Jakie świadczenia można otrzymać z MOPS?

W ostatnich latach przyzwyczailiśmy się, że obsługą sprej części świadczeń zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Gminy jednak wciąż wypłacają szereg ważnych świadczeń przeinaczonych dla dzieci, osób starszych czy niepełnosprawnych. Oto najważniejsze z nich!

Zasiłek stały, okresowy, celowy

Zasiłek stały jest o jednym z najważniejszych świadczeń wypłacanych przez ośrodki pomocy społecznej. Przysługuje osobom niezdolnym do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolnym do pracy spełniającym kryteria dochodowe. Od 1 stycznia 2025 r. kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej będzie wynosiło 1010 zł, a dla osoby w rodzinie 823 zł. W 2024 r. kryteria te wynoszą: 776 i 600 zł. W przyszłym roku wzrośnie również maksymalna wysokość zasiłku stałego z 1000 do 1229 zł.

Zasiłek okresowy to kolejne świadczenie pieniężne z pomocy społecznej, które przyznaje się w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość tego zasiłku zależy m.in. od dochodu i aktualnych kryteriów dochodowych, a czas na jaki przyznaje się zasiłek ośrodek pomocy społecznej ustala na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłki celowe gminy przyznają w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej. Do takich potrzeb możemy zaliczyć: żywość, opał, wydatki na leki inne. Przepisy ustawy o pomocy społecznej wymieniają wiele z nich, jednak nie jest to katalog zamknięty świadczeń.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego

Gminy wypłacają świadczenia z funduszu osobom uprawnionym do alimentów, które nie otrzymują ich ze względu na bezskuteczności egzekucji. W przypadku tego typu świadczeń obowiązuje kryterium dochodowe. Aktualnie wynosi ono 1209 zł, stosuje się zasadę „złotówka za złotówkę”. Maksymalna zaś wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego to 500 zł. Trwają prace nad podniesieniem wysokości maksymalnych świadczeń do 1000 zł miesięcznie.

Zasiłek rodzinny i dodatki

Rodzice spełniający kryteria dochodowe mogą otrzymać zasiłki rodzinne na dziecko oraz dodatki. Kryterium dochodowe wynosi 674 zł, a gdy członkiem rodziny jest niepełnosprawne dziecko 764 zł. Tutaj również zastosowanie ma zasada „złotówka za złotówkę”. Zasiłek rodzinny na dziecko w wieku do 5 roku życia wynosi 95 zł miesięcznie, na starsze dziecko (do ukończenia 18 roku życia) – 124 zł, a na dziecko powyżej 18 roku życia 135 zł.

Rodzina uprawniona do zasiłku rodzinnego może tez otrzymać jeden lub kilka dodatków m.in. z tytułu samotnego wychowywania dziecka, rozpoczęcia roku szkolnego, kształcenia i rehabilitacji niepełnosprawnego dziecka.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny jest jednym ze świadczeń opiekuńczych przyznawanych przez gminy. W gronie osób uprawnionych są niepełnosprawne dzieci, osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz seniorzy, którzy ukończyli 75 lat. W określonych przypadkach zasiłek pielęgnacyjny można przyznać też osobom z orzeczeniem o umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Kwota zasiłku to 215,84 zł miesięcznie.

Świadczenie pielęgnacyjne

Po zmianach w 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje m.in. rodzicom opiekującym się niepełnosprawnym dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W określonych przypadkach można jeszcze otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne przyznane na zasadach „starych”.

W obu sytuacjach świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2988 zł miesięcznie. Świadczenie to co roku jest waloryzowane, od 1 stycznia 2025 r. wzrośnie do kwoty 3287 zł.

Becikowe i kosiniakowe

Jednorazowo po przyjściu dziecka na świat rodzice mogą otrzymać tzw. becikowe. Świadczenie to wynosi 1000 zł, a do jego uzyskania niezbędne jest spełnianie kryterium dochodowego (1922 zł), a także pozostawanie przez kobietę pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Kosiniakowe jest świadczeniem wypłacanym co do zasady przez rok, a w przypadku urodzenia bliźniaków czy trojaczków odpowiednio dłużej. Ta forma pomocy jest skierowana głównie do rodziców, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie rodzicielskie wynosi 1000 zł miesięcznie i jest wypłacane bez względu na dochód.

Podsumowanie

Wyżej opisane świadczenia są tylko przykładowe. Ośrodki pomocy społecznej przyznają też szereg form pomocy niepieniężnej, a także usługi opiekuńcze. Wiele samorządów oferuje też własne świadczenia np. dla rodzin wielodzietnych czy tzw. gminne becikowe.