Bezzwrotne finansowanie z Funduszu Dopłat, prawo pierwokupu dla gmin, premie remontowe i wsparcie dla zabytków – to tylko niektóre z rozwiązań, jakie znalazły się w projekcie nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Co jeszcze proponuje specustawa powodziowa?

Specustawa powodziowa – miliardy wsparcia

Specustawa powodziowa, czyli projekt ustawyo zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw, wprowadza szereg rozwiązań "ułatwiających radzenie sobie z jej skutkami. W projekcie zostały uwzględnione różne dodatkowe formy pomocy dla osób, które zostały poszkodowane przez żywioł" – jak czytamy na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

To szczególnie istotne, mając na uwadze nieruchomości zniszczone przez żywioł, a należące do osób prywatnych i gmin – zauważa w rozmowie z "Gazetą Prawną" radca prawny Agnieszka Sobczyk z Kancelarii Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k.

Jak podkreśla ekspertka, równie ważna jest szybkość procesu wsparcia.

W celu usprawnienia pomocy wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie mógł upoważnić pisemnie każdego urzędnika do wydawania decyzji o przyznaniu i wypłacie zasiłku powodziowego. Ma to przyspieszyć załatwianie wniosków i wypłaty zasiłków – wyjaśnia mec. Sobczyk.

Specustawa powodziowa – wsparcie mieszkalnictwa

Projekt specustawy powodziowej przewiduje, że z Funduszu Dopłat zostanie udzielone bezzwrotne finansowe wsparcie dla osób, które ucierpiały na skutek powodzi na:

  • tworzenie lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości 100 proc. kosztów przedsięwzięcia,
  • remont zamieszkanych lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości 70 proc. lub 100 proc. kosztów przedsięwzięcia,
  • remont lub przebudowę istniejącego zasobu mieszkaniowego, który jest własnością spółki gminnej albo społecznej inicjatywy mieszkaniowej i został utworzony z udziałem środków Funduszu Dopłat lub w ramach rządowego programu preferencyjnych kredytów dla inwestorów społecznego budownictwa czynszowego – w wysokości 70 proc. kosztów przedsięwzięcia.

Ważne

Ponadto projekt ustawy wprowadza także prawo pierwokupu lokali mieszkalnych na rzecz gminy objętej skutkami powodzi.

Ekspert: "Zaproponowane rozwiązanie jest tymczasowym instrumentem"

Gminy dotknięte powodzią uzyskały prawo pierwokupu w nabywaniu lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych, położonych na obszarze gmin, które zostały dotknięte skutkami powodzi. Biorąc pod uwagę fakt, że równocześnie gmina może starać się o 100 proc. dofinansowanie remontu, możliwość przeznaczenia tych lokali lub budynków, po ich ewentualnej odbudowie lub wyremontowaniu, na rzecz osób potrzebujących pomocy mieszkaniowej znacznie wzrasta – zauważa radca prawny Agnieszka Sobczyk.

Jak dodaje prawniczka, zaproponowane rozwiązanie jest tymczasowym i nowym instrumentem.

Zaproponowane rozwiązanie jest tymczasowym instrumentem o nowym charakterze i dotychczas nie było przewidziane w ustawie. Lokale lub budynki mieszkalne jednorodzinne nabyte przez gminę wejdą w skład mieszkaniowego zasobu gminy i po remoncie będą oddawane w najem osobom poszkodowanym na zasadach mieszkań komunalnych. Z kolei dla osób prywatnych zasiłki na remont i odbudowę nieruchomości dotkniętej powodzią zostaną powiększone o kwotę 1000 zł brutto w celu pokrycia kosztów zużycia energii elektrycznej lub paliwa niezbędnych do osuszenia pomieszczeń zajmowanych przez tę rodzinę lub osobę – wyjaśnia mec. Agnieszka Sobczyk.

Zdaniem ekspertki, jest to bardzo ważne ze względu na czas wystąpienia powodzi.

Biorąc pod uwagę, że powódź dotknęła poszkodowane gminy dotknęła jesienią, a przewidywane już za chwilę temperatury będą oscylować poniżej 10 stopni Celsjusza, co nie sprzyja suszeniu budynków – stwierdza prawniczka.

Specustawa powodziowa – wsparcie dla zabytków

Projekt specustawy powodziowej przewiduje dodatkowe preferencje w procesie przyznawania premii remontowych, a także podwyższenie premii remontowej w przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków.

– Podwyższono premie remontowe nawet do 60 proc. w przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków – mec. Agnieszka Sobczyk.

Specustawa powodziowa w procesie legislacyjnym

Projekt specustawy został przyjęty przez Radę Ministrów 24 września 2024 r. Jak poinformowała 26 września Polska Agencja Prasowa (PAP), Sejm powołał specjalną komisję, która będzie zajmowała się projektami ustaw dotyczącymi walki ze skutkami powodzi. Licząca 30 posłów speckomisja zajmie się m.in. wspomnianym projektem ustawy. Z informacji podanych na oficjalnej stronie Sejmu RP wynika, że posłowie zajmą się specustawą powodziową już podczas obrad 18. posiedzenia.