Straż miejska zyskała nowe uprawnienia [LISTA]

Od 20 października straż miejska może karać mandatami za nowe wykroczenia. Jakie sankcje może wymierzyć za brak tabliczki na ścianie frontowej budynku lub ogrodzeniu i za niezłożenie deklaracji w Centralnej Bazie Emisyjności Budynków? Czy za jazdę po chodniku czy przejściu dla pieszych może karać również właścicieli aut?

20 października weszło w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 28 września 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego. Nowelizacja polega przede wszystkim na wprowadzeniu kilku nowych jednostek redakcyjnych w par. 2 ust. 1 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 17 listopada 2003 r. w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (dalej: rozporządzenie). W ten sposób poszerzył się katalog sytuacji, w których strażnicy gminni będą uprawnieni do nakładania grzywien w formie mandatu karnego. W praktyce są to zmiany istotne również dla gmin, bo zwiększają możliwość skutecznego egzekwowania obowiązków i niektórych ograniczeń nałożonych na mieszkańców.

Mandat za jazdę po miejscach dla pieszych…

W zmienionym par. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia do listy naruszeń, za które strażnicy są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, dodano wykroczenia z „art. 86b par. 2 za czyny określone w par. 1 pkt 5 (…)” kodeksu wykroczeń (dalej: k.w.). Przytoczony art. 86b par. 1 pkt. 5 k.w. mówi, że: „Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, prowadząc pojazd mechaniczny: (…) narusza zakaz jazdy wzdłuż po drodze dla pieszych lub przejściu dla pieszych, podlega karze grzywny nie niższej niż 1500 złotych”. Z kolei art. 86b par. 2 k.w. stanowi, że: „Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w par. 1, prowadząc inny pojazd niż określony w tym przepisie, podlega karze grzywny albo karze nagany”.

Z tego wynika, że straż gminna uzyskała możliwość karania za powyżej wskazane naruszenia drogowe, ale tylko z udziałem innego pojazdu niż mechaniczny. Chodzi tu np. o rowerzystę naruszającego zakaz jazdy po drodze dla pieszych lub przejściu dla pieszych.

…za brak deklaracji…

Dzięki nowo dodanemu pkt 14a w par. 2 ust. 1 rozporządzenia strażnicy będą mogli nałożyć mandat za wykroczenie z art. 27h ust. 1 ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (dalej: ustawa o wspieraniu termomodernizacji). To przepis, w którym postanowiono: „Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie składa w terminie deklaracji, podlega karze grzywny”. Nawiązuje zaś do obowiązku właściciela budynku/zarządcy, określonego w art. 27g ust. 1 ustawy o wspieraniu termomodernizacji, w którym postanowiono, że właściciel lub zarządca budynku lub lokalu składa do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o źródłach ciepła lub źródłach spalania paliw w terminie 14 dni od dnia pierwszego uruchomienia tego źródła ciepła lub źródła spalania paliw. W art. 27g ust. 2 ustawy o wspieraniu termomodernizacji postanowiono, że deklarację składa się w postaci:

1) elektronicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej na zasadach określonych w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego obsługującego ewidencję, lub

2) pisemnej.

Z kolei zgodnie z art. 27g ust. 3 ustawy o wspieraniu termomodernizacji deklaracja zawiera:

1) imię i nazwisko albo nazwę właściciela lub zarządcy budynku lub lokalu oraz adres miejsca zamieszkania lub siedziby;

2) adres nieruchomości, w obrębie której eksploatowane jest źródło ciepła lub źródło spalania paliw, o których mowa odpowiednio w art. 27a ust. 2 pkt 1 lit. a i c;

3) numer telefonu właściciela lub zarządcy budynku lub lokalu, o ile posiada;

4) adres poczty elektronicznej właściciela lub zarządcy budynku lub lokalu, o ile posiada;

5) informacje o liczbie i rodzaju eksploatowanych w obrębie nieruchomości źródeł ciepła lub źródeł spalania paliw, o których mowa odpowiednio w art. 27a ust. 2 pkt 1 lit. a i c, oraz o ich przeznaczeniu i wykorzystywanych w nich paliwach.

Dane w tym zakresie trafiają do Centralnej Bazy Emisyjności Budynków. Jest to ewidencja, w której znajdą się kompleksowe informacje dotyczące źródeł ogrzewania budynków. Celem jej stworzenia jest poprawa jakości powietrza, walka ze smogiem i pomoc w wymianie tzw. kopciuchów. Mandat wystawiany przez straż gminy może wynieść do 500 zł, a jak sprawa trafi do sądu – grzywna wynosi do 5000 zł.

…i za brak tabliczek

Na mocy dodanego w par. 2 ust. 1 rozporządzenia nowego pkt 14b strażnicy zyskali też prawo do nakładania mandatów za czyny art. 48 ust. 1a prawa geodezyjnego i kartograficznego. Przepis ten stanowi, że: „Kto wbrew art. 47b ust. 1, będąc obowiązanym do umieszczenia tabliczki z numerem porządkowym, nie umieści jej w widocznym miejscu ‒ na ścianie frontowej budynku albo ogrodzeniu w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o ustaleniu tego numeru podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany”. ©℗