Gminy wskazują, że nie mogą zastosować sankcji w sytuacji, gdy zatrudniona przez prywatny podmiot osoba zajmująca się maluchami nie wykonuje zaleceń pokontrolnych. Kwestia ta nie została bowiem uregulowana w przepisach.
Zgodnie z art. 54 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457 ze zm.) wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawuje nadzór nad warunkami i jakością świadczonej opieki przez dziennych opiekunów. W przypadku wykrycia nieprawidłowości są oni zobowiązani do usunięcia ich w wyznaczonym terminie. Gdyby jednak nie doszło do wykonania zaleceń pokontrolnych i poprawienia uchybień, to na podstawie art. 57 ust. 5 gmina rozwiązuje umowę z dziennym opiekunem bez zachowania okresu wypowiedzenia. Problem w tym, że wspomniany przepis uwzględnia jedynie taką sytuację, gdy pracodawcą takiej osoby jest samorząd. Tymczasem na skutek nowelizacji ustawy żłobkowej dziennych opiekunów mogą zatrudniać również osoby prawne oraz jednostki nieposiadające takiej osobowości, np. fundacje czy stowarzyszenia.
– W art. 57 ust. 5 brak jest jasnego określenia, jak należy postępować w odniesieniu do dziennych opiekunów podmiotu prywatnego – mówi Regina Politowicz, dyrektor wydziału zdrowia, świadczeń i polityki społecznej Urzędu Miasta w Bydgoszczy.
Hanna Surma, rzecznik prezydenta Poznania, potwierdza, że rozwiązanie umowy o pracę może mieć zastosowanie tylko wtedy, gdy jego pracodawcą jest gmina. Co więcej, o ile przepisy pozwalają na wykreślenie żłobka lub klubu dziecięcego, który nie usunął nieprawidłowości w wyznaczonym terminie z rejestru tych placówek, to brakuje analogicznej regulacji pozwalającej na wykreślenie dziennych opiekunów z ich wykazu.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej potwierdza, że działanie polegające na rozwiązaniu umowy nie może być zastosowane do wszystkich dziennych opiekunów, bo gmina nie może ingerować w umowy zawierane pomiędzy innymi, niezależnymi od niej podmiotami. Dodaje, że prawidłowym postępowaniem w takiej sytuacji wydaje się wykreślenie takiej osoby z wykazu. Podkreśla, że należy mieć na względzie przede wszystkim cel ustawy, którym jest zapewnienie dzieciom bezpiecznych i godnych zaufania form opieki.
Wykaz dziennych opiekunów jest prowadzony przez gminę, a zatem podmioty w nim wymienione wzbudzają zaufanie w rodzicach poszukujących bezpiecznych miejsc opieki dla maluchów. Jednocześnie resort wskazuje, że obecnie analizuje problemy związane z realizacją ustawy żłobkowej, w tym również w zakresie kontroli nad dziennymi opiekunami. Możliwe więc, że dojdzie do zmiany przepisów pod tym kątem.