenia. Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem samorządowym na podstawie art. 27 ust. 9 u.p.s. wymaga oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu tej umowy, ze wskazaniem negatywnych ocen pracy jako przyczyny wypowiedzenia (wyrok SN z 7 marca 2012 r., sygn. akt II PK 155/11). SN podkreślił też, że z art. 27 ust. 9 u.p.s. nie wynika, że nie jest możliwe wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z pracownikiem samorządowym w innym trybie. A skoro tak, to nie można wykluczyć również rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, a więc w trybie art. 52 ust. 1 pkt 1 kodeksu pracy.

Na drodze sądowej

Przepisy u.p.s. nie zawierają podstawy roszczenia o uchylenie oceny okresowej pracownika samorządowego. Ustawodawca nie przewidział możliwości odwołania się do sądu od oceny okresowej pracownika samorządowego poza postępowaniem w sprawie odwołania od wypowiedzenia. Kwestionowanie negatywnej oceny okresowej przez pracownika samorządowego, dokonanej na podstawie art. 27 u.p.s., podlega kontroli sądu pracy rozpatrującego odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę. Jest to możliwe, nawet jeżeli pracownik ten nie odwołał się od oceny (wyrok SN z 31 stycznia 2017 r., sygn. akt I PK 49/16). Pracownik może więc na zasadach ogólnych złożyć odwołanie od wypowiedzenia i tam kwestionować ocenę okresową, i to niezależnie od tego, czy wcześniej kwestionował ją w trybie wewnętrznym. ©℗