Szkoły przerzucają się odpowiedzialnością za wypłatę bonusów za wieloletnią pracę. Problem pojawia się w momencie, gdy nauczyciel zmienia pracodawcę.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 986) nauczyciel ma prawo do nagrody jubileuszowej za wieloletnią pracę (patrz: ramka). Sposób naliczania tych bonusów określa rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz.U. z 2001 r. nr 128, poz. 1418). Mimo szczegółowych regulacji w praktyce okazuje się, że wciąż administracja placówek oświatowych ma problemy z naliczaniem nagród. Ostatnio przekonał się o tym nauczyciel dyplomowany z 35-letnim stażem, który obecnie pracuje w jednym z warszawskich liceów.

– Od połowy lipca tego roku staram się o przyznanie mi nagrody z tytułu 35-lecia pracy. W momencie zatrudnienia mnie w obecnej szkole okazało się, że w grudniu 2023 r. przepracowałem łącznie 35 lat, 4 miesiące i kilkanaście dni, co uniemożliwia mi wypłacenie nagrody przez obecnego pracodawcę – wylicza nauczyciel (dane do wiadomości redakcji).

Dlaczego? Dyrektor liceum, w którym obecnie pracuje, poinformował nauczyciela, że ten jest zatrudniony u niego od grudnia 2023 r., tymczasem prawo do spornej nagrody jubileuszowej nabył na początku września 2023 r., a wtedy pracował w innych placówkach, zatem jego roszczenie powinno być tam skierowane.

Z relacji nauczyciela wynika, że od momentu składania dokumentów (świadectw pracy) sekretarka kilkakrotnie zmieniała zdanie dotyczące jego stażu pracy. Dyrekcja uznała, że nagrodę powinien wypłacić poprzedni pracodawca (wtedy pracował w dwóch szkołach jednocześnie). W tym przypadku jest o co walczyć, bo po 35 latach pracy przysługuje nagroda w wysokości podwójnego miesięcznego wynagrodzenia. Dlatego też nauczyciel zaproponował pracownikowi sekretariatu, że ze swojego zawodowego życiorysu usunie świadectwo pracy skutkujące przekroczeniem 35 lat.

Dla dyrektora liceum taka propozycja okazała się przesadą. Wskazał, że intencję wyartykułowaną w piśmie dotyczącą wybrania z dokumentów tylko tych, które umożliwiają nauczycielowi złożenie wniosku o przyznanie nagrody jubileuszowej za 35 lat pracy, należy traktować jako nadużycie prawa i próbę wyłudzenia pieniędzy publicznych.

Nauczyciel nie ma sobie jednak nic do zarzucenia, bo jak sam przekonuje, zarówno dla obecnej, jak i poprzednich placówek oświatowych organem prowadzącym jest miasto stołeczne Warszawa. Pieniądze pochodzą więc z jednego źródła budżetowego.

– Nie ulega wątpliwości, że to dyrektorzy szkół i podległa im obsługa powinni pamiętać o tym, kiedy i komu co należy wypłacać. W przypadku omawianej sytuacji jego poprzednia placówka powinna dopilnować tego, aby nagroda jubileuszowa, która jest docenieniem długoletniej pracy na rzecz oświaty, była na czas wypłacona – mówi Krzysztof Baszczyński ze Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Sprawie przyjrzeli się m.in. związkowi prawnicy.

– W omawianym przypadku nauczyciel udokumentował staż pracy uprawniający do nagrody jubileuszowej u poprzedniego pracodawcy. Powinien więc skierować żądanie zapłaty do poprzedniego, a nie obecnego pracodawcy. W wezwaniu należy określić kwotę żądania, uzasadnienie żądania, termin do dokonania wpłaty oraz numer rachunku bankowego – wyjaśnia Krzysztof Lisowski, prawnik i ekspert ds. oświaty ZNP.

Przypomina, że pracodawca ma obowiązek roszczenia te zaspokajać.

– Istnieje też możliwość zasądzenia tego roszczenia w drodze postępowania przed sądem pracy. Taka możliwość wystąpi w sytuacji, gdy sąd uzna, że roszczenie o wypłatę nagrody powstało jeszcze w trakcie zatrudnienia, a więc w dniu upływu okresu uprawniającego do nagrody, bez powiązania tej okoliczności z udokumentowaniem okresu zatrudnienia już po ustaniu stosunku pracy – wyjaśnia Krzysztof Lisowski.

Wspomniany nauczyciel musi też pamiętać, że przedawnienie roszczenia o wypłatę nagrody nastąpi z upływem trzech lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Na razie zdecydował się na złożenie skargi do kuratora oświaty na dyrektora szkoły, który oskarżył go o próbę wyłudzenia pieniędzy. ©℗

Bonusy za lata pracy

Za wieloletnią pracę nauczyciel otrzymuje nagrodę jubileuszową, która jest odpowiednią kwotą miesięcznego wynagrodzenia:

■ 75 proc. za 20 lat pracy;

■ 100 proc. za 25 lat pracy;

■ 150 proc. za 30 lat pracy;

■ 200 proc. za 35 lat pracy ;

■ 250 proc. za 40 lat pracy.