Będą zmiany w zasadach przeprowadzania kontroli w pomocy społecznej

W uzasadnionych przypadkach inspektorzy wojewódzcy będą mogli prowadzić czynności kontrolne w jednostce pomocy społecznej bez obecności jej kierownika lub wyznaczonego pracownika.

Taką możliwość przewiduje projekt nowelizacji rozporządzenia ministra rodziny i polityki społecznej z 9 grudnia 2020 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz.U. poz. 2285). Jego modyfikacja jest potrzebna w związku z dokonanymi w ubiegłym roku zmianami w ustawie z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 901 ze zm.), w wyniku których m.in. zmieniono nazwę mieszkań chronionych na treningowe i wspomagane. Z tego względu dostosowania wymagał wymieniony w par. 2 wspomnianego rozporządzenia katalog instytucji, które podlegają kontroli wykonywanej przez wojewodę.

Jednocześnie w projekcie znalazło się kilka zmian realizujących postulaty zgłaszane przez urzędy wojewódzkie, które mają charakter doprecyzowujący obecne przepisy oraz usprawniający prowadzenie kontroli. Jedna z nich zakłada, że w sytuacjach uzasadnionych zakresem kontroli oraz specyfiką zadań wykonywanych przez sprawdzaną instytucję czynności kontrolne mogą być wykonywane bez obecności kierownika i jej pracowników. Jednak uwagi do takiego rozwiązania ma Związek Powiatów Polskich, który wskazuje, że zaproponowane brzmienie przepisów jest niejednoznaczne i będzie pozostawiać do dowolnego uznania przez inspektora wojewódzkiego podjęcie decyzji co do ich zastosowania. Organizacja przypomina przy tym, że standardem postępowań kontrolnych jest to, aby sprawdzany podmiot miał prawo do udziału w prowadzonych w ich trakcie czynnościach.

Kolejna zmiana, którą chce wprowadzić Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dotyczy kontroli problemowej, obejmującej sprawdzenie wybranych zadań lub obszarów funkcjonowania jednostki pomocy społecznej. Sprowadza się ona do umożliwienia jej prowadzenia w siedzibie kontrolującego, czyli urzędu wojewódzkiego – na podstawie dokumentów udostępnionych przez sprawdzaną jednostkę.

– Obecnie w taki sposób wojewoda może prowadzić kontrolę doraźną i z naszych obserwacji wynika, że stało się to praktycznie normą, zwłaszcza że stanowi to ułatwienie dla samych urzędników. Natomiast specyfika kontroli problemowej jest inna i dlatego uważamy, że należy doprecyzować przepisy, w jakich przypadkach będzie ona mogła mieć miejsce w siedzibie wojewody – mówi Paweł Maczyński, przewodniczący Polskiej Federacji Związkowej Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej.

Ponadto projekt rozporządzenia łagodzi wymogi związane z kwalifikacjami, jakie muszą posiadać osoby zajmujące się w urzędach wojewódzkich prowadzeniem kontroli. Teraz jednym z warunków, które muszą spełniać, jest posiadanie czteroletniego stażu pracy w pomocy społecznej, resort chce zaś, żeby wystarczające były trzy lata. ©℗